Công nghiệp bao bì Việt Nam hướng tới phát triển bền vững

Ông Nguyễn Ngọc Sang, Chủ tịch Hiệp hội Bao bì Việt Nam.

Ông đánh giá như thế nào về tiềm năng phát triển của ngành công nghiệp bao bì Việt Nam hiện nay?

Bao bì là sản phẩm phong phú về chủng loại, mẫu mã và nguyên vật liệu bao bì cũng phong phú, đa dạng. Vật liệu bao bì Việt Nam đang sử dụng chủ yếu là nhựa, giấy, kim loại, thủy tinh,… Công nghiệp bao bì ngày càng có vai trò quan trọng và được đánh giá cao. Đây là ngành công nghiệp phụ trợ, nhằm bảo vệ, bảo quản sản phẩm, hàng hoá nằm bên trong. Do đó, kinh tế phát triển kéo theo công nghiệp bao bì phát triển, ngược lại, công nghiệp bao bì phát triển sẽ làm gia tăng giá trị hàng hoá.

Theo số liệu thống kê của Hiệp hội Bao bì Việt Nam, cả nước hiện có khoảng 14.000 doanh nghiệp bao bì, trong đó bao bì giấy là 4.500 doanh nghiệp, bao bì nhựa khoảng 9.200 doanh nghiệp. Nhìn chung, công nghiệp bao bì Việt Nam có tốc độ tăng trưởng khá cao và ổn định, trong giai đoạn 2015-2020 tốc độ tăng trưởng bình quân là 13,4%/năm.

Những năm qua, công nghiệp bao bì đã có nhiều đóng góp quan trọng cho nền kinh tế Việt Nam. Ngành này cũng được cho là sẽ hưởng lợi lớn từ sự phát triển của thương mại điện tử và các Hiệp định Thương mại tự do (FTA) mà Việt Nam đã tham gia. Việt Nam đã ký 16 FTA, hiện đang đàm phán 3 hiệp định mới và đã xuất khẩu đến gần 200 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. Bên cạnh đó, hoạt động thương mại điện tử của Việt Nam dù đang ở giai đoạn đầu nhưng duy trì tốc độ tăng trưởng trên 25% và đạt quy mô 25 tỷ USD. Những yếu tố trên chính là cơ hội lớn để công nghiệp bao bì Việt Nam tiếp tục phát triển mạnh mẽ cùng với sự phát triển của kinh tế Việt Nam trong tương lai. Chính vì vậy, công nghiệp bao bì cũng là ngành hấp dẫn nguồn vốn đầu tư từ nhiều quốc gia.

Trước sức hút từ nguồn vốn ngoại, doanh nghiệp công nghiệp bao bì Việt Nam cần thích ứng ra sao, thưa ông?

Hiện nay công nghiệp bao bì Việt Nam cũng đang thu hút nhiều nhà đầu tư trên thế giới tìm đến để cung cấp, trao đổi công nghệ như Mỹ, Đức, Trung Quốc, Đài Loan (Trung Quốc)… Các doanh nghiệp FDI khi đầu tư vào Việt Nam, họ sẽ tìm chuỗi cung ứng trong đó có bao bì. Do đó, doanh nghiệp bao bì phải sản xuất đáp ứng được các tiêu chuẩn của quốc tế. Hiện nay, các doanh nghiệp bao bì Việt Nam đang phấn đấu, đã đạt được nhiều thành tựu riêng biệt. Có thể nói 90% các sản phẩm được sản xuất tại Việt Nam đều sử dụng bao bì sản xuất trong nước.

Thuận lợi nhiều, song công nghiệp bao bì Việt Nam cũng đối đầu nhiều thách thức khi thay vì đầu tư mới nhiều doanh nghiệp và nhà đầu tư nước ngoài có xu hướng muốn thâu tóm các nhà máy bao bì Việt Nam để nhanh chóng tham gia thị trường. Theo đó, doanh nghiệp bao bì Việt Nam cần phải tăng sức cạnh tranh bằng quản lý hiệu quả, thực hiện chuyển đổi số, xây dựng công nghiệp bao bì thành ngành công nghiệp xanh đáp ứng yêu cầu của nền kinh tế bền vững.

Để thực hiện xuất khẩu bao bì sang các nước, đặc biệt là các thị trường khó tính doanh nghiệp bao bì Việt Nam cần lưu ý gì, thưa ông?

Trong giai đoạn này, tiềm năng xuất khẩu dựa trên điều kiện thuận lợi từ các FTA. Các doanh nghiệp bao bì Việt Nam có thể tận dụng tốt cơ hội từ các FTA để mở rộng thị trường - một trong các chiến lược dài hạn của doanh nghiệp. Vị thế của bao bì Việt Nam trên trường quốc tế còn có được nâng cao hơn nữa khi các vấn đề liên quan tới chuỗi cung ứng đang dần hạ nhiệt, những khó khăn về chi phí nguyên vật liệu đầu vào được giảm bớt nhờ chi phí logistics giảm.

Tuy nhiên, các doanh nghiệp muốn xuất khẩu qua thị trường nước ngoài cần chú ý đến việc xây dựng hệ thống quản lý hiệu quả, thực hiện chuyễn đổi số, áp dụng các hệ thống quản lý chất lượng quốc tế. Mỗi một quốc gia, có thể có một hệ thống tiêu chuẩn chất lượng đặc thù, vì thế muốn xuất khẩu bao bì cũng như các loại hàng hoá khác cần đáp ứng các tiêu chuẩn đó.

Xin cảm ơn ông!