Chiến lược nợ công đến 2030: Chỉ chi trong khả năng của nền kinh tế - chỉ vay trong khả năng trả nợ

	Nâng cao sức chống chịu của nền kinh tế Việt Nam trong bối cảnh mới
	Dư nợ vay phải đảm bảo khả năng trả nợ của các địa phương
	Giảm gánh nặng thủ tục, chi phí trong phát hành trái phiếu quốc tế

Quang cảnh hội nghị.

6 quan điểm chủ đạo của Chiến lược nợ công

Tại Hội nghị phổ biến Chiến lược nợ công đến năm 2030 do Bộ Tài chính phối hợp cùng Ngân hàng Thế giới và Tổng cục Kinh tế Liên bang Thụy Sỹ tổ chức chiều 20/6, ông Trương Hùng Long, Cục trưởng Cục Quản lý nợ và Tài chính đối ngoại (Bộ Tài chính) cho biết, trong điều kiện Việt Nam đã tốt nghiệp điều kiện vay IDA của WB và không còn được tiếp cận nguồn vốn ưu đãi cao, giá rẻ như trước, nước ta sẽ phải dựa nhiều hơn vào các công cụ thị trường và càng đòi hỏi phải hoạch định chiến lược vay, trả nợ công trung, dài hạn thận trọng, linh hoạt để hạn chế những hệ quả tiêu cực lâu dài. Đại dịch Covid-19 đặt ra yêu cầu luôn sẵn sàng huy động tài chính dự phòng trong ngắn hạn và trung hạn.

Ông Trương Hùng Long, Cục trưởng Cục Quản lý nợ và Tài chính đối ngoại (Bộ Tài chính).

Ông Trương Hùng Long cho biết, việc xây dựng và thực hiện Chiến lược nợ công giai đoạn 2021-2030 gắn với sáu quan điểm chủ đạo.

Trong đó, một trong những quan điểm quan trọng được ông Long nhấn mạnh đó là: chỉ chi trong khả năng của nền kinh tế và chỉ vay trong khả năng trả nợ, nguồn vay trong nước là quyết định, nguồn vay nước ngoài là quan trọng; nợ công tiếp tục là đòn bẩy cho phát triển KT-XH, tạo động lực tăng trưởng bền vững.

Cùng với đó, tăng cường quản lý tài chính, NSNN, nợ công theo kế hoạch trung hạn, bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất giữa kế hoạch tài chính với kế hoạch đầu tư công, kế hoạch vay trả nợ công; nguồn lực nợ công cần tập trung vào bù đắp bội chi NSNN, vay theo nhu cầu sử dụng vốn.

Đồng thời, quản lý nợ công chặt chẽ được xác định là nhiệm vụ của tất cả các ngành, các cấp, các đơn vị sử dụng vốn, nâng cao hiệu quả huy động, phân bổ và sử dụng vốn vay;

Bên cạnh đó, tính toán kỹ lưỡng trong khả năng trả nợ của từng cấp ngân sách, từng đối tượng vay vốn; bố trí thanh toán trả nợ đầy đủ, đúng hạn theo cam kết, không để ảnh hưởng đến hệ số tín nhiệm quốc gia;

Ngoài ra, hai quan điểm tiếp theo là phát triển các kênh huy động vốn đi đôi với tái cơ cấu danh mục nợ để tăng tính bền vững; tăng cường chuyển đổi số trong hoạt động quản lý nợ công; công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình của các cấp về sử dụng vốn vay và trả nợ công.

Cân đối thu chi của địa phương ổn định, an toàn nợ công được đảm bảo

Tại Hội nghị, chia sẻ dưới góc độ địa phương, ông Nguyễn Văn Thi, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Thanh Hóa cho biết, việc Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 460/QĐ về phê duyệt chiến lược nợ công đến năm 2030 có ý nghĩa hết sức quan trọng, trước hết là nhằm cụ thể hóa các quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ trọng tâm và các giải pháp chủ yếu đã đề ra tại Nghị quyết số 07-NQ/TW ngày 18/11/2016 của Bộ Chính trị về chủ trương, giải pháp cơ cấu lại ngân sách nhà nước, quản lý nợ công để bảo đảm nền tài chính quốc gia an toàn, bền vững.

Đây cũng là bước cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ 13 của Đảng và Luật Quản lý nợ công năm 2017 của Quốc hội khóa 14; là cơ sở và định hướng quan trọng để các địa phương tổ chức triển khai thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp về quản lý, điều hành công tác tài chính - ngân sách nhà nước và quản lý nợ công của địa phương.

Chia sẻ thêm, ông Nguyễn Văn Thi cho biết, giai đoạn 2016 - 2020, tỉnh Thanh Hóa đã vận động, thu hút được 13 dự án ODA với tổng mức đầu tư là 393 triệu USD, mức vốn tỉnh vay lại từ nguồn vốn vay của Chính phủ đạt 31,3 triệu USD. Các dự án vay vốn của tỉnh đã tập trung giải quyết các vấn đề quan trọng, cấp bách như vấn đề về an sinh xã hội, cải thiện đời sống của người dân, phát triển đô thị, cấp thoát nước và đầu tư kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội của tỉnh. Các nguồn vốn vay ưu đãi được sử dụng phù hợp với quy định của Trung ương, của nhà tài trợ và đã phát huy hiệu quả.

Lãnh đạo tỉnh Thanh Hóa cũng cho biết, thời gian qua, cân đối thu chi của địa phương ổn định, an toàn nợ công được đảm bảo; các chỉ tiêu an toàn nợ tiếp tục được kiểm soát chặt chẽ, địa phương không để xảy ra tình trạng nợ quá hạn, ảnh hưởng đến cam kết với các nhà tài trợ; hoạt động đầu tư công có chuyển biến tích cực, có trọng tâm, trọng điểm và được phân bổ kế hoạch sớm; tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công hằng năm luôn nằm trong nhóm dẫn đầu cả nước; công tác quản lý nhà nước về đầu tư được tăng cường; kỷ luật, kỷ cương đầu tư được nâng cao. Năng lực quản lý, sử dụng vốn vay chính quyền địa phương trên địa bàn tỉnh đã được tăng cường.

Theo bà Phạm Thị Hồng Hà, Giám đốc Sở Tài chính TPHCM, trong giai đoạn 2017-2021, TPHCM huy động được nguồn vốn đáng kể bổ sung nguồn chi đầu tư phát triển của ngân sách địa phương, tạo thêm nguồn lực để phát triển kinh tế - xã hội.

Tổng số vốn vay của Thành phố là 16.202 tỷ đồng, trong đó, vốn vay từ phát hành trái phiếu chính quyền địa phương là 4.800 tỷ đồng (chiếm 30%), vốn vay lại từ nguồn vay nước ngoài của Chính phủ là 11.402 tỷ đồng (chiếm 70%).

Bà Phạm Thị Hồng Hà cho biết, bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn còn những khó khăn, hạn chế, bất cập từ quá trình thực tiễn trong việc huy động, sử dụng và trả nợ chính quyền địa phương.

Cụ thể như, cơ cấu nợ vay của Thành phố chưa đa dạng, còn phụ thuộc vào nguồn vốn vay lại vốn vay nước ngoài của Chính phủ, tiềm ẩn khả năng rủi ro về tỷ giá, rủi ro thị trường, rủi ro lãi suất…, nhất là khi điều kiện vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài ngày càng tiệm cận với điều kiện thương mại và kém ưu đãi hơn so với trước đây.