Tính kỹ với dự án FDI
(HQ Online)- Mới đây, Ban quản lý Khu kinh tế Dung Quất đã quyết định chấm dứt Dự án Thép Guang Lian, vốn đầu tư 3 tỷ USD vì vi phạm các quy định của Luật Đầu tư và Luật Đất đai. Dự án này được cấp chứng nhận đầu tư từ năm 2006 nhưng chậm triển khai và thực tế đã bắt đầu dừng xây dựng từ năm 2010, gây lãng phí 337 ha đất và các nguồn lực xã hội khác.
Để thu hồi dự án Thép Guang Lian chẳng phải việc dễ dàng gì. Tỉnh Quảng Ngãi thậm chí đã phải tổ chức một cuộc thanh tra toàn diện dự án. Kết quả được công bố vào cuối tháng 5 vừa qua cho thấy: Hiện tại đã đủ điều kiện để Nhà nước thực hiện thu hồi hết diện tích đất đã cho thuê và không phải bồi thường về đất cũng như tài sản gắn liền với đất, đồng thời cũng đã đủ điều kiện để Nhà nước đơn phương chấm dứt hoạt động dự án.
Ngoài Thép Guang Lian, hiện đã và đang tồn tại khá nhiều dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) “đắp chiếu”, khiến dư luận bức xúc. Xét cho công bằng, có những trường hợp, địa phương muốn “châm chước” cho nhà đầu tư bởi nhà đầu tư vẫn còn nguyện vọng tiếp tục tiến hành nhưng do dự án được triển khai đúng lúc kinh tế khó khăn, DN mới rơi vào cảnh “lực bất tòng tâm”. Tuy nhiên, lại có dự án, nhà đầu tư vì nhiều lý do cứ lần khân chuyện góp vốn mà tạo ra trì trệ. Đặc biệt, có nhà đầu tư sau khi được cấp chứng nhận đầu tư lại khất lần việc chuyển tiền về Việt Nam đề đầu tư hết lần này đến lần khác đến mức cơ quan quản lý địa phương phải đặt ra nghi ngờ nhà đầu tư thực hiện việc “rửa tiền”.
E dè cái này, ngần ngại cái kia, đặc biệt là vấn đề muốn thu hồi dự án phải có đủ căn cứ pháp luật để thu hồi khiến chủ đầu tư không thể kiện ngược chính quyền địa phương, đồng thời phải xử lý được khối tài sản trong trường hợp nhà đầu tư đã triển khai dự án và có tài sản trên đất cho thực sự thỏa đáng chính là những điều mà nhiều địa phương lăn tăn.
Thu hồi dự án FDI chậm triển khai, trây ì là “bài toán” nan giải. Tuy nhiên, sòng phẳng mà nói, nếu cơ quan quản lý địa phương có đủ sự kiên quyết, mạnh tay thì hoàn toàn có thể làm được và thực tế đã có không ít địa phương hoàn thành việc này tương đối hợp lý.
Nhiều năm trước, các dự án FDI từng được hầu hết địa phương hân hoan, “rộng cửa” chào đón. Thậm chí, đã có thời điểm, thu hút được nhiều dự án, nhiều vốn FDI còn được xem là yếu tố quan trọng làm dày thêm bảng báo cáo thành tích của địa phương. Bởi vậy, ngoài mạnh tay, kiên quyết, kiên trì hơn trong việc xử lý, thu hồi các dự án FDI “đắp chiếu” lâu ngày, thực sự suy xét cẩn trọng hơn trong việc thu hút, tiếp nhận các dự án FDI cũng là việc không thể bỏ qua nhằm tránh những “vết xe đổ” nhãn tiền.