Chống chuyển giá: Hài hòa mục tiêu chống thất thu với thu hút đầu tư

	Nhiều doanh nghiệp vi phạm về chính sách thuế
	Có đơn vị đã giải ngân xong kế hoạch vốn đầu tư công năm 2020
	Hiệu quả tích cực khi thực hiện thanh tra kiểm tra chuyên ngành về bảo hiểm xã hội

Hiện việc lập kế hoạch thanh tra, kiểm tra thuế hàng năm của cơ quan Thuế được thực hiện theo phương pháp quản lý rủi ro. Ảnh: Thùy Linh

Tiếp tục đẩy mạnh chống chuyển giá

Trước các ý kiến cử tri đề nghị làm rõ hiệu quả của công tác thanh tra, kiểm tra giá chuyển nhượng thời gian qua, Bộ Tài chính khẳng định đã đạt được kết quả đáng ghi nhận.

Năm 2018, toàn ngành Thuế đã tiến hành thanh tra, kiểm tra được 758 doanh nghiệp có hoạt động giao dịch liên kết; truy thu, truy hoàn và phạt hơn 1.908 tỷ đồng; giảm lỗ hơn 8.558 tỷ đồng; giảm khấu trừ 51,88 tỷ đồng và điều chỉnh tăng thu nhập chịu thuế hơn 10.838 tỷ đồng.

Năm 2019, toàn ngành Thuế đã tiến hành thanh tra, kiểm tra được 818 doanh nghiệp có hoạt động giao dịch liên kết; truy thu, truy hoàn và phạt hơn 2.547 tỷ đồng; giảm lỗ hơn 7.818 tỷ đồng; giảm khấu trừ 106,34 tỷ đồng và điều chỉnh tăng thu nhập chịu thuế hơn 7.599 tỷ đồng.

Theo Bộ Tài chính, trong 9 tháng năm 2020, các cơ quan quản lý thu ngân sách đã tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra thuế và thu ngân sách, qua đó phát hiện và xử lý kịp thời các vi phạm.

Trong đó, cơ quan Thuế đã thực hiện khoảng 48,98 nghìn cuộc thanh tra, kiểm tra thuế tại doanh nghiệp; kiểm tra khoảng 436,1 nghìn hồ sơ khai thuế của doanh nghiệp, kiến nghị xử lý thu vào ngân sách và giảm lỗ gần 39,68 nghìn tỷ đồng, trong đó thu vào ngân sách 13,27 nghìn tỷ đồng (số đã thu được vào ngân sách 6.664 tỷ đồng); đồng thời, xử lý thu hồi 20,29 nghìn tỷ đồng thuế nợ đọng từ năm trước chuyển sang.

Việc tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra đối với các doanh nghiệp có giao dịch liên kết đã tạo ra hiệu ứng mạnh, số lượng các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài kê khai thua lỗ giảm đi rõ rệt.

Để hoàn thiện cơ chế chính sách về quản lý chuyển giá, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ trình Quốc hội ban hành Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2020. Trên cơ sở đó, Bộ Tài chính đã hoàn chỉnh để trình Chính phủ ban hành Nghị định về quản lý thuế đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết thay thế cho Nghị định số 20/2017/NĐ-CP.

Trong thời gian tới, trên cơ sở các văn bản quy định pháp luật nói trên, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra đối với hoạt động chuyển giá, tập trung thanh tra, kiểm tra giá chuyển nhượng đối với các tập đoàn có nhiều doanh nghiệp thành viên; các ngành nghề có dấu hiệu rủi ro lớn về thuế do hành vi chuyển giá của doanh nghiệp liên kết, các doanh nghiệp đã và đang thực hiện tái cơ cấu, có khả năng lợi dụng chuyển giá để tránh thuế.

Ngoài ra, cũng sẽ tập trung thanh tra, kiểm tra các doanh nghiệp có giao dịch liên kết chiếm tỷ trọng lớn; các doanh nghiệp có giao dịch với các nước có thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp thấp hoặc không thu thuế thu nhập doanh nghiệp; các doanh nghiệp phát sinh các khoản vay nợ lớn với các bên liên kết ở nước ngoài...

Thanh tra theo độ rủi ro

Cử tri một số tỉnh kiến nghị Chính phủ thanh tra, kiểm tra, xử lý các doanh nghiệp vi phạm quy định chống chuyển giá trong hoạt động sản xuất kinh doanh.

Theo Bộ Tài chính, trong xu thế hội nhập và hiện đại hóa của nền kinh tế thế giới, với sự khác biệt về thuế suất và chế độ ưu đãi thuế giữa các quốc gia, vấn đề chuyển giá, tránh thuế không chỉ xảy ra tại Việt Nam mà còn xảy ra tại nhiều quốc gia trên thế giới, kể cả các nước phát triển.

Hoạt động của các tập đoàn đa quốc gia, các tập đoàn kinh tế tư nhân trong nước ngày càng phức tạp, tinh vi hơn và thực hiện nhiều biện pháp sắp xếp các giao dịch để chuyển giá, tránh thuế, chuyển lợi nhuận, tối đa hoá lợi ích toàn tập đoàn. Đây là khó khăn, thách thức chung của cơ quan Thuế tất cả các nước, trong đó có cơ quan thuế Việt Nam.

Vấn đề đặt ra trong công tác quản lý thuế đó là đảm bảo thực hiện mục tiêu chống thất thu thuế, hạn chế lạm dụng chuyển giá tránh thuế, chống chuyển lợi nhuận, bảo vệ cơ sở tính thuế cũng như quyền đánh thuế nhưng vẫn duy trì thu hút vốn đầu tư nước ngoài, không làm giảm tính cạnh tranh và đảm bảo tính công bằng giữa các doanh nghiệp trong và ngoài nước.

Để giải quyết vấn đề này, Bộ Tài chính triển khai đồng bộ các giải pháp quản lý thuế, chống thất thu, chống chuyển giá, chống chuyển lợi nhuận và xói mòn nguồn thu về các mặt: thể chế chính sách; tuyên truyền hỗ trợ người nộp thuế; quản lý kê khai; đào tạo nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; thanh tra, kiểm tra giá chuyển nhượng; truyền thông, hợp tác quốc tế về thuế...

Trong thời gian qua, Bộ Tài chính đã đẩy mạnh công tác thanh tra đối với các doanh nghiệp có phát sinh giao dịch liên kết nhằm giám sát, ngăn ngừa các hành vi vi phạm; đảm bảo tính công bằng trong tuân thủ chính sách thuế; nâng cao tính răn đe và thực thi pháp luật đối với các đối tượng không tuân thủ hoặc tuân thủ chưa tốt.

Kế hoạch thanh tra hàng năm được lựa chọn trên cơ sở phân tích rủi ro, tập trung vào các doanh nghiệp liên kết có kết quả kinh doanh thua lỗ, các doanh nghiệp có tỷ trọng giao dịch liên kết chiếm giá trị lớn; doanh nghiệp có giao dịch với các nước có thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp thấp hoặc không thu thuế thu nhập doanh nghiệp.