Hy vọng về sự khởi đầu mới cho tiến trình hòa bình Trung Đông
(HQ Online)- Chuyến thăm của Tổng thống Mỹ tới Israel và vùng lãnh thổ của người Palestine có thể sẽ là bước khởi đầu cho một tiến trình hòa bình mới ở Trung Đông. Theo nhà phân tích chính trị khu vực Bờ Tây Mohamed Daraghmeh, chuyến công du nói trên nhằm “duy trì các lợi ích của Mỹ, cả về quân sự, kinh tế và chính trị, cũng như tạo nên một liên minh chống Iran và chủ nghĩa khủng bố Hồi giáo dòng Sunni ở khu vực”.
Ông Daraghmeh tin rằng “ông Trump đang tìm kiếm một sự đảm bảo là sẽ đạt được sự ổn định trong khu vực bằng cách khởi động một tiến trình hòa bình mới nhằm kiểm soát tình hìnhvà lấp đầy những khác biệt để tránh bùng nổ xung đột khu vực”. Ông cũng dự đoán Tổng thống Mỹ “sẽ phát động một tiến trình chính trị giữa Israel và Palestine dựa trên những vấn đề cơ bản mới, trong đó Mỹ đóng một vai trò tích cực giữa các bên, và nỗ lực đạt được những thỏa thuận mới trong tất cả các vấn đề nổi bật”. Theo ông Daraghmeh, Tổng thống Mỹ sẽ đề xuất 18 tháng để tiến hành các cuộc đàm phán mới giữa Israel và Palestine, đồng thời Mỹ “cũng phải kiểm soát được cuộc xung đột ở khu vực thông qua việc cải thiện kinh tế hơn là đạt được một giải pháp lâu dài cho cuộc xung đột”.
Trước đó, ngày 3/4, ông Trump đã tiếp đón Tổng thống Palestine Abbas tại Nhà Trắng, cam kết nỗ lực để đạt được một thỏa thuận hòa bình giữa Israel và Palestine. Trước khi gặp ông Abbas, ông Trump đã trao đổi với lãnh đạo ở các nước Arab. Có thể ông Trump muốn thực thi dần dần Sáng kiến Hòa bình Arab được đưa ra năm 2002, và điều này đồng nghĩa với việc bình thường hóa quan hệ giữa thế giới Arab với Israel diễn ra song song với việc thúc đẩy tiến trình hòa bình đã bị đình trệ.
Sáng kiến Hòa bình Arab đặt mục tiêu thành lập một nhà nước Palestine được công nhận trên vùng lãnh thổ mà Israel chiếm đóng năm 1967, hồi hương những người tị nạn Palestine, và Israel rút hoàn toàn khỏi Cao nguyên Golan ở Syria để đổi lại sự công nhận và bình thường hóa với Israel.
Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Chính sách và Chiến lược Palestine Hani al-Masri cảnh báo “Palestine không nên đánh đổi việc ưu tiên công nhận vai trò lãnh đạo của Mỹ bằng quyền lợi của người Palestine và có những nhượng bộ đối với những đòi hỏi trước đây để đảm bảo sự thành công trong tiến trình hòa bình quan trọng với Israel”. Ông nói tiếp: “Tôi không nghĩ rằng ông Trump sẽ công nhận quyền tự quyết của người Palestine” trong khi “châu Âu đã công nhận quyền này năm 1982 và hai tổng thống trước của Mỹ đã công nhận người Palestine có quyền thành lập nhà nước của mình”.