Ban hành chế độ kế toán thuế xuất nhập khẩu mới

Thông tư 174 ban hành nhằm đồng bộ chế độ kế toán thuế XNK, góp phần thêm giảm thời gian thông quan hàng hóa cho DN. Ảnh: T.Trang.

So với Hệ thống Kế toán 559 theo mô hình kết hợp giữa thực hiện nghiệp vụ quản lý thuế XNK theo pháp luật thuế và thực hiện nghiệp vụ kế toán theo pháp luật kế toán, Thông tư 174/2015/TT-BTC đã sửa đổi trình tự luân chuyển chứng từ kế toán từ hệ thống kế toán ứng dụng CNTT theo hình thức căn cứ từng chứng từ để ghi sổ sang hệ thống hệ thống CNTT tách thành 2 hệ thống riêng gồm: Phần nghiệp vụ quản lý thuế theo dõi chi tiết theo từng đối tượng quản lý, từng tờ khai và Phần kế toán tổng hợp các chỉ tiêu kinh tế tài chính.

Theo đó, chứng từ gốc sẽ được bộ phận quản lý thuế tiếp nhận, lưu giữ, theo dõi chi tiết trên sổ quản lý nghiệp vụ và cập nhật vào cơ sở dữ liệu của Hệ thống quản lý thuế để thực hiện chức năng quản lý nghĩa vụ của người nộp thuế. Sau đó, bộ phận quản lý thuế lập bảng kê chứng từ chuyển bộ phận kế toán hạch toán kế toán tổng hợp các chỉ tiêu tài chính. Như vậy, sẽ đảm bảo bộ phận quản lý thuế có đầy đủ chứng từ gốc để theo dõi, quản lý nghĩa vụ của người nộp thuế và Bộ phận kế toán sẽ tiếp nhận bảng kê chứng từ gốc để hạch toán kế toán tổng hợp. Đảm bảo trách nhiệm thực hiện đúng chuyên môn nghiệp vụ của từng bộ phận, khắc phục sự chống chéo trước đây.

Bên cạnh đó, Thông tư 174/2015/TT-BTC cũng sửa đổi phương pháp kế toán thu theo hướng các nghiệp vụ thu kế toán sẽ căn cứ trên bảng kê chứng từ “báo có của KBNN” do bộ phận quản lý thuế lập sau đó chuyển bộ phận kế toán để hạch toán tổng hợp thu NSNN.

Đối với thông tin dữ liệu từ ngân hàng phối hợp thu, bộ phận quản lý thuế sẽ tiếp nhận để thực hiện nghiệp vụ thanh khoản nợ trên sổ theo dõi chi tiết nợ của từng đối tượng. Sau khi nhận Báo có của Kho bạc Nhà nước, bộ phận quản lý thuế cập nhật thông tin thu để tất toán khoản nợ đã thanh khoản và chuyển bộ phận kế toán hạch toán thu NSNN. Như vậy sẽ đảm bảo nguyên tắc kế toán ghi nhận số liệu khi nghiệp vụ kinh tế đã hoàn thành, khắc phục tình trạng ghi sổ kế toán trước khi kiểm tra đối chiếu số liệu với Kho bạc Nhà nước.

Đồng thời, Thông tư 174 cũng bổ sung phương pháp kế toán trong trường hợp người nộp thuế tự thay đổi mục đích sử dụng, chuyển tiêu thụ nội địa hàng NK theo Điều 21 Thông tư 38/2015/TT-BTC. Hạch toán theo hướng sẽ điều chỉnh ghi số âm số thuế tạm thu trước đó, đồng thời ghi nhận số thuế chuyên thu phải thu theo quyết định ấn định.

Sửa đổi hệ thống báo cáo theo hướng Thông tư kế toán thuế sẽ hướng dẫn các báo cáo tài chính theo pháp luật kế toán. Đối với các Báo cáo quản trị nghiệp vụ theo yêu cầu quản lý nội bộ Tổng cục Hải quan sẽ xây dựng mẫu và hướng dẫn các đơn vị Hải quan thực hiện phù hợp với yêu cầu quản lý của từng thời kỳ. Khi có thay đổi về hướng dẫn nghiệp vụ thuế, Tổng cục Hải quan sẽ chủ động rà soát các báo cáo quản trị nghiệp vụ để sửa đổi cho phù hợp, khắc phục tình trạng khi có thay đổi nghiệp vụ thuế, hải quan sẽ phải sửa Thông tư kế toán. Ngoài ra còn bổ sung thêm một số báo cáo theo yêu cầu của đề án Tổng kế toán nhà nước.

Theo Cục Thuế XNK, dự thảo Thông tư áp dụng cho đối tượng là các đơn vị Hải quan. Nội dung hướng dẫn về công tác kế toán, phản ánh các chi tiêu thông tin tài chính trên cơ sở theo các quy trình, thủ tục nghiệp vụ thuế XNK và Hải quan đã được quy định tại các văn bản pháp quy hiện hành. Vì vậy không phát sinh thêm các thủ tục hành chính đối với người nộp thuế, góp phần thêm giảm thời gian thông quan hàng hóa cho DN.