Cạnh tranh hơn Trung Quốc, Hoa Kỳ, nông sản Việt Nam vẫn không dễ vào Nhật Bản

	Rau quả Việt đang gặp khó gì khi xuất sang Hoa kỳ, Trung Quốc, Anh?
	Hoa Kỳ không ban hành biện pháp hạn chế thương mại nào với hàng Việt
	Người Nhật chỉ cách đẩy mạnh xuất khẩu nông sản Việt vào Nhật
	Khó khăn tại Trung Quốc, rau quả Việt nhiều cơ hội tại Hoa Kỳ, Nhật Bản

Nông, thuỷ sản Việt Nam còn nhiều dư dịa để thúc đẩy xuất khẩu sang Nhật Bản, đặc biệt nhờ lợi thế từ các FTA. Ảnh: T.H

Hiện nay, Việt Nam và Nhật Bản đang là thành viên của 3 Hiệp định thương mại tự do (FTA) song phương, đa phương, bao gồm: Hiệp định Đối tác kinh tế Việt Nam - Nhật Bản (VJFTA), Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện ASEAN - Nhật Bản (AJCEP) và Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP).

Việc hai nước cùng tham gia những FTA này tạo rất nhiều cơ hội và điều kiện thuận lợi cho việc mở rộng hợp tác thương mại song phương trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt khi cơ cấu hàng hóa xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Nhật Bản không cạnh tranh mà bổ sung cho nhau.

Theo thông tin Bộ Công Thương cung cấp mới đây, tổng hợp từ số liệu hải quan Nhật Bản cho thấy, thị trường này nhập khẩu nhiều mặt hàng, vốn là thế mạnh của Việt Nam nhưng lại chủ yếu nhập khẩu từ các thị trường đối tác khác.

Cụ thể như, nhóm hàng nông, thủy sản, thực phẩm được nhập chủ yếu từ Hoa Kỳ, hiện chiếm xấp xỉ khoảng 23,3% tổng nhập khẩu. Thị phần của khối ASEAN đối với nhóm hàng này chiếm 13,4%. Trong đó, nhập khẩu từ Việt Nam chỉ chiếm 18,3% tổng nhập khẩu từ khối ASEAN và chỉ chiếm gần 2,4% tổng nhập khẩu nhóm hàng của Nhật Bản từ các thị trường trên thế giới.

Trong khi đó, Nhật Bản hiện có nhu cầu nhập nhiều mặt hàng như cá, sản phẩm chế biến từ cá, tôm, lươn, thịt và những sản phẩm từ thịt, đậu nành, sản phẩm từ ngũ cốc, rau quả. Tỷ trọng của nhóm hàng nông, thủy sản, thực phẩm nhập khẩu chiếm xấp xỉ 10% tổng trị giá nhập khẩu các loại hàng hóa.

“So với Trung Quốc hay Hoa Kỳ, Việt Nam có lợi thế cạnh tranh do được ưu đãi thuế quan theo cam kết của các FTA song phương và đa phương với Nhật Bản, đặc biệt là CPTPP. Như vậy, dư địa xuất khẩu nhóm hàng này của Việt Nam sang Nhật Bản còn rất lớn”, Bộ Công Thương nhận định.

Dù vậy, đại diện Bộ Công Thương cũng chỉ rõ, Nhật Bản là quốc gia có các tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm nghiêm ngặt, tạo thành hàng rào phi thuế quan đối với hàng hóa nhập khẩu vào Nhật Bản.

Các giấy tờ theo quy định của Nhật Bản khi thực hiện nhập khẩu rau quả vào quốc gia này khá phức tạp như: Giấy chứng nhận an toàn sức khỏe; kết quả xét nghiệm; các tài liệu chứng minh các thành phần nguyên liệu, phụ gia và quy trình sản xuất (Chứng nhận nhà sản xuất)...

Ngoài ra, còn nhiều quy định khác của Nhật Bản liên quan như: Luật Thương mại quốc tế và Trao đổi ngoại hối; Luật Vệ sinh thực phẩm; Luật Thuế quan và Hải quan; Luật Tiêu chuẩn hóa và Dán nhãn các sản phẩm Nông và Ngư nghiệp; Luật Đo lường; Luật Bảo vệ sức khỏe; Luật về Trách nhiệm đối với sản phẩm… Đây là một thách thức đối với ngành hàng nông, thủy sản, thực phẩm của Việt Nam.

Ngoài ra, Bộ Công Thương thông tin thêm, ngay ngày 31/5/2021, Nhật Bản đã gửi thông báo lên Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) về việc sửa đổi tiêu chuẩn dư lượng hóa chất nông nghiệp cho thực phẩm, phụ gia thực phẩm,... theo Đạo luật vệ sinh thực phẩm của Nhật Bản.

Theo đó, khi xuất khẩu hàng nông sản, thực phẩm của Việt Nam sang Nhật Bản, các doanh nghiệp cần chú ý đến chất lượng sản phẩm và các tiêu chuẩn kỹ thuật của thị trường này. Sản phẩm phải phù hợp với luật vệ sinh môi trường và qua các bước kiểm dịch động thực vật, trước khi được vào được thị trường Nhật Bản.

Bên cạnh đó, dân số Nhật đang bị già hóa nên xu hướng tiêu dùng của người Nhật Bản đối với hàng nông sản, thực phẩm đặc biệt quan tâm đến yếu tố tác động tới sức khỏe, sau đó là giá thành và sự tiện lợi của sản phẩm…

“Doanh nghiệp cần ghi rõ trên bao bì của sản phẩm các thông tin về thành phần dinh dưỡng, cách chế biến, bảo quản, hạn sử dụng, thành phần nào có thể gây dị ứng...”, đại diện Bộ Công Thương lưu ý.