Bàn giải pháp thu hút FDI khi thực thi thuế doanh nghiệp tối thiểu toàn cầu
Tác động và thời cơ của thuế tối thiểu toàn cầu |
Quang cảnh tọa đàm. Ảnh: T.D |
Cuộc chơi không thể đứng ngoài
Phát biểu tại tọa đàm, TS Trần Du Lịch, Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia, Phó Chủ tịch Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam cho biết, nếu từ năm 2024 Việt Nam tham gia thực hiện chính sách thuế doanh nghiệp tối thiểu toàn cầu thì có khoảng 1.015 doanh nghiệp FDI bị ảnh hưởng. Bởi cho tới nay, Việt Nam vẫn dùng hai công cụ ưu đãi thuế và giá đất để thu hút đầu tư. Tuy nhiên, trong cuộc chơi chung này đã có 141 quốc gia (chiếm 90% GDP toàn cầu) tham gia. Bài toán đặt ra cho Việt Nam là cần xây dựng chính sách để vẫn thu hút được các nhà đầu tư chiến lược.
Ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên Ủy ban kinh tế của Quốc hội, trọng tài viên VIAC đánh giá, tác động trước tiên của thuế tối thiểu toàn cầu có thể giảm hiệu quả chính sách ưu đãi thu hút đầu tư nước ngoài. Đầu tiên, chính sách này sẽ tác động đến doanh nghiệp FDI lớn, có doanh thu toàn cầu trên 750 triệu EUR, nhưng cũng tác động đến tất cả các dự án nhỏ. Vì với nguyên tắc toàn cầu và cộng gộp, có thể dự án nhỏ ở Việt Nam nhưng lại nằm trong mạng lưới kinh doanh toàn cầu của công ty đó thì cũng bị tác động.
Trong những năm qua, Việt Nam dùng công cụ ưu đãi thuế là chủ đạo. Đó là chính sách “miễn 4 giảm 9” (tức miễn 4 năm, giảm 9 năm), ưu đãi 23 lĩnh vực đặc biệt, 7 lĩnh vực ưu đãi thấp hơn; ưu đãi trong khu công nghiệp, khu kinh tế, khu công nghệ cao… Theo ước tính sơ bộ, thuế thực tế đối với FDI hiện nay ở Việt Nam là 12,3%, thấp hơn mức tối thiểu toàn cầu là 15%. Thậm chí có một số tập đoàn lớn chỉ ở mức 2,75%-5,95%.
Tuy nhiên, sân chơi này Việt Nam không thể đứng ngoài cuộc cuộc. Theo Chương trình hành động chống xói mòn thu ngân sách, trốn tránh thuế toàn cầu (BEPS), nếu số thuế Việt Nam thu chưa đủ mức 15% thì các nước mà tập đoàn, công ty đa quốc gia đóng trụ sở sẽ được quyền thu. Trong khi đó, Việt Nam tạo mọi điều kiện để ưu đãi cho nhà đầu tư, nhưng phần “hy sinh” đó lại mang về cho các quốc gia mà công ty có trụ sở, ông Phan Đức Hiếu cho biết thêm.
Cải thiện môi trường đầu tư
Theo các chuyên gia, trong bài toán này chúng ta không có quyền lựa chọn, buộc phải tham gia. Nhưng tham gia như thế nào và ứng phó ra sao để biến thách thức thành cơ hội cho Việt Nam nói chung và TPHCM nói riêng trong thu hút đầu tư FDI.
Ông Đỗ Thiên Anh Tuấn, Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright phân tích, có thách thức nhưng cơ hội cũng rất nhiều. Trong đó, TPHCM là điểm sáng thu hút FDI năm 2022, với tổng 3,94 tỷ USD, tăng 5,4% so với năm 2021, lũy kế còn hiệu lực 11.273 dự án, tổng vốn 55,84 tỷ USD. FDI đóng góp hơn 13% tổng vốn đầu tư toàn xã hội, thu ngân sách đạt hơn 78.000 tỷ đồng, chiếm hơn 17% tổng thu ngân sách của TPHCM.
TPHCM cần thay đổi tư duy tiếp cận thu hút FDI, bỏ cách tiếp cận ưu đãi thuế trong chiến lược thu hút FDI, tạo lập môi trường cạnh tranh công bằng và bình đẳng. Bên cạnh đó là tập trung đầu tư vốn nhân lực, nâng chất cơ sở hạ tầng, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, thực hiện chiến lược tăng trưởng xanh…
Ông Trần Việt Hà, Phó trưởng Ban Quản lý các KCX-KCN TPHCM (Hepza) cho biết, lợi thế về ưu đãi thuế cho nhà đầu tư không phải là lợi thế duy nhất. TPHCM không lấy cái này làm lợi thế cạnh tranh trong thu hút đầu tư FDI. Hiện nay có rất nhiều quy định mới tác động đến các dự án đầu tư, đòi hỏi sự đồng hành, tháo gỡ khó khăn vướng mắc cho nhà đầu tư. Chẳng hạn, tại các KCX-KCN TPHCM đã có quy hoạch riêng, nhưng khi nhà đầu tư triển khai lớn hơn 6ha phải làm quy hoạch 1/500 với những thủ tục rắc rối, vô lý như lấy ý kiến cộng đồng dân cư…
Ngoài ra, theo đại diện một số doanh nghiệp, tính minh bạch về chính sách thuế, sự rủi ro về chính sách thuế, cũng như việc giảm thiểu thủ tục hành chính, thời gian, chi phí bỏ ra được doanh nghiệp quan tâm nhiều hơn để yên tâm đầu tư tại Việt Nam.
Bà Mai Phong Lan, đại diện Sở Kế hoạch và Đầu tư TPHCM cho biết, trong 3 tháng đầu năm 2023, TPHCM thu hút khoảng 500 triệu USD vốn đầu tư FDI. Lũy kế đến nay, tổng vốn đăng ký đầu tư FDI đạt gần 80 tỷ USD, đóng góp lớn vào nguồn thu ngân sách của thành phố. Ngoài việc thu hút đầu tư mới, TPHCM rất quan tâm đến các nhà đầu tư hiện hữu. Hiện nay TPHCM đang gấp rút thực hiện chính sách hỗ trợ cho nhà đầu tư nước ngoài, tập trung tạo nguồn quỹ đất phát triển các KCN mới, phục vụ các lĩnh vực tăng trưởng xanh, giảm thiểu khí hậu toàn cầu…
Tin liên quan
(INFOGRAPHICS) 32 tỷ USD kim ngạch xuất nhập khẩu nửa đầu tháng 10
09:14 | 29/10/2024 Infographics
Doanh nghiệp FDI chiếm gần 68% kim ngạch xuất nhập khẩu cả nước
14:57 | 23/10/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Hải quan TPHCM đối thoại và hỗ trợ đào tạo doanh nghiệp FDI
11:18 | 22/10/2024 Hải quan
Cuối tháng 10/2024, còn hơn 2% vốn đầu tư công chưa được phân bổ
12:51 | 02/11/2024 Tài chính
Hoàn thiện pháp luật về thuế xuất nhập khẩu theo hướng miễn giảm đúng đối tượng
09:31 | 02/11/2024 Hải quan
Nhà đầu tư cá nhân được quyền đầu tư trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ
17:41 | 01/11/2024 Chứng khoán
Tăng tính chủ động, phân quyền mạnh hơn khi sửa đổi 7 luật về tài chính
08:57 | 01/11/2024 Tài chính
Kiểm soát chặt chẽ, đảm bảo an toàn nợ công quốc gia năm 2024
07:52 | 01/11/2024 Tài chính
Còn áp lực lên mặt bằng giá, phấn đấu CPI bình quân không vượt quá 4%
21:37 | 30/10/2024 Tài chính
Chuyển quyền cho Chính phủ miễn, giảm, xử lý tiền phạt chậm nộp thuế là phù hợp
20:41 | 29/10/2024 Tài chính
Chính sách thuế bất động sản hướng đến quản lý chặt chẽ, chống lãng phí nguồn lực đất đai
20:29 | 29/10/2024 Tài chính
Chính sách tài khoá cần trở lại trạng thái bình thường trong giai đoạn mới
14:54 | 29/10/2024 Tài chính
Sẽ áp thuế GTGT đối với hàng hoá giá trị nhỏ
14:48 | 29/10/2024 Tài chính
Sửa đổi Luật Thuế GTGT: Không cho phép hoàn thuế với hàng tạm nhập tái xuất
14:45 | 29/10/2024 Tài chính
"Giá phân bón tăng giảm không do thuế"
14:39 | 29/10/2024 Tài chính
Dự án "1 luật sửa 7 luật": Chi cục thuế có thẩm quyền quyết định hoàn thuế?
11:18 | 29/10/2024 Tài chính
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới
Khởi tố Công ty Biomass buôn lậu “khí cười”
Doanh nghiệp cần gì cho công cuộc chuyển đổi số?
Mua bán thuốc online
TP Hồ Chí Minh ra quân phát triển người tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế
Thủ tướng: Phát triển giáo dục, đào tạo phục vụ kỷ nguyên vươn mình của dân tộc
Tuyên bố chung giữa Việt Nam và UAE về nâng cấp quan hệ lên Đối tác Toàn diện
08:35 | 29/10/2024 Sự kiện - Vấn đề
(INFOGRAPHICS) 32 tỷ USD kim ngạch xuất nhập khẩu nửa đầu tháng 10
09:14 | 29/10/2024 Infographics
Phiên họp Ủy ban Kỹ thuật thường trực WCO tại Bỉ: Dấu ấn điều hành của đại diện Hải quan Việt Nam
09:25 | 29/10/2024 Hải quan
Hành vi buôn lậu “khí cười” tại Công ty Hoa Việt diễn ra thế nào?
10:18 | 29/10/2024 An ninh XNK