Cần sửa đổi, bổ sung Luật BHXH theo hướng tăng quyền lợi cho người đóng

	Người lao động nên bảo lưu thời gian tham gia BHXH thay vì nhận một lần
	Nguyên tắc quan trọng sửa Luật BHXH là phải đảm bảo quyền lợi cho người lao động
	Thanh tra chuyên ngành Bảo hiểm xã hội: Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động
	Đảm bảo quyền lợi tốt nhất cho người bệnh Bảo hiểm y tế

900.000 người rút BHXH một lần

Ngày 6/6, tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 5 Quốc hội khóa XV, Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung đã trả lời chất vấn Quốc hội về tình hình lao động, việc làm, làn sóng rút BHXH (BHXH) một lần trong công nhân, người lao động (NLĐ).

Theo ĐB Nguyễn Thị Diệu Thúy, làn sóng rút BHXH một lần trong công nhân lao động thời gian qua không giảm mà còn có dấu hiệu gia tăng, đặc biệt tăng cao khi có thông tin Chính phủ chuẩn bị trình Quốc hội phương án sửa Luật BHXH.

Lý giải vì sao rút BHXH một lần thời gian qua tăng lên?

Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho rằng có nhiều nguyên nhân. trước năm 2019, trung bình mỗi năm có khoảng 500.000 người rút BHXH một lần. Hiện nay, con số này là 900.000 người rút trong một năm. Số người rút BHXH một lần gần bằng số tham gia vào hệ thống. Đây là nguy cơ, thách thức về sau vì tương lai, nhiều người già không có chế độ an sinh, hệ thống chính sách an sinh khó đảm đương bền vững.

Nguyên nhân việc rút bảo hiểm là do đời sống, thu nhập đời sống khó khăn, tuyệt đại bộ phận rút BHXH một lần rơi vào công nhân lao động, công chức viên chức ít.

“Vì sao rút BHXH một lần tăng là do không có quốc gia nào có cơ chế rút BHXH một lần dễ dàng như Việt Nam. Thông lệ quốc tế, các nước chỉ cho rút bảo hiểm khi người lao động mắc bệnh nan y hoặc định cư nước ngoài. Rút BHXH là quyền của công dân, không thể cấm. Vấn đề là làm sao để người lao động thấy nhiều quyền lợi, thấy lợi ích hơn thì có rút ra sau đó khi có điều kiện họ cũng tham gia lại”, Bộ trưởng thông tin.

Ngoài ra, do quyền lợi khi rút rất cao, cá nhân đóng 8% nhưng được hưởng toàn bộ phần đóng của Nhà nước và doanh nghiệp. Thực ra phần đóng của nhà nước và doanh nghiệp cũng là cho NLĐ, vì vậy, nhiều trường hợp có khi chưa muốn rút nhưng thấy lợi ích tốt nên rút, sau đó quay lại. Hiện khoảng 1/3 số người rút quay trở lại tiếp tục tham gia đóng bảo hiểm. Thời gian qua, việc tổ chức tuyên truyền chưa tốt, như ở TP Hà Nội cứ 10 người đi rút thì vận động được 6 người không rút nữa.

Vì vậy, Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội cho biết, tinh thần sửa Luật BHXH lần này là không hạn chế quyền mà tăng quyền lợi, còn cách xử lý thế nào kỳ họp tới Quốc hội sẽ bàn các phương án xử lý làm sao hiệu quả nhất.

Số người rút BHXH một lần gần bằng số tham gia vào hệ thống. Đây là nguy cơ, thách thức về sau vì tương lai, nhiều người già không có chế độ an sinh, hệ thống chính sách an sinh khó đảm đương bền vững. Ảnh: H.Dịu

Chậm đóng, trốn đóng BHXH tăng 2,69%

Về vấn đề chậm đóng, trốn đóng BHXH, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết, số chậm đóng khoảng hơn 3 nghìn tỉ đồng, đến hết năm 2022, khối lượng chậm đóng, trốn đóng tăng 2,69% so với mức của năm 2021, có 26.670 doanh nghiệp, đơn vị chậm đóng, trốn đóng. Bộ đã điều chỉnh, thực hiện các giải pháp để đảm bảo quyền lợi cho các đối tượng, cho đến nay, các đối tượng tham gia bảo hiểm bị ảnh hưởng về chế độ, chính sách đã được giải quyết một cách căn bản.

Phân tích nguyên nhân của tình trạng này, Bộ trưởng cho biết, thời gian qua, các doanh nghiệp gặp khó khăn do thiếu đơn hàng, cơ quan quản lý bảo hiểm chưa quản lý hết đối tượng, quản lý, sử dụng thiếu hiệu quả, ứng dụng công nghệ thông tin, kết nối cơ sở dữ liệu chưa tốt. Bộ đã triển khai các biện pháp cụ thể, thực hiện nguyên tắc người lao động thu đến đâu thì thực hiện chính sách tới đó.

Về lâu dài, Bộ trưởng cho rằng, cần sửa Luật BHXH, các nội dung này cũng được trình bày trong dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) trình Quốc hội tại Kỳ họp tháng 10, trong đó sẽ quy định rõ khái niệm, phạm vi hành vi chậm đóng, trốn đóng BHXH, áp dụng một số chế tài mạnh mẽ, kiên quyết, hiệu quả hơn đối với hành vi này như thông lệ quốc tế.