Chuyên môn hóa công tác kiểm định trong tình hình mới

Hoạt động kiểm định tại Cục Kiểm định Hải quan. Ảnh: Tiến Lâm.

Theo đánh giá của các bộ, ngành chức năng, cộng đồng DN, hiện nay thời gian thực hiện kiểm tra chuyên ngành (KTCN) chiếm tới 70% thời gian thông quan hàng hóa, do các địa điểm kiểm tra, thủ tục kiểm tra còn nhiều bất cập. Do đó, việc cơ quan Hải quan tham gia làm đầu mối, trực tiếp thực hiện KTCN sẽ góp phần giảm tải đáng kể thời gian thông quan hàng hóa, tăng cường công tác kiểm định hải quan, kiểm tra chất lượng hàng hóa XNK. Và để làm được điều đó thì việc xây dựng lực lượng, năng lực và kinh nghiệm của đội ngũ cán bộ cũng như đầu tư trang thiết bị, cơ sở vật chất hạ tầng liên quan đến công tác KTCN của cơ quan Hải quan là yếu tố then chốt để đơn vị hoàn thành nhiệm vụ được giao.

Cục trưởng Cục Kiểm định Hải quan Nguyễn Ngọc Huân cho biết, thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Cục Kiểm định Hải quan theo Quyết định số 1388/QĐ-BTC của Bộ trưởng Bộ Tài chính, Cục Kiểm định Hải quan phải triển khai nhiệm vụ bắt nhịp với yêu cầu công tác của ngành và ổn định hoạt động là một yêu cầu rất cần thiết và cấp bách. Do đó, trong năm 2017, Cục Kiểm định Hải quan quyết tâm đẩy nhanh tiến độ thành lập các chi cục kiểm định trực thuộc, xây dựng phòng thí nghiệm đạt chuẩn VILAS, mua sắm, bổ sung trang biết bị, nâng cao trình độ chuyên môn, triển khai thí điểm kiểm định đối với mặt hàng liên quan đến vệ sinh an toàn thực phẩm.

Thời gian tới, Cục Kiểm định Hải quan sẽ tiếp tục củng cố lực lượng cán bộ lãnh đạo, chuyên viên phân tích; kiện toàn bộ máy tổ chức từ cục cho đến các chi cục, tăng cường hợp tác quốc tế, trước mắt là đối với các đồng nghiệp Hải quan các nước ASEAN và Hải quan Trung Quốc. Trong đó, củng cố và mở rộng áp dụng các tiêu chí của Hệ thống quy trình quản lí chất lượng ISO/IEC 17025 (các phòng thí nghiệm đạt chuẩn VILAS), để đảm bảo kết quả phân tích, kiểm tra và xác định chính xác, có độ tin cậy cao, tiến tới mục tiêu thực hiện các thỏa thuận công nhận lẫn nhau trên phạm vi quốc tế trong tương lai. Trong năm 2017, phấn đấu xây dựng phòng thí nghiệm đạt chuẩn Vilas của Chi cục Kiểm định 2 (Hải Phòng). Đồng thời, rà soát, sửa đổi, thay thế Quy chế phân tích để phân loại, phân tích kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa XNK.

Trao đổi về lộ trình khai trương và chính thức đưa các chi cục kiểm định trực thuộc vào hoạt động, ông Nguyễn Ngọc Huân cho biết, để tăng cường công tác kiểm định hải quan, phân tích phân loại đối với hàng hóa XNK cũng như tạo điều kiện, hỗ trợ, giảm thời gian, chi phí cho DN, hiện Cục Hải quan Lạng Sơn đã nhất trí bàn giao trụ sở làm việc nhà 5 tầng cho Chi cục Kiểm định Hải quan 6, đây là những tín hiệu vui, tiền đề để đẩy nhanh việc thành lập Chi cục và là bước đệm để Cục Kiểm định Hải quan hoàn thành nhiệm vụ được giao. Cục cũng đang phối hợp chặt chẽ với Cục Hải quan Quảng Ninh trước mắt là tìm địa điểm thuê làm trụ sở Chi cục Kiểm định 5 tại Móng Cái. Nhằm đưa công tác kiểm định đáp ứng yêu cầu và theo đúng lộ trình đặt ra, tới đây (ngày 26/4), Tổng cục Hải quan, Cục Kiểm định Hải quan sẽ khai trương và đưa vào hoạt động Chi cục Kiểm định 1 tại địa bàn Hà Nội và dự kiến cuối quý II/2017, đơn vị sẽ triển khai hoạt động của Chi cục Kiểm định 5, 6 tại địa bàn Quảng Ninh và Lạng Sơn.

Theo đó, trước mắt Chi cục Kiểm định 1 sẽ tiếp nhận mẫu kiểm định, phân tích phân loại của các đơn vị thuộc Cục Hải quan Hà Nội. Do các thiết bị kiểm định, phân tích tại Cục Kiểm định Hải quan chưa nhiều, thiếu về số lượng nên trước mắt để làm tốt công tác của mình Chi cục Kiểm định 1 sẽ dùng chung với Cục Kiểm định Hải quan cho đến khi đủ điều kiện cơ sở vật chất.

Tuy nhiên, xác định nhiệm vụ kiểm định hải quan là “cánh tay nối dài của công tác kiểm hóa”, kiểm định lại hàng hóa XNK đã hoặc chuẩn bị được thông quan có điều kiện hoặc hàng hóa có nghi ngờ gian lận các điều kiện thông quan, trong giai đoạn 2017-2020, để có cơ sở pháp lí thực hiện và hoàn thành nhiệm vụ này, Cục Kiểm định Hải quan phải được công nhận là tổ chức giám định chuyên ngành của các bộ quản lý chuyên ngành. Do đó, theo đại diện Cục Kiểm định Hải quan, Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan cần kiến nghị, trình Thủ tướng Chính phủ phân công cho Tổng cục Hải quan thực hiện thí điểm phân tích, kiểm tra về tiêu chuẩn, chất lượng, kiểm dịch, tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm theo danh mục hàng hóa thực hiện thí điểm. Đồng thời, các bộ, ngành phối hợp với Tổng cục Hải quan trong việc xử lí các lô hàng XNK có kết quả kiểm tra không đạt các chỉ tiêu về tiêu chuẩn, chất lượng, kiểm dịch, tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm do Cục Kiểm định Hải quan thực hiện. Có cơ chế thẩm định riêng để công nhận phòng thí nghiệm hải quan đạt năng lực tổ chức giám định chuyên ngành.