Không chỉ là “hố tử thần”
(HQ Online)- Tuần đầu tháng 4, tại huyện Mỹ Đức (Hà Nội) đã xuất hiện hiện tượng sụt lún đất mà truyền thông thường gọi nôm na là “hố tử thần”. Hố sụt lún rộng khoảng 140m2, sâu 11m; ảnh hưởng đến 5 gia đình. Trước đó, vào năm 2006, 2010, 2014 tại địa phương này cũng xảy ra những sự cố sụt lún tương tự.
Gọi là “hố tử thần”, nhưng đây không phải là một hiện tượng tự nhiên bí hiểm gì. Nó từng xuất hiện ở nhiều nơi, từ nông thôn đến đô thị, ở những quy mô khác nhau và là biểu hiện của nền địa chất không ổn định. Theo các chuyên gia địa chất - khoáng sản, việc khoanh định chính xác và dự báo khả năng sụt lún là một nhiệm vụ không đơn giản, mà đòi hỏi quá trình điều tra, kết hợp nhiều phương pháp khá tốn kém. Mức độ tin cậy của dự báo cũng không cao.
Tuy khó dự đoán, nhưng điều có thể biết chắc chắn là hoạt động khai thác nước ngầm cũng như xây dựng các công trình cao tầng có phần diện tích “chìm” lớn - đang mọc lên ngày càng nhiều ở các đô thị - có tác động tiêu cực đến độ ổn định của nền đất. Trong khi đó, hầu hết các đô thị lớn của nước ta, trong đó có Hà Nội và TP.HCM, lại được đặt trên nền đất “yếu”.
Tại nhiều huyện ngoại thành Hà Nội nói chung và huyện Mỹ Đức nói riêng, việc khoan giếng khai thác nước ngầm phục vụ sinh hoạt, sản xuất là “chuyện thường ngày ở huyện”. Thậm chí, người dân còn thuê các đội khoan tư nhân không có giấy phép hành nghề, dẫn đến nhiều trường hợp gây sụt lún nghiêm trọng. Năm 2014, chính tại huyện Mỹ Đức cũng đã xảy ra ít nhất 3 vụ sụt lún nghiêm trọng do khai thác nước ngầm.
Ở nội thành, nơi người dân ít khoan giếng ngầm hơn, thì việc xây dựng nhà cao tầng chính là “tội đồ”. Theo một nghiên cứu đã công bố của Viện Khoa học công nghệ và Kinh tế xây dựng Hà Nội (Sở Xây dựng Hà Nội), có nhiều khu vực mỗi năm lún tới hàng chục mm; có nơi như khu Thành Công lún tới 41,42mm/năm. Các vị trí có nền đất yếu được xếp vào dạng nguy cơ gây biến dạng lún cao khác là Ngọc Khánh, Giảng Võ (khu vực xung quanh khu nhà B6 Giảng Võ), Thanh Nhàn (gần bệnh viện Thanh Nhàn); Việt Hưng, Mễ Trì, Mỹ Đình, Bán đảo Linh Đàm… Đáng quan ngại, những khu vực có nguy cơ cao như vậy đã và đang được chọn để xây dựng các khu đô thị, bao gồm nhiều nhà cao tầng; tiềm ẩn mối nguy cơ lớn về lún sụt. Không chỉ các hố tử thần có thể xuất hiện, mà các tòa nhà cao tầng cũng có thể bị biến dạng, đổ vỡ và khiến cho tình trạng úng ngập trở nên nghiêm trọng hơn…
Một lần nữa, hồi chuông cảnh tỉnh lại cần được gióng lên, không chỉ ở Mỹ Đức.