Chuyện về cây đa nở hoa gạo ở ngôi đền cổ ven sông Hồng
Hoa Ban - Hoa của núi rừng Tây Bắc | |
Di tích Căng Bắc Mê | |
10 lý do khiến hòn đảo này là điểm đến hàng đầu cho kỳ nghỉ một mình | |
Ngây ngất mùa Ban nở ở Điện Biên |
Cây đa hoa gạo tỏa bóng xuống mái đền Chương Dương. |
Đây tưởng chừng như một câu chuyện vô lý nhưng hoàn toàn có thật tại nơi chứng tích quân dân ta đánh bại quân xâm lược Nguyên Mông thế kỷ 14. Mặc dù cây đa vẫn còn và cây gạo thì đã chết cách đây 20 năm nhưng những câu chuyện về cây đa nở ra hoa gạo năm xưa vẫn được người dân Thường Tín nhớ đến và kể lại…
Đền Chương Dương, một ngôi đền nhỏ nằm dưới bóng một cây đa già chỉ cách sông Hồng chừng vài chục mét. Theo ông Đào Duy Khai, thủ từ của đền thì đền được xây dựng từ thời nhà họ Dương thế kỷ thứ 10, đến nay đã hơn nghìn năm tuổi. Ban đầu là ngôi đình thờ thành hoàng làng như bao ngôi đình khác cho đến khi quân dân nhà Trần đánh bại quân Nguyên Mông xâm lược lần thứ 2 (1285) tại bến Chương Dương thì đổi thành đền. Ngôi đền từ đó thờ Trần Quang Khải vị tướng tài ba nhà Trần, ông cũng là tác giả của bài thơ nổi tiếng “Tụng giá hoàn kinh sư”
Đền Chương Dương vốn là một ngôi đền lớn cột lim hai người ôm không hết nhưng trong kháng chiến chống Pháp, du kích của ta đã lấy cột để chặn đường xe ô tô của thực dân Pháp nên từ đó ngôi đền thu nhỏ lại. Ông Khai kể “cây lim chặn được xe ô tô của giặc nhưng sau đó chúng đi xe tăng ủi một cái là qua được, nay vẫn còn ụ đất chặn giặc ở đê sau đền, nếu như ngày đó không dỡ cột lim ra thì đền ngày nay rất lớn và uy nghi”.
Đền Chương Dương thờ Trần Quang Khải trước kia là đình. |
Tuy được chuyển thành đền nhưng chức năng của đền Chương Dương bao gồm chức năng của cả đình, là nơi các cụ cao niên trong làng bàn bạc những việc quan trọng và dân làng sinh hoạt văn hóa cộng đồng tại đây, Trần Quang Khải cũng được tôn làm thành hoàng làng của nhân dân Chương Dương.
Đến Chương Dương mà không nghe chuyện về cây đa hoa gạo thì thật là uổng phí. Trong thôn, từ già trẻ đều thuộc vanh vách câu thơ lục bát:
"Cây đa hoa gạo thắm tươi
Chương Dương bến cũ thuyền xuôi thuận dòng
Ngàn Thu lừng lẫy chiến công
Quân thù quét sạch non sông vững bền".
Cây đa thì vẫn còn sừng sững trong đền ai đi vào cũng đều phải trầm trồ vì cây cao to, xù xì cổ thụ nhưng cây gạo thì không thấy đâu, vậy tại sao lại gọi là cây đa hoa hoa gạo bao đời nay? Câu chuyện không phải là cổ tích hay truyền miệng mà những người cao niên trung tuổi cũng đã từng chứng kiến hiện tượng hi hữu này từ thuở ấu thơ. Chỉ riêng gốc gạo, hơn chục người nối tay ôm không hết, cây đa và cây gạo cuộn lấy nhau trải rộng trên cả mẫu đất, tỏa bóng kín cả khuôn viên đền.
Theo như ông thủ từ Đào Duy Khai, cây đa và cây gạo có từ thời xây dựng đình để thờ thành hoàng làng. Khi xong xuôi, những người cao niên trong làng lấy một cành đa một cành gạo để treo chiêng và treo trống, mới cắm được vài ngày thì mưa liên tục nhiều hôm thế là cả hai cành đa và cành gạo đều đâm rễ nảy nở. Qua thời gian, rễ cây đa ôm lấy thân cây gạo nên nếu quan sát dưới gốc ngước lên thì khó mà thấy được cây gạo.
Bến Chương Dương ngày nay ẩn giấu lịch sử hào hùng. |
Ông Khai nhớ lại, “cây đa hoa gạo cao nhất vùng này, chúng tôi đi chăn trâu, chăn bò trên đê đi rất xa mà vẫn nhìn thấy cây đa lừng lững, đến mùa hoa gạo, hoa nở đỏ rực một vùng. Người làng ai cũng tự hào vì có cây đa hoa gạo to đẹp, tỏa bóng mát cho cả khuôn viên đền. Cành cây đa tán rộng, xanh lá, cao mấy chục mét, ở trên lại nở hoa gạo đỏ tọa lạc ở ven đê không khác gì ngọn hải đăng sáng chói cho những người đi thuyền dưới sông hay như một đặc điểm nhận dạng cho người Chương Dương từ xa trở về quê hương.
Chuyện cây đa hoa gạo đã đi vào truyền miệng hơn 20 năm trước khi cây gạo chết, người dân nhìn thấy cây gạo chết từng ngày mà không có cách nào cứu được, vì không rõ nguyên nhân cũng như đa phần thân cây được cây đa ôm chặt. Hiện nay, chỉ còn lại bộ rễ cây đa có hình đang ôm lấy thân cây gạo, thực tế đây chỉ là nhánh đa nhỏ do rễ phụ đâm xuống, thế mới biết cây đa hoa gạo ngày xưa đại thụ, rợp bóng đến thế nào.
Bến Chương Dương lịch sử giờ vẫn còn đây, không ít dấu tích xưa được tìm thấy, đây là niềm tự hào của không chỉ nhân dân xã Chương Dương mà của cả dân tộc Việt Nam. Hằng năm, cứ mùng 10 tháng 8 âm lịch làng lại có hội, thanh niên trai tráng lại nô nức đua thuyền rồng trên sông ôn lại lịch sử hào hùng của trận đánh năm xưa.
Tin liên quan
TPHCM là một trong 8 điểm đến thu hút du khách lưu lại lâu nhất châu Á
15:53 | 10/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
TP Hồ Chí Minh có đầy đủ yếu tố để phát triển và làm chủ ngành công nghệ AI
20:11 | 26/04/2024 Sự kiện - Vấn đề
KCN Đông Nam Bộ thu hút nhiều nguồn vốn đầu tư FDI ngay đầu năm
11:41 | 08/03/2024 Kinh tế
Vẻ đẹp kiến trúc di tích lịch sử quốc gia thành cổ Diên Khánh
09:57 | 30/12/2020 Điểm đến
Núi Fajing - Chiêm ngưỡng vẻ đẹp của "Thành phố Bầu Trời"
13:20 | 24/12/2020 Điểm đến
Nét đặc trưng kiến trúc cổ nhà thờ Domain de Marie
11:59 | 21/12/2020 Điểm đến
Chinh phục Tà Chì Nhù - thiên đường mây và hoa tím
07:41 | 16/12/2020 Điểm đến
Khám phá 13 thành phố rực rỡ sắc màu nhất trên thế giới
07:44 | 11/12/2020 Điểm đến
Mê đắm sắc hoa Tam giác mạch nở rộ ở Hà Giang
09:26 | 03/12/2020 Điểm đến
Chiêm ngưỡng 5 hồ nước đẹp nhất phố núi
09:58 | 02/12/2020 Điểm đến
Khám phá vụng Kênh
10:32 | 27/11/2020 Điểm đến
Phú Quốc - "Chạm vào nguyên sơ"
14:43 | 25/11/2020 Điểm đến
Hành trình khám phá Bãi Cọi, nơi giao thoa của nhiều nền văn hóa
16:28 | 19/11/2020 Điểm đến
Nà Tu - Điểm du lịch về nguồn đầy ý nghĩa
08:31 | 14/11/2020 Điểm đến
Mùa vàng rực rỡ trên rẻo cao Bình Liêu
16:22 | 12/11/2020 Điểm đến
“Đệ nhất động” trên Cao nguyên đá Hà Giang
10:02 | 04/11/2020 Điểm đến
Tin mới
Xuất khẩu 2024 có thể lập đỉnh mới hơn 400 tỷ USD
Podcast Hải quan Online tổng hợp tuần 4 tháng 12/2024
Agribank quyết liệt đẩy mạnh ứng dụng dữ liệu dân cư theo Đề án 06
Doanh nghiệp đồng thuận, đánh giá cao hỗ trợ của Hải quan Quảng Ngãi
Đánh thức tiềm năng dược liệu vùng Đồng bằng sông Cửu Long
(Infographics) Tổng thu từ xuất nhập khẩu các tỉnh, thành vùng Tây Nguyên
10:50 | 15/12/2024 Hải quan
(INFOGRAPHICS) Kim ngạch hơn 67 tỷ USD, Hàn Quốc là đối tác thương mại lớn thứ 3 của Việt Nam
11:29 | 04/12/2024 Infographics
(INFOGRAPHICS): Tiêu chí lựa chọn doanh nghiệp tham gia chương trình tự nguyện tuân thủ
16:30 | 06/12/2024 Infographics
(INFOGRAPHICS) Tổng thu từ XNK các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải Trung Bộ
16:33 | 06/12/2024 Xuất nhập khẩu
(INFOGRAPHICS) 66 tỷ USD kim ngạch xuất nhập khẩu tháng 11
14:29 | 12/12/2024 Infographics