Ông Nguyễn Xuân Cường, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT: Khuyến khích chế biến để nâng cao giá trị gia tăng của nông sản
Năm 2018, kim ngạch XK nông, lâm, thủy sản đạt 40,2 tỷ USD, tăng 9,6% so với cùng kỳ năm 2017. Nhiều mặt hàng XK chủ lực tiếp tục tăng trưởng mạnh như: Lúa gạo tăng 17,7%; gỗ và sản phẩm gỗ tăng 17,5%; rau quả tăng 11,6%; thủy sản tăng 6,8%... Có được thành tích trên trước tiên là nhờ cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc, đặc biệt phải kể đến sự quan tâm của lãnh đạo Đảng, Nhà nước đối với lĩnh vực nông nghiệp. Việt Nam đã chủ động từng bước nâng cao chất lượng nhiều mặt hàng nông sản theo các tiêu chuẩn quốc tế; đồng thời tích cực, chủ động trao đổi, đàm phán để tháo gỡ các rào cản kỹ thuật lẫn thương mại đối với các thị trường lớn là EU, Mỹ, Trung Quốc.
Trong năm 2019, mục tiêu đặt ra là tốc độ tăng trưởng toàn ngành đạt khoảng 2,9-3,1%; kim ngạch XK nông, lâm, thủy sản đạt khoảng 42-43 tỷ USD.
Ngành cần tiếp tục đẩy mạnh tổ chức lại sản xuất gắn với chuỗi giá trị, theo các vùng sản xuất hàng hóa tập trung; tập trung khuyến khích chế biến sản phẩm để nâng cao giá trị gia tăng của nông sản hàng hóa. Trong đó, ngành cần tổ chức, xây dựng được các chuỗi liên kết từ sản xuất đến chế biến, tiêu thụ sản phẩm với nòng cốt, trung tâm là các chủ thể: Nông dân, hợp tác xã, DN; đẩy mạnh việc xây dựng, quảng bá thương hiệu từng loại nông sản hàng hóa, mở rộng thị trường… Mục tiêu tổng quát của tái cơ cấu ngành giai đoạn tới là xây dựng nền nông nghiệp thông minh, hội nhập quốc tế, thích ứng với biến đổi khí hậu, nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững gắn với xây dựng nông thôn mới phồn vinh, văn minh.
Riêng về tập trung đẩy mạnh chế biến sâu để gia tăng giá trị sản phẩm, có thể lấy ví dụ như, với mặt hàng tôm, phụ phẩm là vỏ tôm, nếu được đầu tư chế biến và tìm kiếm đầu ra tốt thì vỏ tôm có thể làm nguyên liệu đầu vào của mỹ phẩm, dược liệu; với cá tra, phụ phẩm có thể dùng là dầu cá, collagen; trái cây không chỉ XK tươi mà còn chế biến nước ép… Thị trường thương mại trái cây toàn cầu hiện khoảng 240 tỷ USD/năm; nước ép, nước đóng hộp khoảng 270 tỷ USD/năm. Trong khi đó, Việt Nam mới XK chiếm khoảng 1,5% tổng giá trị của mặt hàng này trên thế giới. Do đó còn nhiều dư địa để Việt Nam phát triển. Mặt hàng gạo thì tập trung vào chất lượng, thương hiệu... Các mặt hàng nông, lâm, thủy sản khác cũng theo hướng phải gia tăng giá trị XK.