Cần thiết phải tăng mức dự trữ quốc gia về xăng dầu

Công chức Hải quan Nghệ An kiểm tra bể chứa xăng dầu NK của Công ty cổ phần Tập đoàn Thiên Minh Đức. Ảnh: H.Nụ

Cần thiết để đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia

Mới đây, gửi kiến nghị lên Bộ Tài chính trước kỳ họp thứ 5 Quốc hội khóa XV, cử tri TPHCM đề nghị có tầm nhìn chiến lược lâu dài về dự trữ năng lượng của quốc gia nhằm tránh tình trạng giá xăng dầu leo thang như trong thời gian qua.

Trả lời về vần đề này, Bộ Tài chính cho biết, hiện nay, cơ chế chính sách quản lý xăng dầu dự trữ quốc gia cơ bản được ban hành đầy đủ, đồng bộ, gồm Luật Dự trữ quốc gia và các nghị định của Chính phủ hướng dẫn thi hành Luật Dự trữ quốc gia, cùng với đó là các nghị định của Chính phủ về kinh doanh xăng dầu. Hơn nữa, Thủ tướng Chính phủ cũng ban hành Quy chế quản lý xăng dầu dự trữ quốc gia tại Quyết định số 16/2020/QĐ-TTg ngày 15/5/2020.

Bộ Tài chính cũng ban hành nhiều thông tư hướng dẫn về kế hoạch, dự toán ngân sách nhà nước; nhập, xuất, mua, bán; thuê bảo quản; quản lý chất lượng; chế độ kế toán về dự trữ quốc gia...

Cũng theo Bộ Tài chính, ngày 18/7/2023, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 861/QĐ-TTg phê duyệt Quy hoạch hạ tầng dự trữ, cung ứng xăng dầu, khí đốt quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Trong đó, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt các nội dung về quan điểm; mục tiêu (mục tiêu tổng quát và mục tiêu cụ thể); định hướng phát triển; phương án phát triển; định hướng bố trí sử dụng đất; dự kiến nhu cầu vốn đầu tư; dự án trọng điểm quốc gia, ưu tiên đầu tư và giải pháp để thực hiện quy hoạch.

Về mục tiêu cụ thể đối với hạ tầng dự trữ quốc gia về xăng dầu, Quyết định số 861/QĐ-TTg nêu rõ: "Đảm bảo hạ tầng phục vụ dự trữ quốc gia với sức chứa từ 500-1.000 nghìn m³ sản phẩm xăng dầu và 1.000-2.000 nghìn tấn dầu thô, đáp ứng 15-20 ngày nhập ròng trong giai đoạn 2021-2030; đảm bảo sức chứa từ 500-800 nghìn m³ sản phẩm xăng dầu và 2.000-3.000 nghìn tấn dầu thô, đáp ứng 25-30 ngày nhập ròng trong giai đoạn sau năm 2030”.

Tuy nhiên, theo Bộ Tài chính, đến nay, mức dự trữ quốc gia đối với sản phẩm xăng dầu mới chỉ đạt khoảng 9 ngày nhập ròng, chưa có dự trữ quốc gia đối với dầu thô. Trong khi đó, giai đoạn tới, việc tăng mức dự trữ quốc gia về xăng dầu để đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia và đáp ứng yêu cầu Quy hoạch hạ tầng dự trữ, cung ứng xăng dầu, khí đốt là cần thiết.

Vì vậy, tại văn bản số 2790/VPCP-KTTH ngày 15/8/2022 của Văn phòng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái đã giao Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư và các đơn vị liên quan nghiên cứu các phương án điều chỉnh tăng tổng mức xăng dầu dự trữ quốc gia phù hợp khả năng bố trí nguồn lực ngân sách nhà nước và đáp ứng các yêu cầu về kho, bồn bể chứa. Đồng thời, nghiên cứu lộ trình thực hiện phù hợp, bảo đảm khả thi, tiết kiệm, hiệu quả, đúng quy định và đáp ứng yêu cầu thực tiễn về dự trữ xăng dầu quốc gia.

Bộ Tài chính cho biết, sau khi Thủ tướng Chính phủ phê duyệt phương án nâng mức dự trữ quốc gia xăng dầu, Bộ Tài chính sẽ tổng hợp, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chiến lược phát triển dự trữ quốc gia đến năm 2030, làm cơ sở để Bộ Tài chính và các bộ, ngành có liên quan triển khai thực hiện chiến lược, quy hoạch dự trữ quốc gia về xăng dầu trong thời gian tới cho phù hợp.

Cử tri đề nghị xây dựng Trung tâm dự trữ năng lượng quốc gia độc lập

Cũng tại văn bản kiến nghị này, cử tri TPHCM còn đề nghị nghiên cứu xây dựng Trung tâm dự trữ năng lượng quốc gia riêng, độc lập vì hiện nay nguồn dự trữ quốc gia vẫn phụ thuộc vào kho dự trữ của các tập đoàn kinh tế và các doanh nghiệp lớn trên các lĩnh vực.

Về vấn đề này, theo Bộ Tài chính, căn cứ theo các quy định hiện hành, Bộ Công Thương là cơ quan được Chính phủ phân công quản lý danh mục mặt hàng các sản phẩm xăng dầu và dầu thô dự trữ quốc gia.

Tại Quyết định số 861/QĐ-TTg ngày 18/7/2023 về phê duyệt Quy hoạch hạ tầng dự trữ, cung ứng xăng dầu, khí đốt quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, Thủ tướng Chính phủ cũng giao Bộ Công Thương là cơ quan chủ trì triển khai các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra trong quy hoạch; trong đó có mục tiêu, nhiệm vụ về xây dựng hạ tầng dự trữ quốc gia đối với sản phẩm xăng dầu và dầu thô.

Vì vậy, đối với việc xây dựng Trung tâm dự trữ năng lượng quốc gia riêng, độc lập để quản lý xăng dầu dự trữ quốc gia, Bộ Tài chính đề nghị cử tri có ý kiến đề xuất với Bộ Công Thương. Căn cứ nhiệm vụ, quyền hạn được giao Bộ Tài chính sẽ phối hợp với Bộ Công Thương và các bộ, ngành có liên quan triển khai thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt theo đúng quy định hiện hành của pháp luật.