 |
| Tọa đàm được tổ chức bằng cả hình thức trực tiếp và trực tuyến |
Phát biểu tại tọa đàm, GS.TS Hoàng Văn Cường, Ủy viên Ủy ban Tài chính – ngân sách của Quốc hội dẫn chứng hàng loạt số liệu cho thấy sự tăng trưởng “nóng” của thị trường chứng khoán trong thời gian qua. Đó là vốn hóa thị trường đã tăng lên gần 93% GDP, tương đương với nhiều nước trong khu vực; quy mô thị trường cũng tăng từ khoảng 4,3 triệu tỷ đồng vào năm 2019 lên 7,7 triệu tỷ đồng vào năm 2021.
Số lượng nhà đầu tư mở mới tài khoản tham gia vào thị trường cũng liên tục lập kỷ lục. Năm 2019, chỉ khoảng 2,3 triệu tài khoản và năm 2021 đã lên đến 4,3 triệu tài khoản. Mức tăng chỉ trong 2 năm đã bằng cả 20 năm qua. Kéo theo đó, chỉ số VN-Index cũng tăng khá cao, từ mức 1.000 điểm hồi năm 2019 lên hơn 1.500 điểm vào tháng 3/2022.
Theo GS.TS Hoàng Văn Cường, khoảng 2 triệu nhà đầu tư tham gia thị trường hầu hết là những nhà đầu tư cá nhân mới bước vào thị trường trong bối cảnh dịch bệnh khó khăn. Trong đó, nhiều người chưa đủ thông tin, chỉ tham gia với 3 chữ cái mà không rành về doanh nghiệp hoạt động lĩnh vực gì, tham gia sao... Họ đầu tư theo cảm xúc, cảm nhận và theo đám đông, chứ không dựa trên cơ sở có phân tích, có đánh gi. Và khi thị trường nóng, đang tăng trưởng thì đổ xô vào mua, khi thị trường rung lắc, có suy giảm thì sẽ rút ra, càng tạo chao đảo thị trường, phản ánh tính chất không chuyên nghiệp.
“Bên cạnh đó, quản lý nhà nước và hệ thống về thể chế, pháp luật, khuôn khổ thì cũng bộc lộ những điểm yếu, dẫn tới việc lũng đoạn thị trường của một số nhà đầu tư lớn, nhà đầu tư dẫn dắt. Đây là những lỗ hổng cần phải sớm hoàn thiện” – GS.TS Hoàng Văn Cường nhấn mạnh.
Bà Nguyễn Hoài Thu, Thành viên HĐQT, Giám đốc Điều hành Khối đầu tư chứng khoán Đại chúng và Trái phiếu – Công ty Quản lý Quỹ Vincapital, cũng đánh giá, việc thị trường bị bán tháo thời gian qua bắt đầu từ vài sự kiện riêng lẻ. Nhà đầu tư trong nước lo sợ nhưng nhà đầu tư nước ngoài hiểu trong dài hạn điều này sẽ tốt cho thị trường nên họ đã mạnh dạn giải ngân, chuyển từ bán ròng sang mua ròng tới 170 triệu USD từ đầu tháng 4. Ngoài ra, họ đang định giá cổ phiếu Việt Nam hấp dẫn với P/E chỉ 10,6 lần, thấp hơn mức trung bình 5 năm tới.
Theo bà Nguyễn Hoài Thu, đây là điều hiếm khi xảy ra trong lịch sử thị trường chứng khoán Việt Nam. Doanh nghiệp niêm yết đang được định giá rất hấp dẫn. Do đó, từ góc nhìn của nhà đầu tư nước ngoài, bà Nguyễn Hoài Thu thấy thị trường Việt Nam tiềm năng cả trong dài và ngắn hạn.
Về kiểm soát thị trường trong thời gian tới để thị trường lành mạnh, phát triển bền vững, bà Nguyễn Hoài Thu cho rằng Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, các Sở giao dịch Chứng khoán cần có cơ chế theo dõi những biến động giá cổ phiếu bất thường và yêu cầu doanh nghiệp giải trình. Bởi, doanh nghiệp không có hoạt động gì đột biến thì cổ phiếu không thể tăng trần liên tục được. “Nếu kiểm soát chặt việc này sẽ hạn chế được giao dịch nội gián và tình trạng "bơm thổi" cổ gía cổ phiếu do một hay vài nhóm nhà đầu tư nào đó thực hiện” – bà Nguyễn Hoài Thu nhận định.
Chuyên gia tài chính, TS Vũ Đình Ánh Quy cũng nhìn nhận, mô thị trường đã tăng trưởng vượt trội, trong khi hệ thống quản lý cả về thể chế chính sách, tổ chức bộ máy, con người, công nghệ… đều có những yếu tố không theo kịp.
“Chúng ta đang áp dụng cách thức quản lý, điều hành thị theo quy mô bằng 1/2-1/3 so với thị trường trong khi theo nguyên tắc lượng đổi thì chất đổi, nay đã đến lúc thay đổi chất về mặt quản lý đối với thị trường” – chuyên gia Vũ Đình Ánh nêu ý kiến.
Đối với người tham gia thị trường, chuyên gia Vũ Đình Ánh cho rằng, hiện tiềm lực tài chính, trình độ, khả năng cũng như khả năng thao túng thị trường của một bộ phận nhà đầu tư chuyên nghiệp, bán chuyên nghiệp, tổ chức, cá nhân là khá lớn. Do đó, cần có quy định rõ ràng hơn về những hành vi thao túng thị trường để có những biển pháp phòng ngừa, ngăn chặn.
Nguyễn Hiền
