Quốc phục không đơn giản
(HQ Online)- Giới thời trang một phen xôn xao khi Công ty Hoàn Vũ Sài Gòn phát động cuộc thi “Thiết kế quốc phục cho đại diện Việt Nam tham gia Miss Universe”, với tiêu chí khá ồn ào: “Các tác phẩm tham dự phải được sáng tạo trên trang phục hoặc các vật dụng đặc trưng của Việt Nam, tác phẩm thể hiện được sự sáng tạo, nét độc đáo, tinh thần văn hóa dân tộc và có thể quảng bá văn hoá, du lịch Việt Nam”.
Đành rằng, Công ty Hoàn Vũ Sài Gòn đang giữ bản quyền đề cử thí sinh dự thi Hoa hậu Hoàn vũ thế giới, nhưng chuyện quốc phục thì một đơn vị tư nhân làm sao kham nổi. Phải chăng, đây là một lời lẽ đao to búa lớn hay một thái độ tùy tiện xưng danh?
Ở các sân chơi nhan sắc quốc tế, luôn có một phần thi mang tên “national costume”, nghĩa là giới thiệu trang phục truyền thống của các quốc gia. Hai khái niệm “trang phục truyền thống” và “quốc phục” khác nhau hoàn toàn. Cho nên, để đồng hành với thí sinh Hoa hậu Hoàn vũ thế giới mà tổ chức một cuộc thi thiết kế “quốc phục” thì kể ra cũng quá cao hứng và hơi ngộ nhận!
Việt Nam có nhiều dân tộc anh em, mỗi dân tộc đều có bản sắc riêng. Việc xác định được “quốc phục” là một vấn đề mà các chuyên gia đều rất đắn đo. Đã có nhiều hội thảo bàn về “quốc phục” nhưng vẫn chưa thống nhất được. Ngay cả trang phục truyền thống phổ biến nhất là áo dài khăn đóng cũng chỉ tạm thời được xem như “lễ phục dân tộc”. Với các mẫu thiết kế trang phục nhằm phục vụ cho các hoạt động mang tính chất nghi lễ quốc gia, các sự kiện trang trọng, hiện nay cũng chỉ gọi tên chung là “lễ phục Nhà nước”. Ví dụ, với sự kiện có tầm vóc đặc biệt quan trọng là APEC 2017 sắp diễn ra, thì mẫu thiết kế phục vụ các nhà lãnh đạo cấp cao cuả 21 nền kinh tế thành viên APEC cũng gọi tên là “Trang phục APEC”.
Muốn gọi là “quốc phục” phải xét đầy đủ góc độ văn hóa và lịch sử. Thế nhưng, năm ngoái, Công ty Hoàn vũ Sài Gòn cũng đã tổ chức thi thiết kế “quốc phục” và chọn tác phẩm thời trang “Nàng Mây” của nhà tạo mẫu Thái Trung Tín theo chân Á hậu Lệ Hằng trình diễn tại sân khấu Hoa hậu Hoàn vũ thế giới. Dù tác phẩm thời trang “Nàng Mây” có nét độc đáo khi khai thác chất liệu dân gian quen thuộc của nghề đan lát mây tre của Việt Nam, nhưng không thể gọi đó là “quốc phục”. Tương tự tác phẩm thời trang “Nàng Mây” tự xưng là “quốc phục” tại cuộc thi Hoa hậu Hoàn vũ thế giới 2016, bộ trang phục “Sen vàng Việt Nam” của nhà tạo mẫu Lê Long Dũng cũng đã được siêu mẫu Dương Nguyễn Khả Trang mang đến cuộc thi Hoa hậu Siêu Quốc gia 2016 và tự xưng “quốc phục”.
Sau khi bị dư luận phản ứng khá gay gắt, cuộc thi ““Thiết kế quốc phục cho đại diện Việt Nam tham gia Miss Universe” đã phải đổi tên thành “Tuyển chọn trang phục dân tộc cho thí sinh đại diệnViệt Nam thi Miss Universe 2017”. Đây là một hành động cần thiết, vì không ai có thể đùa với “quốc phục”!