Cảnh báo rủi ro tiềm ẩn từ tín dụng đối với khách hàng lớn

	Nợ xấu tăng, nhưng xử lý không dễ
	Ngân hàng Nhà nước đưa ra 10 dấu hiệu tiềm ẩn rủi ro tín dụng
	Ngân hàng nhận định rủi ro tín dụng năm 2021 sẽ giảm

Không ít ngân hàng tập trung chiến lược cho khách hàng lớn. Ảnh: Internet

Với tác động từ đại dịch Covid-19 từ năm 2020 đến này, nhiều ngân hàng đã siết lại các hoạt động cho vay cá nhân (đặc biệt là cho vay tiêu dùng) và khối doanh nghiệp nhỏ và vừa, chuyển sang tập trung cho vay khách hàng lớn nhằm giảm thiểu rủi ro.

Số liệu của NHNN cho thấy, tính đến cuối năm 2020, tổng dư nợ tín dụng mà ngân hàng cho các doanh nghiệp lớn vay đạt hơn 3,2 triệu tỷ đồng, chiếm hơn 30% tổng dư nợ nền kinh tế, nợ xấu chiếm tỷ lệ 1,65%. Riêng nợ xấu với doanh nghiệp có dư nợ từ 5.000 tỷ đồng trở lên là 2,42%, cao hơn tỷ lệ nợ xấu chung của hệ thống.

Như tại TPBank, nghiên cứu của Công ty Chứng khoán SSI Research cho thấy, tín dụng năm 2020 tăng mạnh tới 30,4% so với cùng kỳ, nguyên nhân nhờ vào cho vay khách hàng doanh nghiệp lớn - tăng tới 142% và đầu tư trái phiếu doanh nghiệp. Đặc biệt, hầu hết trái phiếu doanh nghiệp đều liên quan tới lĩnh vực bất động sản.

Còn với Techcombank, lãnh đạo ngân hàng này chia sẻ, trong chiến lược năm 2021-2025, Techcombank sẽ tập trung vào các nguồn mang lại lợi nhuận lớn nhất như cho vay mua nhà, tiền gửi không kỳ hạn (CASA), quản lý tài sản và phát huy các thế mạnh như phân khúc khách hàng thu nhập cao, bất động sản, thanh toán…

Theo phân tích của Công ty Chứng khoán Vietcombank (VCBS), chiến lược xoay quanh hệ sinh thái của một số khách hàng lớn sẽ mang lại những cơ hội phát triển đột phá cho Techcombank. Tuy nhiên, điều này cũng có thể khiến cho ngân hàng gặp phải khó khăn trong quá trình tăng trưởng về dư nợ cũng như ảnh hưởng đến chất lượng tài sản nếu như có xảy ra sự gián đoạn trong hoạt động của các khách hàng lớn.

Đặc biệt, mùa đại hội cổ đông ngân hàng năm nay chứng kiến nhiều thay đổi về "ghế nóng" lãnh đạo tại các ngân hàng, với nhiều cá nhân đồng thời là lãnh đạo của các tập đoàn bất động sản lớn. Dù NHNN đã đưa ra các quy định để giám sát dòng vốn từ ngân hàng chảy vào các quan hệ sở hữu nhưng vẫn cần đề phòng các hành vi "lách luật".

Các chuyên gia nhận định, việc dồn quá nhiều vốn cho một số doanh nghiệp lớn có thể khiến ngân hàng khó khăn trong thanh khoản, nếu doanh nghiệp này gặp sự cố. Minh chứng cho lo ngại này là những khoản nợ hàng nghìn tỷ đang được các cơ quan chức năng chỉ đạo xử lý của Vietnam Airlines hay của các doanh nghiệp BOT, BT...

Hiện nay, NHNN đang xây dựng Đề án Cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021-2025.

Nên theo ý kiến của nhiều chuyên gia, NHNN nên hướng về quan điểm tái cấu trúc: chất lượng tài sản là quan trọng nhất, không phải quy mô. Việc phát triển có thể theo xu hướng ngân hàng nhỏ nhưng chất lượng, gắn với hoạt động cho vay dân chúng, cho vay doanh nghiệp, không phải các ngân hàng thiên về đầu tư, dựa nhiều vào các doanh nghiệp lớn.