Các khu chế xuất, khu công nghiệp TPHCM thu hút đầu tư hơn 12,3 tỷ USD

TPHCM thiếu quỹ đất lớn để thu hút đầu tư vào khu công nghiệp, khu chế xuất

Ban Quản lý KCX-KCN TPHCM đón nhận Cờ truyền thống của Ủy ban nhân dân TPHCM trao tặng. Ảnh: T.D

Báo cáo tại Hội nghị "Tổng kết 30 năm xây dựng và phát triển các KCX-KCN TPHCM" tổ chức ngày 27/10, ông Hứa Quốc Hưng, Trưởng Ban Quản lý các KCX-KCN TPHCM cho biết, sau 30 năm phát triển, đến nay TPHCM đã có 3 KCX và 14 KCN đi vào hoạt động.

Các KCX-KCN TPHCM về cơ bản đã đáp ứng yêu cầu đặt ra về mục tiêu thu hút vốn đầu tư, phát triển sản xuất công nghiệp, giải quyết việc làm, du nhập kỹ thuật và kinh nghiệm quản lý tiên tiến, nâng cao giá trị xuất khẩu. Đặc biệt, các doanh nghiệp từng bước tham gia vào mạng lưới sản xuất và chuỗi giá trị toàn cầu, đóng góp đáng kể vào ngân sách nhà nước, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội của thành phố phát triển theo hướng chuyển đổi vùng nông nghiệp lạc hậu thành khu đô thị - công nghiệp phát triển.

Lũy kế đến tháng 9 năm 2022, các KCX-KCN TPHCM đã thu hút được 1.674 dự án còn hiệu lực với tổng vốn đầu tư đăng ký 12,33 tỷ USD, trong đó vốn đầu tư nước ngoài chiếm tỷ trọng 45%. Bình quân hàng năm các các KCX-KCN thu hút hơn 260 triệu USD vốn đầu tư nước ngoài, chiếm tỷ trọng 58% vốn đầu tư nước ngoài của TPHCM trong lĩnh vực sản xuất công nghiệp.

Đặc biệt, giá trị xuất khẩu trung bình hàng năm của các KCX-KCN đạt 7 tỷ USD, chiếm trên 15% tổng kim ngạch xuất khẩu của TPHCM. Đồng thời, trung bình hàng năm nộp ngân sách Nhà nước hơn 22.000 tỷ đồng, chiếm 6% số thu ngân sách thành phố (không kể dầu thô). Các KCX-KCN đã giải quyết việc làm cho hơn 281.000 lao động, chiếm 6% lực lượng lao động của thành phố, trong đó tính riêng lao động trong lĩnh vực công nghiệp và xây dựng là 18%.

Theo đánh giá của các chuyên gia kinh tế, nhà quản lý, một trong những yếu tố quan trọng góp phần quyết định cho sự phát triển các KCX-KCN của TPHCM nói riêng và cả nước nói chung là cơ chế quản lý “một cửa, tại chỗ”. Cơ chế này ra đời và vận hành lần đầu tiên cùng với việc ra đời và phát triển của KCX Tân Thuận.

Tuy nhiên, bên cạnh những thành quả đạt được, hiệu quả thu hút đầu tư vào KCX-KCN chưa đáp ứng yêu cầu phát triển theo chiều sâu. Đồng thời, chưa thu hút được nhiều dự án có quy mô vốn đầu tư lớn, công nghệ tiên tiến, hàm lượng chất xám, giá trị gia tăng cao và có tính chất lan tỏa. Nguyên nhân là do giai đoạn đầu phát triển, tiêu chí “lấp đầy” được đặt lên hàng đầu để giải quyết lao động thất nghiệp, tiếp cận với công nghệ, nguồn vốn và trình độ quản lý từ nước ngoài nên chưa có sự chọn lọc dự án đầu tư.

Ngoài ra, hiệu quả sử dụng đất chưa cao, mô hình phát triển của các khu chế xuất chậm được đổi mới, các khu công nghiệp chủ yếu phát triển theo hướng đa ngành, đa lĩnh vực, hạ tầng phục vụ khu công nghiệp còn thiếu đồng bộ. Đặc biệt, chất lượng nguồn nhân lực chưa đáp ứng nhu cầu chuyển dịch cơ cấu đầu tư.

Do vậy, Ban quản lý KCX-KCN TPHCM đề nghị thành phố và Trung ương tiếp tục duy trì, cho phép Ban Quản lý thực hiện cơ chế “một cửa, tại chỗ” trong giai đoạn phát triển mới, tạo môi trường và các điều kiện thuận lợi hơn nữa cho hoạt động đầu tư, là yếu tố quan trọng góp phần thực hiện thành công Đề án "Định hướng phát triển các khu chế xuất, khu công nghiệp TPHCM giai đoạn 2022 - 2030 và tầm nhìn đến năm 2040", sau khi được phê duyệt.

Bên cạnh đó, để thu hút đầu tư FDI, TPHCM cũng cần tập trung xây dựng mới các KCN theo mô hình KCN chuyên ngành như công nghiệp dược, công nghệ thông tin, điện, điện tử, cơ khí chế tạo, lương thực thực phẩm… gắn với chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo nhằm phát triển bền vững các KCX - KCN.

Ông Trần Tựu, Tổng Giám đốc Công ty Savipharm (KCX Tân Thuận) cho biết, để giữ chân các nhà đầu tư với các dự án hiệu quả hiện có, TPHCM cần tiếp tục hoàn thiện môi trường đầu tư thuận lợi và các chính sách khuyến khích đầu tư như đơn giản tối đa các thủ tục hành chính; hoàn thiện các quy trình đầu tư, danh mục các dự án đầu tư ưu tiên lựa chọn; công bố các chủ trương của TPHCM về việc ổn định và phát triển các KCX-KCN hiện có…