Cấp thiết giảm ùn tắc và tạo thuận lợi logistics tại cảng Cát Lái
Hàng loạt khuyến nghị giảm ùn tắc tại cảng Cát Lái | |
Xứ lý trên 500 container hàng hóa tồn đọng tại cảng Cát Lái | |
Luôn đảm bảo hoạt động thông suốt tại cảng Cát Lái |
Lưu lượng hàng hóa ra vào cảng Cát Lái ngày một tăng. Ảnh T. H |
Cảng Cát Lái quá tải
Hiện nay, trung bình mỗi năm, Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 làm thủ tục thông quan cho hàng hóa XNK đạt tổng kim ngạch khoảng 30 tỷ USD; thu ngân sách nhà nước đạt 40.000 tỷ đồng. Ngoài ra, đơn vị còn làm thủ tục giám sát đối với 35.000 tờ khai hàng hóa XNK của doanh nghiệp mở tờ khai hải quan tại các đơn vị hải quan địa phương khác. Với số lượng hàng hóa lớn như vậy, Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 đã ứng dụng hoàn toàn các quy trình thủ tục điện tử; được Tổng cục Hải quan trang bị 5 soi container hàng hóa. Cùng với đó, Chi cục đã triển khai Đề án tạo thuận lợi thương mại tại cảng Cát Lái, giúp doanh nghiệp giảm thời gian thông quan, giảm chi phí, nâng cao vai trò của đại lý thủ tục hải quan, giảm ùn tắc tại cảng Cát Lái, đặc biệt hỗ trợ nâng cao hiệu quả kinh doanh tại cảng. |
Đánh giá về thực trạng hàng hóa qua các cảng TPHCM, bà Ann Marie Yatishock, Giám đốc cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ tại Việt Nam (USAID) cho biết, mỗi năm có khoảng 4,9 triệu container 20 feet được xếp dỡ tại TPHCM, tương đương với khoảng 3 triệu xe tải qua lại trong và xung quanh thành phố để xếp dỡ container từ khu vực cảng. Trong số đó, cảng Cát Lái xử lý hơn 92% khối lượng này và khoảng 50% tổng khối lượng container của cả nước. "Vì vậy, giảm bớt tắc nghẽn tại các cảng của Việt Nam sẽ ngày càng trở nên quan trọng khi thương mại dần phục hồi hậu Covid-19. Nghiên cứu tiền khả thi tại cảng Cát Lái đã đề xuất một kế hoạch hành động cho cảng container nhộn nhịp nhất Việt Nam này với mục tiêu giúp cảng có thể xử lý lượng container dự kiến sẽ tăng cao"- bà Ann Marie Yatishock nói.
Cùng quan điểm này, ông Claudio, Giám đốc dự án USAID TFP cho rằng, cảng Cát Lái đã vượt quá công suất thiết kế 2,5 triệu Teus, trong khi năm 2020, công suất của Cát Lái đã vượt mốc 5 triệu Teus; công suất sử dụng cầu cảng cao, đã vượt 90%, trong khi đó tỷ lệ này trên thế giới chỉ khoảng 70-80%. Dự đoán lượng container đi qua cảng Cát Lái sẽ tăng gấp đôi vào năm 2030, gây áp lực cực lớn lên hệ thống và cơ sở hạ tầng hiện có. Tăng trưởng thương mại được dự đoán cho toàn bộ hệ thống cảng sẽ có những tác động cụ thể và đáng kể đến Cát Lái, và các biện pháp cải tiến cần phải khẩn trương được tiến hành.
Theo kết quả nghiên cứu của USAID, trung bình có khoảng 16.400 xe tải tới cảng Cát Lái mỗi ngày. Xe tải có thể phải chờ từ 2- 3 giờ trước khi tới cảng, gây ùn tắc giao thông dọc các tuyến đường dẫn vào cảng. Nếu xếp thành một hàng, 16.400 xe tải đến cảng hàng ngày sẽ trải dài tới 322 km. Với tốc độ tăng trưởng container dự kiến của cảng Cát Lái, nhu cầu giải quyết tình trạng ùn tắc càng trở nên cấp thiết hơn.
Cùng với số lượng hàng hóa lớn, các chuyên gia còn cho rằng, việc kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa XNK của các bộ ngành chưa được cải thiện cũng khiến thời gian thông quan hàng hóa qua các cảng, trong đó có cảng Cát Lái bị kéo dài.
Hàng loạt giải pháp, khuyến nghị
Báo cáo nêu ra 21 khuyến nghị thuộc 3 nhóm nhằm giảm ùn tắc và tạo thuận lợi logistics tại cảng Cát Lái. Nhóm khuyến nghị về cải tiến kỹ thuật - chi tiết, thiết thực, có thể làm ngay và mang lại hiệu quả tốt. Trong đó, thành lập các bãi chờ gần cảng Cát Lái cho xe tải để hỗ trợ các hoạt động tại cổng vào ban đêm, tăng khả năng sử dụng các cổng tại cảng Cát Lái và giảm ùn tắc; mở rộng số lượng làn ở cổng và các điểm đỗ xe trước cổng tương ứng có thể giúp giảm ùn tắc ngay lập tức trong khi không cần phải đầu tư nhiều; chuyên môn hóa làn đường để rút ngắn thời gian xử lý tại cổng và đặc biệt là thời gian chờ ngoài cổng theo hướng: thiết lập các làn đặc biệt cho các xe chở container rỗng, đồng thời dành các “làn nhanh” cho các container đã được thông quan trước và “làn có vấn đề” cho các container cần phải thanh toán hoặc kiểm tra.
Nhóm khuyến nghị về áp dụng giải pháp công nghệ, giải pháp khai thác dữ liệu nhằm hỗ trợ nâng cao hiệu quả quản lý. Cụ thể, bố trí thiết bị nhận dạng ký tự quang học (OCR) và đầu đọc RFID tại cổng cảng Cát Lái. Giải pháp này sẽ giảm bớt thời gian xử lý tại cổng bằng cách lắp đặt thiết bị OCR và đầu đọc RFID để tự động nhận diện biển số xe tải, số hiệu container, và tình trạng hư hỏng vỏ container; lắp đặt Webcam Video Cameras để truyền hình ảnh video theo thời gian thực về điều kiện giao thông trên các tuyến đường dẫn vào cảng Cát Lái. Việc này sẽ cho phép các công ty vận tải biết điều kiện giao thông và điều chỉnh lịch chạy xe để tránh ùn tắc trên đường vào cảng, qua đó giảm bớt việc xếp hàng tại cổng cũng như giảm bớt giao thông trên các tuyến đường dẫn vào cảng. Hiện tại, các container rủi ro thấp có thể được thông quan trước khi cập cảng Cát Lái nhưng bị xếp lẫn với container chưa được thông quan nên không dễ giải phóng khỏi cảng. Cuối cùng là nhóm khuyến nghị về giám sát, đánh giá hiệu quả. Cụ thể, xây dựng Hệ thống Chỉ số đo lường hiệu quả hoạt động của cảng và hệ thống thông tin quản lý cảng của toàn quốc.
Tuy nhiên, để có thể cải thiện đồng bộ hạ tầng cảng biển Việt Nam nói chung và tại cảng Cát Lái nói riêng từ nay đến năm 2030, tổ nghiên cứu Dự án tạo thuận lợi thương mại do USAID tài trợ ước tính cần tổng kinh phí 313.000 tỷ đồng - một nguồn vốn rất lớn. Do vậy, theo các chuyên gia, bên cạnh nguồn vốn từ ngân sách nhà nước, cần thiết phải có các chính sách để thu hút nguồn vốn đầu tư từ doanh nghiệp và nguồn khác theo phương thức đối tác công tư.
Theo ông Nguyễn Phương Nam, Phó Tổng giám đốc Tổng công ty Tân cảng Sài Gòn, với các khuyến nghị nêu trên, để cải thiện hiệu suất hoạt động của cảng Cát Lái, TPHCM cần sớm điều chỉnh quy hoạch cảng biển theo hướng tăng diện tích dành cho dịch vụ khai thác cảng, logistics ngoài cảng, đồng thời, đẩy nhanh tiến độ triển khai xây dựng Trung tâm logistics Cát Lái (60-100ha), là tổng kho phân phối hàng hóa cho toàn bộ cụm cảng TPHCM, kết nối với các cảng biển nước sâu Cái Mép - Thị Vải.
Bà Ann Marie Yastishock, Giám đốc Cơ quan phát triển quốc tế Hoa Kỳ tại Việt Nam: Hàng hóa XNK qua cảng Cát Lái sẽ tiếp tục tăng cao trong thời gian tới Hàng hóa XNK qua cảng Cát Lái- một cảng biển lớn nhất tại Việt Nam liên tục gia tăng và dự báo sẽ tiếp tục tăng cao trong thời gian tới. Chính vì thế, việc giải quyết ùn tắc tại cảng Cát Lái là ưu tiên hàng đầu. Sau hơn một năm triển khai, dự án đã xem xét một cách toàn diện các hoạt động của cảng trên diện tích 160 ha và thủ tục hải quan tại cảng nhằm đánh giá hiệu quả vận hành, các điểm nghẽn và vướng mắc trong quá trình tăng cường năng lực xếp dỡ hàng hóa của cảng. Qua đó, đã đưa ra 21 khuyến nghị dưới hình thức một kế hoạch hành động để chính quyền và các cơ quan hữu quan tại địa phương cân nhắc. Những khuyến nghị này bao gồm từ việc tận dụng các giải pháp công nghệ thông tin để tăng cường luồng thông tin và thông quan hàng hóa đến việc bố trí hoặc mở rộng hạ tầng cảng và cải thiện hiệu suất hoạt động. Ngoài ra, thông qua dự án USAID INVEST, USAID đang phối hợp với Cục Hàng hải Việt Nam, Bộ Giao thông vận tải để xem xét những lĩnh vực có khả năng hợp tác công-tư, một phương thức hiệu quả để huy động đầu tư cho các dự án cơ sở hạ tầng quy mô lớn. Nỗ lực này tái khẳng định cam kết của chúng tôi trong việc hỗ trợ Chính phủ Việt Nam tạo thuận lợi cho thương mại và đầu tư cũng như nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Ông Nguyễn Phương Nam, Phó Tổng giám đốc Tổng công ty Tân cảng Sài Gòn: Sẽ có bãi chứa ngoài cảng để thực hiện khuyến nghị Trong 21 khuyến nghị của dự án, có 2 khuyến nghị liên quan được Tổng công ty Tân cảng Sài Gòn chú trọng, đó là khuyến nghị về giải pháp bãi chứa hàng ngoài cảng và ứng dụng công nghệ thông tin trong các dịch vụ tại cảng… Trong những năm qua, Tân cảng Sài Gòn luôn quan tâm phát triển bãi chứa hàng ngoài cảng, nhưng triển khai còn chậm do vướng thủ tục. Năng lực thông qua của cảng hiện nay là 6,5 triệu Teus/năm; với lượng hàng nhập khẩu nằm lưu bãi bình quân khoảng 6,37 ngày/container. Nếu được các cơ quan chức năng quan tâm cho phép, Tân Cảng Sài Gòn sẽ có khu vực bãi chứa ngoài cảng để thực hiện các khuyến nghị chuyên gia đưa ra trong báo cáo nghiên cứu. Giải pháp này được thực hiện tại nhiều nước trên thế giới để chứa các container hàng tồn, rỗng… tạo thuận lợi cho thương mại. Ông Âu Anh Tuấn, Cục trưởng Cục Giám sát quản lý về hải quan-Tổng cục Hải quan: Sẽ thành lập trung tâm thông quan hàng hóa tại Cục thay vì tại các chi cục như hiện nay Một số khuyến nghị của dự án liên quan đến giải pháp thuê bãi ngoài cảng để giải phóng hàng, cơ quan Hải quan đã có cơ chế tháo gỡ cho cảng Cát Lái trong từng thời điểm cụ thể. Chẳng hạn, thời điểm diễn biến dịch Covid-19 phức tạp, cảng Cát Lái có nguy cơ ùn tắc, Tổng cục Hải quan đã tháo gỡ kịp thời cho cảng và được cụ thể hóa bằng Thông tư 82/2021/TT-BTC của Bộ Tài chính. Hiện nay, ngành Hải quan đang triển khai thực hiện Đề án Hải quan thông minh, hải quan số. Theo đó, cơ quan Hải quan sẽ thành lập trung tâm thông quan hàng hóa tại Cục thay vì tại các chi cục như hiện nay. Cùng với đó ngành Hải quan đang triển khai Quyết định 38/2021/QĐ-TTg ngày 12/1/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Cải cách mô hình kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu” với 7 nội dung cải cách mạnh mẽ, nhằm tạo thuận lợi cho doanh nghiệp. Hiện nay, tại cảng Cát Lái có 60-70% hàng hóa phải kiểm tra chuyên ngành. Tổng cục Hải quan đang tiếp tục phối hợp với bộ ngành rà soát, cắt giảm các thủ tục thủ công, giảm bới các thủ tục kiểm tra chuyên ngành... Ông Hoàng Hồng Giang, Phó Cục trưởng Cục Hàng hải Việt Nam: Phát triển bến sà lan chuyên dụng tại cảng Cái Mép để kết nối hàng hoá bằng đường thuỷ Liên quan đến khuyến nghị nghiên cứu tăng năng lực sà lan vận chuyển container trên tuyến thuỷ nội địa kết nối giữa khu vực Cái Mép – Thị Vải với cảng biển và cơ sở thông quan nội địa khu vực TPHCM và Đồng bằng sông Cửu Long, đối với khuyến nghị này, Cục Hàng hải Việt Nam thực hiện dự án phát triển bến sà lan chuyên dụng tại cảng Cái Mép để kết nối hàng hoá bằng đường thuỷ, đồng thời, phát triển hệ thống sà lan với sức chở ngày càng lớn. Hiện cảng Cái Mép là cảng cửa ngõ nước sâu lớn nhất cả nước công suất thiết kế 6,37 triệu Teus/năm, hàng hoá thông qua năm 2021 đạt 8,35 triệu Teus, vượt công suất thiết kế. Hàng hoá kết nối đến cảng chủ yếu bằng sà lan đường thuỷ. Dự án phát triển sà lan tại cảng Cái Mép có 5 bến container. Như vậy, với tốc độ tăng trưởng của cảng như hiện nay, việc phát triển bến sà lan chuyên dụng đáp ứng nhu cầu vận tải hàng hoá ngày càng tăng, góp phần giảm tải cho bến cảng chính và nâng cao hiệu quả logisitcs cho khu vực TPHCM và Cái Mép. Hiện nay, Cục Hàng hải Việt Nam đang tập trung thực hiện nâng cao dịch vụ vận chuyển sà lan để vận chuyển hàng hóa từ Cát Lái đi hệ thống cảng biển Cái Mép - Thị Vải, nhằm giảm tải cho cảng Cát Lái... T.H (ghi) |
Tin liên quan
Hải quan TP Hồ Chí Minh: Giải đáp thỏa đáng các vướng mắc cho doanh nghiệp Nhật Bản
07:04 | 15/12/2024 Hải quan
Nhiều doanh nghiệp FDI bị cưỡng chế dừng làm thủ tục hải quan
19:49 | 11/12/2024 An ninh XNK
Doanh nghiệp Nhật Bản hài lòng với hỗ trợ của Hải quan TPHCM
20:06 | 09/12/2024 Hải quan
Kim ngạch xuất nhập khẩu tiến tới mốc lịch sử khoảng 800 tỷ USD
15:45 | 23/12/2024 Xuất nhập khẩu
Xuất khẩu 2024 có thể lập đỉnh mới hơn 400 tỷ USD
09:38 | 23/12/2024 Xuất nhập khẩu
Đánh thức tiềm năng dược liệu vùng Đồng bằng sông Cửu Long
08:38 | 23/12/2024 Kinh tế
Trung Đông- thị trường tiềm năng xuất khẩu thủy sản của Việt Nam
15:28 | 22/12/2024 Kinh tế
(INFOGRAPHICS) Xuất nhập khẩu nửa đầu tháng 12 có chiều hướng giảm
10:54 | 22/12/2024 Infographics
Xuất khẩu dừa bước vào chu kỳ tăng tốc
09:52 | 22/12/2024 Kinh tế
Xuất nhập khẩu chính thức đạt gần 750 tỷ USD
18:24 | 20/12/2024 Xuất nhập khẩu
Cơ hội bền vững để hàng Việt Nam thâm nhập thị trường toàn cầu
08:00 | 20/12/2024 Kinh tế
Nắm bắt xu thế chuyển đổi xanh - Cơ hội sống còn của doanh nghiệp Việt Nam
07:53 | 20/12/2024 Kinh tế
Diễn biến nào của lãi suất cho vay trong năm 2025?
21:39 | 19/12/2024 Kinh tế
Nhập khẩu từ Trung Quốc cao kỷ lục đạt hơn 130 tỷ USD
14:40 | 19/12/2024 Xuất nhập khẩu
TP Hồ Chí Minh: Đa dạng hình thức hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu hàng hóa
07:46 | 19/12/2024 Kinh tế
Phòng vệ thương mại bảo vệ các ngành sản xuất trong nước
16:40 | 18/12/2024 Kinh tế
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới
Chìa khóa để TPHCM tiến vào kỷ nguyên mới, vươn lên cùng khát vọng dân tộc
Kim ngạch xuất nhập khẩu tiến tới mốc lịch sử khoảng 800 tỷ USD
Thu giữ khoảng 11 tấn pháo trong các thùng hàng có hình quả táo
Thêm cẩu giàn được bố trí tại bến số 3, 4 cảng cửa ngõ quốc tế Hải Phòng
Bridgestone thực hiện chính sách bảo vệ môi trường tại Việt Nam
(Infographics) Tổng thu từ xuất nhập khẩu các tỉnh, thành vùng Tây Nguyên
10:50 | 15/12/2024 Hải quan
(INFOGRAPHICS) Kim ngạch hơn 67 tỷ USD, Hàn Quốc là đối tác thương mại lớn thứ 3 của Việt Nam
11:29 | 04/12/2024 Infographics
(INFOGRAPHICS): Tiêu chí lựa chọn doanh nghiệp tham gia chương trình tự nguyện tuân thủ
16:30 | 06/12/2024 Infographics
(INFOGRAPHICS) Tổng thu từ XNK các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải Trung Bộ
16:33 | 06/12/2024 Xuất nhập khẩu
(INFOGRAPHICS) 66 tỷ USD kim ngạch xuất nhập khẩu tháng 11
14:29 | 12/12/2024 Infographics