Facebook Twitter youtube Tiktok

Đồng bộ chế độ kế toán thuế xuất nhập khẩu để giảm thời gian thông quan

(HQ Online)- Để đảm bảo cơ sở pháp lý đầy đủ về chế độ kế toán nghiệp vụ thuế và thu khác đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu tạo điều kiện cho các đơn vị Hải quan thực hiện tốt công tác kế toán thuế xuất khẩu, nhập khẩu, hạn chế những vướng mắc trong hạch toán ghi sổ kế toán, Tổng cục Hải quan đang xây dựng dự thảo Thông tư hướng dẫn kế toán thuế XNK thay thế Thông tư  212/2014/TT-BTC.

dong bo che do ke toan thue xuat nhap khau de giam thoi gian thong quan

Bộ phận quản lý thuế của cơ quan Hải quan sẽ quản lý nghĩa vụ của người nộp thuế được đầy đủ và cập nhật. Ảnh: T.TRANG.

Cần tách riêng nghiệp vụ kế toán và quản lý thuế

Theo phân tích của Cục Thuế XNK, hiện nay, Kế toán thuế XNK của Tổng cục Hải quan đang triển khai trên hệ thống ứng dụng CNTT được phát triển từ Hệ thống Kế toán 559 (xây dựng từ năm 1996), theo mô hình kết hợp giữa thực hiện nghiệp vụ quản lý thuế XNK theo pháp luật thuế và thực hiện nghiệp vụ kế toán theo pháp luật kế toán. Việc hạch toán ghi sổ kế toán sẽ đồng thời thực hiện với các nghiệp vụ quản lý thuế trên cùng sổ sách kế toán. Tuy nhiên, mô hình kết hợp này hiện có nhiều hạn chế. Cụ thể, hoạt động quản lý thuế phải đáp ứng nhiệm vụ quản lý nghĩa vụ của người nộp thuế, phải đảm bảo yêu cầu về thời gian theo thủ tục hành chính của pháp luật thuế. Còn nghiệp vụ kế toán là phản ánh về chỉ tiêu tài chính khi các nghiệp vụ quản lý thuế đã hoàn thành trong khoản thời gian theo kỳ kế toán. Do đó, yêu cầu về nhiệm vụ và thời gian của hai nghiệp vụ là khác nhau, nghiệp vụ kế toán luôn đi sau nghiệp vụ quản lý thuế. Vì vậy, việc đồng thời thực hiện là không phù hợp.

Theo mô hình hiện tại, khi bộ phận nghiệp vụ quản lý thuế cập nhật dữ liệu để theo dõi chi tiết nghĩa vụ của người nộp thuế, thì đồng thời ghi sổ định khoản kế toán. Tuy nhiên, vì cán bộ quản lý thuế không có chuyên môn kế toán (không hiểu các thuật ngữ Nợ, Có và nguyên tắc kế toán) nên dễ dẫn đến sai sót số liệu kế toán, nhưng trách nhiệm về số liệu đúng hay sai trên trên sổ sách kế toán lại thuộc bộ phận kế toán. Vì vậy, trách nhiệm của cán bộ nghiệp vụ và cán bộ kế toán về số liệu trên hệ thống là không rõ ràng.

Hơn thế nữa, việc kết hợp quản lý chi tiết nghĩa vụ người nộp thuế theo từng tờ khai và đồng thời thực hiện định khoản kế toán trên cùng sổ sách kế toán theo mô hình hiện tại dẫn đến dữ liệu hệ thống bị quá tải, nên thời gian khai thác, xử lý dữ liệu trên hệ thống kế toán bị chậm. Trường hợp khi phải chia tách đơn vị kế toán, chuyển đổi hoặc chia tách sổ kế toán sẽ rất khó khăn, do toàn bộ cơ sở dữ liệu quản lý thuế cùng ghi chép trên sổ kế toán. Vì vậy, khi chuyển sổ kế toán phải chuyển đổi chi tiết tất cả các dữ liệu quản lý thuế theo từng đối tượng, từng hồ sơ, từng tờ khai từ cách đây hàng chục năm trước. Trong khi sổ kế toán thì chỉ cần chuyển đổi số dư cuối kỳ. Do đó, mô hình kết hợp nêu trên là không phù hợp, cần tách các nghiệp vụ kế toán và các nghiệp vụ quản lý thuế thành các hệ thống riêng nhưng sẽ liên kết với nhau, để khắc phục các hạn chế của Hệ thống kế toán ứng dụng CNTT nói trên.

Đảm bảo trách nhiệm của từng bộ phận chuyên môn

Từ những bất cập trên, Tổng cục Hải quan đã xây dựng Thông tư thay thế Thông tư 212/2014/TT-BTC để chuẩn bị các điều kiện thực hiện Đề án Tổng kế toán nhà nước và làm cơ sở cho việc nâng cấp Hệ thống CNTT ứng dụng cho kế toán thuế XNK. Đảm bảo thực hiện nhiệm vụ quản lý thuế theo quy định của pháp luật thuế và đảm bảo thực hiện kế toán theo quy định của pháp luật kế toán của Tổng cục Hải quan trong giai đoạn hiện nay. Tạo điều kiện cho các đơn vị Hải quan thực hiện tốt các nghiệp vụ kế toán thuế và thu khác đối với hàng hóa XNK.

Theo đó, dự thảo Thông tư sẽ sửa đổi trình tự luân chuyển chứng từ kế toán từ hệ thống kế toán ứng dụng CNTT theo hình thức căn cứ từng chứng từ để ghi sổ sang hệ thống hệ thống CNTT tách thành 2 hệ thống riêng gồm: Phần nghiệp vụ quản lý thuế theo dõi chi tiết theo từng đối tượng quản lý, từng tờ khai và Phần kế toán tổng hợp các chỉ tiêu kinh tế tài chính.

Chứng từ gốc sẽ được bộ phận quản lý thuế tiếp nhận, lưu giữ, theo dõi chi tiết trên sổ quản lý nghiệp vụ và cập nhật vào cơ sở dữ liệu của Hệ thống quản lý thuế để thực hiện chức năng quản lý nghĩa vụ của người nộp thuế. Sau đó, bộ phận quản lý thuế lập bảng kê chứng từ chuyển bộ phận kế toán hạch toán kế toán tổng hợp các chỉ tiêu tài chính. Như vậy, sẽ đảm bảo bộ phận quản lý thuế có đầy đủ chứng từ gốc để theo dõi, quản lý nghĩa vụ của người nộp thuế và Bộ phận kế toán sẽ tiếp nhận bảng kê chứng từ gốc để hạch toán kế toán tổng hợp. Đảm bảo trách nhiệm thực hiện đúng chuyên môn nghiệp vụ của từng bộ phận, khắc phục sự chống chéo trước đây.

Bên cạnh đó, dự thảo Thông tư cũng sửa đổi phương pháp kế toán thu theo hướng các nghiệp vụ thu kế toán sẽ căn cứ trên bảng kê chứng từ “báo cáo của KBNN” do bộ phận quản lý thuế lập sau đó chuyển bộ phận kế toán để hạch toán tổng hợp thu NSNN.

Đối với thông tin dữ liệu từ ngân hàng phối hợp thu, bộ phận quản lý thuế sẽ tiếp nhận để thực hiện nghiệp vụ thanh khoản nợ trên sổ theo dõi chi tiết nợ của từng đối tượng. Sau khi nhận Báo có của KBNN bộ phận quản lý thuế cập nhật thông tin thu để tất toán khoản nợ đã thanh khoản và chuyển bộ phận kế toán hạch toán thu NSNN. Như vậy sẽ đảm bảo nguyên tắc kế toán ghi nhận số liệu khi nghiệp vụ kinh tế đã hoàn thành, khắc phục tình trạng ghi sổ kế toán trước khi kiểm tra đối chiếu số liệu với KBNN.

Đồng thời, dự thảo Thông tư cũng bổ sung phương pháp kế toán trong trường hợp người nộp thuế tự thay đổi mục đích sử dụng, chuyển tiêu thụ nội địa hàng NK theo Điều 21 Thông tư 38/2015/TT-BTC. Hạch toán theo hướng sẽ điều chỉnh ghi số âm số thuế tạm thu trước đó, đồng thời ghi nhận số thuế chuyên thu phải thu theo quyết định ấn định.

Sửa đổi hệ thống báo cáo theo hướng Thông tư kế toán thuế sẽ hướng dẫn các báo cáo tài chính theo pháp luật kế toán. Đối với các Báo cáo quản trị nghiệp vụ theo yêu cầu quản lý nội bộ Tổng cục Hải quan sẽ xây dựng mẫu và hướng dẫn các đơn vị hải quan thực hiện phù hợp với yêu cầu quản lý của từng thời kỳ. Khi có thay đổi về hướng dẫn nghiệp vụ thuế, Tổng cục Hải quan sẽ chủ động rà soát các báo cáo quản trị nghiệp vụ để sửa đổi cho phù hợp, khắc phục tình trạng khi có thay đổi nghiệp vụ thuế, hải quan sẽ phải sửa Thông tư kế toán. Ngoài ra còn bổ sung thêm một số báo cáo theo yêu cầu của đề án Tổng kế toán nhà nước.

Theo Cục Thuế XNK, dự thảo Thông tư áp dụng cho đối tượng là các đơn vị hải quan. Nội dung hướng dẫn về công tác kế toán, phản ánh các chi tiêu thông tin tài chính trên cơ sở theo các quy trình, thủ tục nghiệp vụ thuế XNK và Hải quan đã được quy định tại các văn bản pháp quy hiện hành. Vì vậy không phát sinh thêm các thủ tục hành chính đối với người nộp thuế, góp phần thêm giảm thời gian thông quan hàng hóa cho DN.

Thu Trang

Tin liên quan

Thành lập Đảng bộ Hải quan khu vực XVI

Thành lập Đảng bộ Hải quan khu vực XVI

Chiều 23/7/2025, tại Cao Bằng, Đảng ủy Hải quan khu vực XVI tổ chức Hội nghị công bố quyết định thành lập Đảng bộ Hải quan khu vực XVI và công tác cán bộ.
Hải quan khu vực VI và Hiệp hội DN tỉnh Lạng Sơn phối hợp thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân

Hải quan khu vực VI và Hiệp hội DN tỉnh Lạng Sơn phối hợp thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân

Ngày 23/7/2025, Chi cục Hải quan khu vực VI tổ chức Hội nghị tổng kết 5 năm thực hiện Quy chế phối hợp giữa Chi cục Hải quan khu vực VI (trước đây là Cục Hải quan Lạng Sơn) và Hiệp hội DN tỉnh Lạng Sơn giai đoạn 2021-2025.
Hải quan khu vực XII kiến nghị về phạm vi địa bàn hoạt động hải quan

Hải quan khu vực XII kiến nghị về phạm vi địa bàn hoạt động hải quan

Thực hiện chỉ đạo của Cục Hải quan về việc rà soát, kiến nghị sửa đổi, bổ sung phạm vi địa bàn hoạt động hải quan, Chi cục Hải quan khu vực XII tiến hành rà soát, tổng hợp thực tiễn thi hành và báo cáo đề xuất cụ thể, phù hợp với yêu cầu quản lý hiện nay.
Bài 5: Lan toả, xây dựng “văn hoá” tuân thủ pháp luật hải quan

Bài 5: Lan toả, xây dựng “văn hoá” tuân thủ pháp luật hải quan

Nhờ tự nguyện tuân thủ tốt pháp luật hải quan, nhiều doanh nghiệp được ưu tiên xử lý trước các thủ tục hành chính và được cơ quan Hải quan hỗ trợ, hướng dẫn về các biện pháp giảm thiểu hậu quả các lỗi, vi phạm trong quá trình thực hiện thủ tục hải quan, nhất là phòng tránh rủi ro trong chuỗi cung ứng xuất nhập khẩu.
Hải quan Việt Nam tăng cường hợp tác với Hải quan Trung Quốc

Hải quan Việt Nam tăng cường hợp tác với Hải quan Trung Quốc

Ngày 22/7/2025, Phó Cục trưởng Cục Hải quan Trần Đức Hùng đã tiếp xã giao đoàn đại biểu Hải quan Trung Quốc do ông Lâm Kiến Điền, Cục trưởng Cục Quản lý doanh nghiệp và Kiểm tra sau thông quan làm trưởng đoàn.
Hải quan khu vực III cải cách giảm thời gian thông quan, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp

Hải quan khu vực III cải cách giảm thời gian thông quan, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp

Trong phong trào thi đua của ngành Hải quan, một trong những nội dung trọng tâm được các đơn vị chú trọng thực hiện là cải cách thủ tục hành chính, hiện đại hóa hải quan, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp và hoạt động thương mại. Những giải pháp được Chi cục Hải quan khu vực III triển khai là một trong số đó.
Hải quan Phú Yên về đích thu ngân sách sớm

Hải quan Phú Yên về đích thu ngân sách sớm

Dù mới trải qua hơn ½ chặng đường của năm 2025, nhưng với sự nỗ lực không ngừng, vượt khó của tập thể Hải quan Phú Yên (Chi cục Hải quan Khu vực XIV), đến nay đơn vị đã hoàn thành chỉ tiêu thu nộp ngân sách nhà nước cho cả năm 2025.
Hải quan Trảng Bàng: Bứt phá trong nửa đầu năm 2025

Hải quan Trảng Bàng: Bứt phá trong nửa đầu năm 2025

Mặc dù đối mặt với nhiều thách thức về địa bàn quản lý rộng và khối lượng công việc ngày càng tăng, Hải quan khu công nghiệp Trảng Bàng (Chi cục Hải quan khu vực XVII) đã đạt được những kết quả ấn tượng trong 6 tháng đầu năm 2025.
Hải quan La Lay đề xuất nhiều giải pháp thúc đẩy xuất nhập khẩu

Hải quan La Lay đề xuất nhiều giải pháp thúc đẩy xuất nhập khẩu

Hải quan cửa khẩu quốc tế La Lay (Chi cục Hải quan khu vực IX) đề xuất nhiều giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu, góp phần thu hút đầu tư qua địa bàn.
Cửa khẩu Chi Ma chuyển mình

Cửa khẩu Chi Ma chuyển mình

Từng là cửa khẩu nhỏ ít được nhắc đến, Chi Ma (Lạng Sơn) nay đang chuyển mình mạnh mẽ. Hạ tầng giao thông được mở rộng, doanh nghiệp đổ vốn đầu tư kho bãi hiện đại, quy trình thông quan nhịp nhàng – tất cả đang góp phần đưa Chi Ma trở thành điểm giao thương sôi động bậc nhất miền biên viễn.
Hải quan khu vực IV chủ động ứng trực phòng, chống bão số 3

Hải quan khu vực IV chủ động ứng trực phòng, chống bão số 3

Địa bàn do Chi cục Hải quan khu vực IV là Hưng Yên và Ninh Bình được dự báo là nơi cơn bão số 3 đổ bộ.
Hải quan khu vực I chủ động ứng phó với diễn biến của bão số 3

Hải quan khu vực I chủ động ứng phó với diễn biến của bão số 3

Để ứng phó với bão số 3 (bão WIPHA), Chi cục Hải quan khu vực I yêu cầu thủ trưởng các đơn vị tăng cường công tác kiểm tra, phòng, chống bão số 3 tại đơn vị; chủ động các phương án ứng phó trước diễn biến của bão.
Hải quan khu vực VIII chủ động phòng chống, ứng phó với bão số 3

Hải quan khu vực VIII chủ động phòng chống, ứng phó với bão số 3

Chi cục Hải quan khu vực VIII (quản lý địa bàn Quảng Ninh) đã chủ động triển khai các biện pháp phòng, chống, ứng phó với bão số 3 và những tác động của bão số 3 theo phương châm “3 trước, 4 tại chỗ”, “từ xa, từ sớm, từ cơ sở", tuyệt đối không lơ là chủ quan, mất cảnh giác cả trước, trong và sau khi có bão.
Xem thêm
cong-ty-co-phan-thuong-mai-va-dau-tu-dai-phuc
cong-ty-co-phan-dau-tu-va-phat-trien-lifetech

Tin mới

Đo lường sự hài lòng của người nộp thuế để nâng cao chất lượng phục vụ

Đo lường sự hài lòng của người nộp thuế để nâng cao chất lượng phục vụ

Nhằm nâng cao hiệu quả phục vụ, cải thiện chất lượng cung ứng dịch vụ công, Cục Thuế đã chính thức ban hành Kế hoạch đo lường sự hài lòng của người nộp thuế
Thành lập Đảng bộ Hải quan khu vực XVI

Thành lập Đảng bộ Hải quan khu vực XVI

Thành lập Đảng bộ Hải quan khu vực XVI trực thuộc Đảng ủy UBND tỉnh Cao Bằng với 232 đảng viên.
Hải quan khu vực VI và Hiệp hội DN tỉnh Lạng Sơn phối hợp thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân

Hải quan khu vực VI và Hiệp hội DN tỉnh Lạng Sơn phối hợp thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân

Hội nghị tổng kết 5 năm thực hiện Quy chế phối hợp giữa Chi cục Hải quan khu vực VI và Hiệp hội DN tỉnh Lạng Sơn giai đoạn 2021-2025.
Hải quan khu vực XII kiến nghị về phạm vi địa bàn hoạt động hải quan

Hải quan khu vực XII kiến nghị về phạm vi địa bàn hoạt động hải quan

Một số cửa khẩu đường bộ đã có phạm vi địa bàn hoạt động hải quan được xác định theo ranh giới, tuy nhiên lại chưa được quy định tọa độ địa lý cụ thể như cửa khẩu Nam Giang, cửa khẩu Tây Giang…
Bài 5: Lan toả, xây dựng “văn hoá” tuân thủ pháp luật hải quan

Bài 5: Lan toả, xây dựng “văn hoá” tuân thủ pháp luật hải quan

Nhiều doanh nghiệp cũng ý thức rất rõ việc tuân thủ tốt pháp luật hải quan mang lại nhiều lợi ích trong hoạt động xuất nhập khẩu.
(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Phú Thọ

(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Phú Thọ

Tạp chí Kinh tế - Tài chính giới thiệu đến bạn đọc thông tin cơ bản về nhân sự lãnh đạo, cơ cấu tổ chức của Thuế tỉnh Phú Thọ.
(INFORGRAPHICS): Ông Nông Phi Quảng làm Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực VII

(INFORGRAPHICS): Ông Nông Phi Quảng làm Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực VII

Các thông tin liên quan của Chi cục Hải quan khu vực VII.
(INFOGRAPHICS): Ông Bùi Khánh Toàn làm Trưởng Thuế thành phố Đà Nẵng

(INFOGRAPHICS): Ông Bùi Khánh Toàn làm Trưởng Thuế thành phố Đà Nẵng

Từ ngày 1/7/2025, ngành Thuế đã ổn định về tổ chức bộ máy, nhân sự của Thuế tỉnh, thành phố để hoạt động thông suốt theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Tạp chí Kinh tế - Tài chính giới thiệu đến bạn đọc thông tin cơ bản về nhân sự lãnh đạo, cơ cấu
(INFOGRAPHICS): Thông tin nhân sự lãnh đạo và trưởng các đơn vị thuộc Cục Thuế

(INFOGRAPHICS): Thông tin nhân sự lãnh đạo và trưởng các đơn vị thuộc Cục Thuế

Từ 1/3, Tổng cục Thuế đã được tổ chức lại thành Cục Thuế hiện nay, trong đó khối cơ quan Cục Thuế đã giảm từ 17 đầu mối xuống còn 12 đầu mối
(INFORGRAPHICS): Ông Nguyễn Văn Hoàn làm Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực VI

(INFORGRAPHICS): Ông Nguyễn Văn Hoàn làm Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực VI

Từ ngày 1/7/2025, ngành Hải quan đã ổn định về tổ chức bộ máy, nhân sự của các Chi cục Hải quan khu vực để hoạt động thông suốt theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
Phiên bản di động