Cơ hội mới trong vận chuyển hàng quá cảnh giữa các nước ASEAN

Phó Tổng cục trưởng (TCHQ) Vũ Ngọc Anh phát biểu tại buổi hội thảo. Ảnh: N.Linh

Nghị định này nhằm nội luật hóa nội dung Nghị định thư thứ 7 về Hệ thống quá cảnh hải quan, cũng như tạo sơ sở pháp lý thuận lợi cho việc thiết lập hệ thống vận tải quá cảnh hiệu quả trong các nước thành viên của ASEAN.

Nhằm lấy ý kiến một số đơn vị hải quan địa phương về các quy định mới liên quan đến quá cảnh hàng hóa, sáng 13/3, Tổng cục Hải quan đã tổ chức hội thảo lấy ý kiến dự thảo Nghị định quy định thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát hải quan đối với hàng hóa quá cảnh thông qua Hệ thống quá cảnh hải quan ASEAN.

Phát biểu tại hội nghị, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Vũ Ngọc Anh cho rằng, bên cạnh thách thức cạnh tranh từ các DN kinh doanh dịch vụ vận tải trong các nước ASEAN, các DN của Việt Nam cũng có cơ hội lớn, bởi vị trí địa lý của Việt Nam thuận lợi, hứa hẹn là địa điểm quá cảnh tiềm năng cho hàng hóa của các nước trong khu vực khi muốn XK đến các nước khác. Điều này mở ra cơ hội để Việt Nam phát triển các dịch vụ vận tải quá cảnh.

Làm rõ những vấn đề liên quan đến quá trình xây dựng dự thảo Nghị định, Phó Cục trưởng Cục Giám sát quản lý về hải quan (Tổng cục Hải quan) Nguyễn Nhất Kha cho biết, Nghị định thư thứ 7 là nghị định thư quy định thủ tục hải quan, hệ thống kiểm tra giam sát hải quan đối với hàng hóa quá cảnh giữa các nước ASEAN. Đây là quy định mới với Hải quan Việt Nam. Để nội luật hóa, Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) được giao xây dựng Nghị định quy định thủ tục hải quan, kiểm tra giám sát hải quan đối với hàng quá cảnh thông qua Hệ thống quá cảnh Hải quan ASEAN (ACTS).

Hệ thống ACTS được cài đặt ở các nước ASEAN. “Nơi nào hàng hóa quá cảnh đi qua đều có các thông tin từ hệ thống. Như vậy khi Việt Nam tham gia Nghị định thư thứ 7, sẽ có thêm một hệ thống quản lý hải quan mới để quản lý riêng hàng quá cảnh.”-ông Kha chia sẻ.

Bên cạnh đó, điểm mới trong dự thảo nghị định là quy định về điểm bắt đầu và kết thúc quá trình vận chuyển hàng quá cảnh. Hiện nay, điểm bắt đầu và điểm kết thúc đối với hàng quá cảnh là tại chi cục hải quan cửa khẩu, các chi cục hải quan nội địa chỉ thực hiện các khâu chia tách, đóng ghép hàng quá cảnh. Tuy nhiên, đối với hệ thông quá cảnh ASEAN thì điểm bắt đầu và kết thúc lại nằm trong nội địa.

Chẳng hạn, hàng hóa NK vào Việt Nam xuất phát từ Thái Lan quá cảnh qua Lào vào Việt Nam. Nếu như trước đây thì quá trình vận chuyển lô hàng quá cảnh dừng lại ở cửa khẩu biên giới, sau đó DN làm thủ tục NK vào nội địa Việt Nam, nhưng bây giờ hàng hóa đưa vào nội địa Việt Nam, sau đó mới làm thủ tục NK. Việc thay đổi cách thức quản lý hải quan là một thách thức cho cả cơ quan Hải quan và cộng đồng DN kinh doanh vận chuyển hàng quá cảnh.

Điểm khác biệt nữa so với quy định về hàng quá cảnh hiện nay là về bảo lãnh thuế. Quy định hiện hành đối với hàng quá cảnh không yêu cầu bảo lãnh thuế. Tuy nhiên, trong khuôn khổ Nghị định thư số 7, giữa các nước ASEAN đặt ra yêu cầu về bảo lãnh thuế. Theo đó tại dự thảo nghị định phát sinh đến việc bảo lãnh, đến cac cơ quan bảo lãnh….

Trước những điểm mới liên quan đến triển khai Nghị định thư thứ 7 và dự thảo Nghị định quy định thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát hải quan đối với hàng hóa quá cảnh thông qua Hệ thống ACTS được ban soạn thảo trình bày tại hội thảo, đại diện một số đơn vị hải quan đã tham gia nhiều ý kiến để đảm bảo công tác quản lý hải quan cũng như tạo thuận lợi cho DN trong hoạt động quá cảnh hàng hóa.

Nghị định này dự kiến được hoàn thiện trình Chính phủ ký ban hành vào tháng 8/2018. Trong đó dự thảo có nhiều quy định mới so với thực tế đang triển khai hiện nay.