Còn ít thông tin về thực phẩm biến đổi gen
(HQ Online)- Từ năm 2015, Việt Nam bắt đầu trồng đại trà ngô biến đổi gen có khả năng kháng sâu. Tuy nhiên vẫn còn rất nhiều ý kiến trái chiều xung quanh vấn đề thực phẩm biến đổi gen (GMO) ảnh hưởng đến sức khỏe con người.
Khó phân biệt
Theo Cục Trồng trọt (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), Việt Nam đang có khoảng 50 giống ngô các loại, trong đó có 16 giống ngô biến đổi gen đã được công nhận. Các gen được chuyển gồm gen kháng sâu bọ cánh vảy (sâu đục thân, đục bắp, đục cờ) và gen kháng thuốc trừ cỏ gốc glyphosate. Đến nay diện tích ngô biến đổi gen hiện mới chiếm khoảng 8% tổng diện tích ngô trồng trên cả nước. |
Từ tháng 3/2015, 3 giống ngô GMO đã được đồng loạt xuống giống tại 4 tỉnh phía Bắc và 4 tỉnh phía Nam. Sản phẩm thu hoạch đã được đưa vào sử dụng đại trà ở Việt Nam. Đến tháng 8/2016, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã cấp phép cho 21 giống ngô và đậu nành GMO được phép trồng ở Việt Nam. Như vậy, Việt Nam trở thành quốc gia thứ 29 trồng đại trà ngô GMO, có khả năng kháng sâu. Tầm nhìn đến năm 2020, diện tích cây biến đổi gen ở Việt Nam sẽ chiếm 30%-50% tổng diện tích ngô, bông và đậu tương trồng mới. Trong năm 2017, một công ty của Thái Lan sẽ liên kết với Công ty Mosanto thực hiện dự án phát triển khu nhân giống thực phẩm biến đổi gen, giúp Việt Nam có thể trở thành quốc gia xuất khẩu giống GMO của khu vực. Hiện các thực phẩm được chế biến từ ngô, đậu nành GMO đã xuất hiện ở nhiều siêu thị và các khu chợ dân sinh.
Tuy nhiên, người tiêu dùng vẫn khá băn khoăn khi sử dụng các sản phẩm này vì có thông tin trái chiều. Theo chị Trần Thùy Linh (Linh Đàm, Hà Nội), sau khi đọc được một số thông tin trên các diễn đàn mạng xã hội, gia đình chị đã ngừng sử dụng thực phẩm được chế biến từ sản phẩm GMO. Bởi chưa biết thực hư câu chuyện như thế nào nhưng người tiêu dùng khi đọc được những thông tin trên vẫn có tâm lý lo lắng.
Việc phân biệt các thực phẩm GMO với các thực phẩm được trồng theo truyền thống cũng vẫn còn rất mơ hồ, bởi ở các khu chợ hầu hết các sản phẩm GMO vẫn chưa được dán nhãn hay có đề ghi chú đối với người tiêu dùng rằng đây là thực phẩm GMO. Thực phẩm GMO được bày bán lẫn với các thực phẩm khác trên thị trường đã khiến người tiêu dùng khó bề phân biệt. Trong khi đó, xét về bề ngoài thì hầu hết các sản phẩm GMO đều trông rất tươi ngon, màu sắc bắt mắt.
Bên cạnh đó, không chỉ thực phẩm biến đổi gen mà việc chúng ta đang sử dụng các sản phẩm thịt nhập khẩu từ nước ngoài cũng đang tiềm ẩn nhiều nguy cơ bởi phần lớn các nước như Mỹ, Brazil, Australia… đều sử dụng thức ăn chăn nuôi làm từ ngô, đậu nành GMO.
GMO cần có nhãn rõ ràng
Cũng giống các nước trên thế giới, ở nước ta vẫn tồn tại hai luồng quan điểm trái chiều về thực phẩm GMO. Nhóm ủng hộ cho trồng đại trà vì đây là thành tựu khoa học về giống của thế giới. Các giống GMO sẽ chịu hạn, chịu mặn, kháng sâu bệnh, năng suất cao gấp đôi giống truyền thống, đảm bảo an ninh lương thực. Nhóm thứ hai lại cho rằng không nên cho phép trồng và cho phép làm thực phẩm cho người vì chưa có nghiên cứu khoa học nào khẳng định không gây ra những căn bệnh nguy hiểm cho con người.
Hiện tại, vẫn chưa có chứng cứ khoa học nào khẳng định sử dụng thực phẩm biến đổi gen có hại cho sức khỏe. Vì vậy, trong khi thực phẩm biến đổi gen vẫn là một vấn đề gây tranh cãi, việc dán nhãn để người tiêu dùng biết là rất cần thiết. Đây cũng là quy định được nhiều quốc gia trên thế giới áp dụng. Việc quy định ghi nhãn đối với thực phẩm biến đổi gen sẽ góp phần minh bạch thông tin để người tiêu dùng có thể lựa chọn.
Theo quy định, từ tháng 1/2016 thực phẩm GMO được phép kinh doanh ở Việt Nam bắt buộc dán nhãn ghi rõ “biến đổi gen” bằng tiếng Việt trên bao bì các loại thực phẩm biến đổi gen. Theo đó, các loại thực phẩm có ít nhất 1 thành phần nguyên liệu biến đổi gen >5% tổng nguyên liệu đều phải ghi nhãn. Tuy nhiên mặt hạn chế của quy định này là nó chỉ áp dụng được với các loại thực phẩm đóng gói sẵn. Còn đối với các loại thực phẩm tươi, khô, đông lạnh… hầu như không được gắn mác chỉ rõ thực phẩm GMO khiến người tiêu dùng lo lắng và dè chừng về nguồn gốc.
Cho ý kiến về thực phẩm GMO, trao đổi với phóng viên Báo Hải quan, theo GS Nguyễn Lân Dũng, nên gọi các cây được GMO là cây trồng công nghệ sinh học. Bởi ngay trong tự nhiên việc GMO cũng xảy ra tuy nhiên ở thời gian lâu hơn, còn hiện nay chúng ta nhờ có các công nghệ khoa học kĩ thuật hiện đại nên quá trình này diễn ra nhanh hơn. Cây trồng GMO hoàn toàn an toàn, không có tác hại gì tới con người. Và cho tới nay không có công trình nào cho thấy sự mất an toàn.