Để ưu đãi thuế cho doanh nghiệp đi vào thực chất

	Hướng dẫn nộp bổ sung C/O để áp dụng ưu đãi thuế theo EVFTA
	Linh kiện, phụ tùng ô tô nhập khẩu có được áp dụng mức thuế suất ưu đãi theo các kỳ xét ưu đãi?
	Giá thuê rẻ, nhiều ưu đãi thuế, bất động sản công nghiệp đủ lực hút

Chính sách ưu đãi thuế TNDN ở nước ta đã góp phần thu hút đầu tư, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Ảnh: N.Thanh

Ưu đãi để thu hút đầu tư

Các hình thức ưu đãi thuế ở Việt Nam khá đa dạng, bao gồm ưu đãi thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN); ưu đãi về thời gian miễn thuế, giảm thuế TNDN; ưu đãi về miễn, giảm tiền thuê đất, thuê mặt nước; miễn thuế sử dụng đất phi nông nghiệp; miễn thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu...

Quảng Ninh là một trong những địa phương sử dụng rất hiệu quả các chính sách ưu đãi thuế TNDN. Thời gian qua, tỉnh này đã thực hiện nhiều chính sách ưu đãi mới do Chính phủ, Quốc hội ban hành; đồng thời có những chính sách riêng của tỉnh để góp phần thu hút nguồn lực đầu tư cả trong và ngoài nước, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nói riêng và của cả nước nói chung.

Theo báo cáo của Cục Thuế Quảng Ninh, trong giai đoạn 2016-2020, Cục Thuế tỉnh Quảng Ninh đã tham gia ý kiến về chính sách ưu đãi đầu tư đối với hơn 380 bộ hồ sơ đề nghị cấp giấy Chứng nhận đăng ký đầu tư; thực hiện miễn, giảm thuế 177.498 bộ hồ sơ với tổng số tiền hơn 2.837 tỷ đồng. Theo nhận định của đơn vị này, việc áp dụng ưu đãi đã có nhiều tác động tích cực đối với nền kinh tế tỉnh Quảng Ninh như: thu hút thêm nguồn lực cho phát triển kinh tế - xã hội, góp phần đưa tỉnh Quảng Ninh trở thành điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư nước ngoài; đồng thời thúc đẩy quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế, bao gồm cơ cấu ngành, lĩnh vực, cơ cấu vùng miền; gia tăng xuất khẩu và thúc đẩy sự chuyển dịch cơ cấu xuất khẩu sang công nghiệp chế biến, chế tạo.

Hay như tại tỉnh Hải Dương, báo cáo của Cục Thuế Hải Dương cho thấy, trong giai đoạn 2016-2020, đơn vị này đã thực hiện ưu đãi thuế số tiền hơn 1.820 tỷ đồng. Theo quy định của pháp luật quản lý thuế, hiện nay, các thủ tục thực hiện ưu đãi thuế TNDN là do doanh nghiệp tự xác định các điều kiện ưu đãi thuế để tự kê khai, quyết toán thuế với cơ quan Thuế nên đã giúp đơn giản hóa các thủ tục hành chính, tiết kiệm thời gian, chi phí tuân thủ, tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế.

Còn dàn trải và bất cập

Theo nhận định của PGS.TS Vương Thị Thu Hiền, giảng viên Học viện Tài chính, chính sách ưu đãi thuế TNDN ở nước ta đã góp phần thu hút đầu tư, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Thông qua việc giảm bớt nghĩa vụ thuế, giảm thuế suất cơ bản và tăng ưu đãi miễn, giảm thuế TNDN, tiền thuê đất đối với một số lĩnh vực, địa bàn hoạt động theo định hướng của Nhà nước đã giúp cho các tổ chức, cá nhân thuộc các thành phần kinh tế có điều kiện tăng nhanh tích tụ vốn, tái sản xuất mở rộng, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế với tốc độ cao.

"Theo quy định của Luật Thuế TNDN, các ưu đãi thuế TNDN chỉ áp dụng đối với các cơ sở kinh doanh có đủ điều kiện, được ưu đãi thuế, thực hiện đầy đủ chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ, đã đăng ký thuế và nộp thuế theo kê khai. Điều này đã góp phần thúc đẩy các doanh nghiệp chấp hành nghiêm chỉnh các quy định về kế toán và hành chính thuế", PGS.TS Vương Thị Thu Hiền nhận định.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy, hiện nay, mức ưu đãi thuế khá cao và diện ưu đãi còn rộng và dàn trải làm suy giảm nguồn thu ngân sách nhà nước. Theo Cục Thuế Quảng Ninh, danh mục ngành, nghề, lĩnh vực và địa bàn được hưởng ưu dãi thuế tại tỉnh này khá rộng. Thực tiễn này đã làm giảm vai trò "định hướng" của chính sách ưu đãi thuế trong việc thực hiện các mục tiêu về phát triển kinh tế - xã hội; đồng thời, phạm vi ưu đãi rộng đồng nghĩa với việc chi phí áp dụng chính sách ưu đãi thuế cao, nhất là đối với nguồn thu ngân sách nhà nước.

Cục Thuế Hải Dương cũng chỉ ra thực trạng tại địa phương này. Đó là những năm qua, các doanh nghiệp FDI được hưởng lợi nhiều nhất từ các chính sách ưu đãi thuế, trong khi đó, mức độ tiếp cận của doanh nghiệp trong nước còn hạn chế, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa đang chiếm số lượng lớn trong tổng số doanh nghiệp trên địa bàn. Dù năm 2017, Luật Hỗ trợ Doanh nghiệp nhỏ và vừa có hướng dẫn "doanh nghiệp nhỏ và vừa được áp dụng có thời hạn mức thuế suất thuế TNDN thấp hơn mức thuế suất thông thường áp dụng cho doanh nghiệp theo quy định của pháp luật về thuế TNDN", tuy nhiên, đến nay, vẫn chưa có văn bản hướng dẫn cụ thể mức thuế là bao nhiêu.

Có thể nói, đây là thực trạng tại nhiều địa phương chứ không riêng gì của Quảng Ninh hay Hải Dương. Điều này khiến bức tranh ưu đãi thuế vẫn còn nhiều bất cập, đòi hỏi phải thay đổi hơn nữa trong giai đoạn tới để những chính sách này thực sự trở thành động lực phát triển cho doanh nghiệp cũng như nền kinh tế.