Chủ động dự báo, cân nhắc kỹ lưỡng thời điểm điều chỉnh giá

Giá cả nhóm giao thông giảm chủ yếu do việc điều hành giảm giá xăng, dầu trong nước. Ảnh minh hoạ: H.Dịu

Giá cả theo đúng kịch bản điều hành

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, trong tháng 5, giá các mặt hàng tương đối ổn định do nguồn cung vẫn khá dồi dào. Riêng một số mặt hàng có xu hướng tăng như giá thịt lợn do ảnh hưởng của dịch tả lợn châu Phi lây lan ở một số địa phương gây ảnh hưởng đến nguồn cung, giá gạo tăng do thóc gạo tại miền Nam vào cuối vụ thu hoạch trong khi nhu cầu xuất khẩu cao. Ngoài ra, trong nhóm nhiên liệu, giá LPG giảm, giá xăng dầu được điều chỉnh phù hợp với biến động của thị trường thế giới.

Tính chung 5 tháng đầu năm 2024, giá cả thị trường trong nước cơ bản ổn định, diễn biến theo đúng với kịch bản điều hành giá của Ban Chỉ đạo điều hành giá của Thủ tướng Chính phủ đã đề ra.

Tại báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, về chỉ số giá tiêu dùng (CPI), giá thịt lợn tăng do thiếu hụt nguồn cung, giá điện sinh hoạt tăng khi thời tiết nắng nóng là những nguyên nhân chính làm CPI tháng 5/2024 tăng 0,05% so với tháng trước, tăng 4,44% so với cùng kỳ năm trước. Bình quân 5 tháng đầu năm 2024, CPI tăng 4,03% so với cùng kỳ năm trước; lạm phát cơ bản tăng 2,78% so với cùng kỳ năm 2023 - thấp hơn mức CPI bình quân chung chủ yếu do giá lương thực, xăng dầu, dịch vụ giáo dục và dịch vụ y tế là yếu tố tác động làm tăng CPI nhưng thuộc nhóm hàng được loại trừ trong danh mục tính lạm phát cơ bản.

Trong mức tăng 0,05% của CPI tháng 5/2024 so với tháng trước, có 7 nhóm hàng hóa và dịch vụ có chỉ số giá tăng, 3 nhóm hàng giảm giá và 1 nhóm hàng ổn định giá.

Trong nhóm hàng hoá và dịch vụ có chỉ số giá tăng, nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng tăng chủ yếu do giá điện sinh hoạt tăng; nhóm văn hóa, giải trí và du lịch tăng do trong tháng có kỳ nghỉ Lễ 30/4-1/5 kéo dài nên nhu cầu đi du lịch của người dân tăng cao; nhóm đồ uống và thuốc lá tăng do thời tiết nắng nóng, oi bức nên nhu cầu tiêu dùng đồ uống giải khát tăng; nhóm thuốc và dịch vụ y tế tăng chủ yếu do thời tiết nắng nóng, số ca nhiễm bệnh sởi, thủy đậu, tay chân miệng tăng nhanh nên người dân có nhu cầu mua các loại thuốc tăng cường hệ miễn dịch.

Trong nhóm hàng hóa và dịch vụ có chỉ số giá giảm thì nhóm giáo dục giảm do một số trường học đã điều chỉnh giảm mức học phí sau khi đã thu theo quy định mới của Chính phủ. Nhóm giao thông giảm chủ yếu do giá xăng, dầu trong nước giảm do ảnh hưởng của các đợt điều chỉnh giá trong tháng. Bộ Tài chính cho biết đã phối hợp với Bộ Công Thương theo dõi chặt chẽ diễn biến giá xăng, dầu thế giới để điều hành giá xăng, dầu trong nước phù hợp với tình hình thị trường. Trên cơ sở đó, sau 20 kỳ điều hành giá kinh doanh xăng, dầu trong nước từ đầu năm đến nay, giá các mặt hàng xăng có 9 lần giảm, 11 lần tăng; dầu diesel (DO) và dầu hỏa có 10 lần giảm, 10 lần tăng; dầu mazut 3,5 S (FO) có 7 lần giảm, 13 lần tăng.

Theo dõi sát tình hình diễn biến giá cả thị trường

Như vậy, những đánh giá nêu trên cho thấy, đà tăng – giảm của các nhóm mặt hàng – dịch vụ vẫn diễn biến theo đúng quy luật, phù hợp với tình hình thị trường như dịp lễ Tết, thời tiết nắng nóng... mà không có những đột biến tác động. Do đó, các chuyên gia vẫn đánh giá công tác điều hành giá đang đảm bảo các kịch bản cũng như mục tiêu kiểm soát lạm phát cả năm 2024 ở mức 4-4,5% mà Quốc hội đề ra, với dư địa lạm phát còn lại mỗi tháng so với tháng trước tăng từ 0,39 - 0,6% trong 7 tháng còn lại của năm 2024.

Tuy nhiên, từ 1/7, việc điều chỉnh lương cơ bản hay áp lực từ giá lương thực, giá xăng dầu, tỷ giá còn biến động… cũng gây lo ngại cho công tác điều hành giá cũng như các mục tiêu về kiểm soát lạm phát. Tuy nhiên, Bộ Tài chính đã nhiều lần khẳng định, với vai trò là cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo điều hành giá, đã, đang và tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các bộ, cơ quan liên quan theo dõi sát diễn biến giá cả thị trường, chủ động dự báo, tính toán và cập nhật kịch bản lạm phát để tham mưu với cấp có thẩm quyền xây dựng kịch bản điều hành giá tổng thể, cũng như triển khai các giải pháp cụ thể.

Tại cuộc họp của Thường trực Chính phủ với các bộ, ngành về các giải pháp ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế vào ngày 8/6, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã yêu cầu quyết liệt triển khai các giải pháp ổn định giá cả thị trường; cung ứng dồi dào hàng hóa, không để xảy ra tình trạng thiếu hàng; tăng cường công khai, minh bạch, giám sát kê khai giá, niêm yết giá theo quy định; không tăng giá các mặt hàng, dịch vụ bất hợp lý. Thủ tướng cũng lưu ý việc điều chỉnh giá điện, giá xăng dầu phải nhịp nhàng, hài hòa, tránh tăng giá cùng lúc; đồng thời đánh giá, cân nhắc kỹ lưỡng về thời điểm và mức điều chỉnh học phí, giá dịch vụ khám chữa bệnh khi tình hình tốt, có dư địa điều chỉnh.