Chuyển đổi xanh trong các khu công nghiệp đón sóng đầu tư mới

Toàn cảnh Diễn đàn Bất động sản công nghiệp Việt Nam diễn ra chiều 30/7/2024. Ảnh: T.D

Điểm sáng thu hút đầu tư

Thông tin tại Diễn đàn Bất động sản công nghiệp Việt Nam (VIPF) 2024 với chủ đề “Xanh hóa đón sóng đầu tư mới” do Báo Đầu tư tổ chức diễn ra ngày 30/7, Ban tổ chức cho biết, tính đến cuối tháng 5/2024, cả nước đã có 425 khu công nghiệp, khu chế xuất được thành lập với quỹ đất công nghiệp khoảng 89.200 ha. Trong đó, có 299 khu công nghiệp đã đi vào hoạt động, thu hút được lượng vốn đầu tư lớn, bổ sung nguồn lực quan trọng cho đầu tư phát triển kinh tế - xã hội của đất nước nói chung, cũng như của các địa phương nói riêng.

Lũy kế đến hết năm 2023, các khu công nghiệp, khu kinh tế trên cả nước thu hút được trên 11.200 dự án đầu tư nước ngoài (FDI) và 10.600 dự án đầu tư trong nước, với tổng vốn đầu tư đạt lần lượt 251,6 tỷ USD và 2,67 triệu tỷ đồng; vốn đầu tư thực hiện tương ứng đạt tỷ lệ khoảng 68,2% và 45,3%.

Đáng chú ý về thu hút đầu tư FDI, theo bà Trang Lê, Giám đốc cấp cao khối nghiên cứu và tư vấn, JLL Việt Nam, trong năm 2023 tăng 34%, sẽ ấn tượng hơn rất nhiều nếu so sánh với tổng FDI tăng trưởng của toàn thế giới chỉ 3%. Điều này cho thấy, sự dịch chuyển FDI trên toàn cầu đã chậm lại nhưng Việt Nam vẫn nổi lên là một điểm sáng.

Nhìn lại chặng đường phát triển hơn 30 năm qua, có thể khẳng định, mô hình khu công nghiệp, khu kinh tế đã, đang và sẽ tiếp tục đóng vai trò, vị trí quan trọng, là động lực thúc đẩy tăng trưởng và quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; là kênh thu hút các nguồn lực đầu tư trong nước và nước ngoài, góp phần cải thiện môi trường kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh, đảm bảo sự phát triển bền vững.

Tuy nhiên, trong bối cảnh tăng trưởng xanh, phát triển bền vững đang trở thành xu hướng được lựa chọn của nhiều quốc gia trên thế giới, áp lực từ yêu cầu của thị trường và đối tác về phát triển bền vững ngày càng gia tăng, việc xanh hóa các khu công nghiệp, khu kinh tế để đón dòng vốn đầu tư xanh là yêu cầu bắt buộc.

Thực tiễn còn nhiều khó khăn

Thời gian gần đây, nhiều nhà đầu tư lớn trong và ngoài nước, đặc biệt các nhà đầu tư nước ngoài như LEGO, Heineken… đã quan tâm đặc biệt đến sản xuất xanh thông qua xây dựng các nhà máy trung hòa carbon ở Việt Nam, đồng thời sử dụng năng lượng tái tạo, năng lượng xanh cho các hoạt động sản xuất - kinh doanh.

Do đó, khu công nghiệp sinh thái đang trở thành tiêu chí lựa chọn của các nhà đầu tư nước ngoài với mục tiêu phát triển bền vững, lợi ích kinh tế song hành trách nhiệm với cộng đồng và xã hội, đặc biệt gắn với các tiêu chí ESG theo yêu cầu của các chuỗi ngành hàng.

Mặc dù có nhiều lợi thế, song theo bà Trang Lê, Việt Nam đang ở giai động đầu thử nghiệm mô hình công nghiệp sinh thái. Tuy nhiên, việc đưa các mô hình công nghiệp sinh thái vào thực tiễn sẽ còn nhiều khó khăn.

Đầu tiên, có thể kể đến là chưa có nhiều hỗ trợ về tài chính cho các nhà đầu tư. Việc chuyển đổi xanh tốn kém ở giai đoạn đầu, cần có sự hỗ trợ nhất định để đưa mô hình xanh hoá đi vào thực tiễn. Hiện nay chủ yếu xuất phát từ khối tư, nhưng để nhận rộng thì không phải ai cũng đủ nguồn lực.

Tiếp đến là những chính sách, hiện vẫn chỉ có những khung bên ngoài, chưa có những quy định chuyên sâu, cụ thể. Cần phải có những cái này thì mới có thể dễ dàng đưa mô hình công nghiệp sinh thái vào thực tiễn được.

Ông Hardy Diec, Giám đốc điều hành Công ty CP Quản lý và Dịch vụ KCN (KCN Vietnam) cho rằng, cùng với việc tiếp tục thay đổi để làm môi trường kinh doanh, đầu tư thuận lợi hơn, thì quy trình cấp giấy phép cũng nên thay đổi dễ dàng hơn, Việt Nam đang nằm trong tầm ngắm của nhiều công ty đa quốc gia nhưng họ còn ngại rào cản này. Phá bỏ được những rào cản này các nhà đầu tư quốc tế sẽ tiếp tục đổ vào Việt Nam, và khi đến Việt Nam họ sẽ mang theo cả một hệ sinh thái, cho phép Việt Nam có thể cạnh tranh ngày càng tốt hơn…

Đặc biệt, khi chúng ta nói về xanh hóa thử thách lớn nhất là chi phí. Chắc chắn sẽ có một tỷ lệ phần trăm quỹ đất chúng ta sử dụng cần chi phí để thuận hòa với môi trường. Với khu công nghiệp sẽ có những chương trình đảm bảo các dự án của chúng tôi luôn thuận hòa với môi trường và hợp nhu cầu của khách hàng, ông Hardy Diec nhấn mạnh.