Cân nhắc quy định về xác định nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp

	Dự thảo Nghị định hướng dẫn Luật Chứng khoán: Nên bỏ quy định về tỷ lệ tổng nợ trên vốn chủ sở hữu
	Dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Chứng khoán: Hướng tới cắt giảm điều kiện kinh doanh
	Quy định cụ thể về chào bán và công bố thông tin mua bán chứng khoán

Đại diện Công ty Chứng khoán SSI góp ý một số điều tạo dự thảo Nghị định hướng dẫn Luật Chứng khoán sửa đổi.

Ai được xác định nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp?

Về việc xác định nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp, Điều 47 Dự thảo quy định “Tổ chức phát hành, công ty quản lý quỹ có trách nhiệm xác định, lựa chọn nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp và lưu trữ tài liệu về việc xác định tư cách nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp tham gia đợt chào bán.”

Theo ông Nguyễn Kim Long, Giám đốc Luật và Kiểm soát nội bộ, Công ty Cổ phần Chứng khoán SSI, cần cân nhắc quy định giao cho tổ chức phát hành xác định nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp. Tổ chức phát hành chỉ có thể xác định đối tượng nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp khi chào báo sơ cấp, còn giao dịch thứ cấp giữa các nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp với nhau cần bên thứ ba xác định nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp. Ngoài ra, tổ chức phát hành không thể tiếp tục xác định các nhà đầu tư khác có phải nhà đầu tư chuyên nghiệp hay không để hỗ trợ giao dịch thứ cấp.

Ông Nguyễn Kim Long đề nghị giao cho tổ chức tài chính trung gian (như công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ) hoặc cơ quan quản lý xác định đối tượng nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp.

Đại diện Công ty Cổ phần Chứng khoán SSI cũng đề xuất cần có một điều riêng trong Dự thảo quy định về việc xác định nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp trên thị trường sơ cấp và thứ cấp để có thể áp dụng cho mọi trường hợp.

Bên cạnh đó, cũng có ý kiến cho rằng cần bổ sung quy định xử lý trường hợp nhà đầu tư chứng khoán đã được xác định là nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp và tham gia mua chứng khoán phát hành riêng lẻ nhưng sau đó không còn đủ điều kiện là nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp nữa. Ví dụ bị thu hồi chứng chỉ hành nghề kinh doanh chứng khoán, danh mục chứng khoán không còn đủ 2 tỷ đồng hoặc tổ chức giảm vốn điều lệ xuống dưới 100 tỷ đồng hoặc không còn niêm yết, đăng ký giao dịch.

Chính vì vậy, SSI đề xuất trong trường hợp này, nhà đầu tư có thể tiếp tục nắm giữ chứng khoán đã mua và có thể bán ra chứ không được mua thêm chứng khoán phát hành cho đối tượng là nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp.

Đại diện SSI cũng góp ý với quy định liên quan đến hoạt động của nhà đầu tư nước ngoài. Theo đó, tại Điều 130.5 Dự thảo quy định “Nhà đầu tư nước ngoài, đại diện giao dịch, tổ chức kinh doanh chứng khoán cung cấp dịch vụ cho nhà đầu tư nước ngoài phải tuân thủ các quy định pháp luật về tỷ lệ sở hữu nước ngoài khi tham gia đầu tư trên thị trường chứng khoán Việt Nam”.

Ông Long đề nghị nội dung này nên sửa lại theo hướng “Nhà đầu tư nước ngoài phải tuân thủ các quy định pháp luật về tỷ lệ sở hữu nước ngoài khi tham gia đầu tư trên thị trường chứng khoán Việt Nam” bởi lẽ trách nhiệm tuân thủ tỷ lệ sở hữu trước tiên phải thuộc về bản thân nhà đầu tư và cũng ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi, nghĩa vụ của nhà đầu tư khi thực hiện đầu tư trên thị trường chứng khoán Việt Nam.

Hơn nữa, Luật Chứng khoán cũng có quy định trách nhiệm của nhà đầu tư nước ngoài; trách nhiệm của Tổng công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam và Dự thảo này cũng quy định nghĩa vụ của các tổ chức phát hành là tuân thủ quy định về giới hạn sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài khi chào bán chứng khoán.

Sửa lại một số quy định cho phù hợp

Ông Nguyễn Kim Long cũng góp ý về một số nội dung khác của dự thảo Nghị định hướng dẫn Luật Chứng khoán năm 2019. Cụ thể, Điều 172 Dự thảo quy định “Công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ có không quá 2 người đại diện theo pháp luật tại một thời điểm” nên được sửa lại là “Công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ có không quá 2 người đại diện theo pháp luật tại một thời điểm, ngoại trừ người đại diện theo ủy quyền của những người này".

Tại Điều 193.1.đ dự thảo quy định một trong những điều kiện để công ty chứng khoán chào bán các sản phẩm tài chính là “Được đại hội đồng cổ đông hoặc hội đồng thành viên hoặc chủ sở hữu công ty thông qua việc chào bán sản phẩm tài chính”. Đại diện SSI đề nghị nên sửa lại chỉ cần Hội đồng quản trị công ty chứng khoán thông qua vì đa số công ty cổ phần quy định thẩm quyền của Đại hội đồng cổ đông thông qua các giao dịch bán tài sản có giá trị rất lớn. Hơn nữa, sản phẩm tài chính đa dạng và phong phú, việc trình Đại hội đồng cổ đông thông qua các sản phẩm tài chính gây khó khăn cho hoạt động của công ty chứng khoán.

Đáng chú ý, theo Dự thảo, đại diện người sở hữu trái phiếu quy định tại Điều 21 là một quy định mới. Tổ chức đại diện người sở hữu trái phiếu do tổ chức phát hành chỉ định và ký hợp đồng, trả phí, tuy nhiên lại hành động vì lợi ích của người sở hữu trái phiếu. Theo SSI, Dự thảo quy định cứng các trách nhiệm của tổ chức làm đại diện người sở hữu trái phiếu sẽ không tạo điều kiện cho tổ chức phát hành, đại diện người sở hữu trái phiếu có thể thỏa thuận nội dung công việc phù hợp với lợi ích của người sở hữu trái phiếu.

Bên cạnh đó, các trách nhiệm như “Yêu cầu bên bảo lãnh thanh toán thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh nếu tổ chức phát hành không thanh toán bất kỳ khoản thanh toán đến hạn nào đối với trái phiếu” và “Thực hiện các biện pháp xử lý tài sản bảo đảm theo đúng điều khoản hợp đồng đã ký kết” cần được quy định rõ để bảo đảm trong khả năng thực hiện của tổ chức làm đại diện người sở hữu trái phiếu. Mối quan hệ giữa đại diện người sở hữu trái phiếu và các trái chủ cũng cần được làm rõ dưới góc độ pháp lý đó có phải là quan hệ ủy quyền, đại diện người sở hữu trái phiếu có phải là người được ủy quyền của các trái chủ hay không và có phát sinh các nghĩa vụ khác của người nhận ủy quyền theo quy định của Bộ luật Dân sự hay không.