Kẻ vui, người buồn trong làn sóng tăng giá lương thực toàn cầu
(HQ Online) - Trước cú sốc Covid-19, giá lương thực toàn cầu liên tục phi mã mở ra cơ hội cho các DN xuất khẩu gạo, đường của Việt Nam. Trong khi đó, các ngành khác như sữa, dầu ăn, thức ăn chăn nuôi… lại gặp khó khi nguồn nguyên liệu chủ yếu phụ thuộc vào nhập khẩu.
Các tổ chức quốc tế cảnh báo về khủng hoảng lương thực toàn cầu | |
Xuất khẩu gạo lượng giảm, giá tăng |
Xuất khẩu gạo sẽ được hưởng lợi cả về lượng và giá. |
Gạo, đường được giá
Công ty CP Nông nghiệp Công nghệ cao Trung An vừa trúng thầu bán 2 lô gạo lứt hạt dài cho thị trường Hàn Quốc với tổng khối lượng trên 22.222 tấn. Đây là lần thứ 2 Trung An trúng thầu bán gạo cho Hàn Quốc kể từ đầu năm đến nay. Đáng chú ý, giá trúng thầu đều đạt mức cao, từ 570-580 USD/tấn.
Theo Tổ chức Nông lương Liên hợp quốc (FAO), chỉ số giá lương thực trong tháng 4/2021 tiếp tục tăng 1,7% so với tháng 3/2021, lên mức 120,9 điểm, cao hơn 30,8% so với năm 2020. Đây cũng là mức tăng cao nhất kể từ tháng 5/2014. Nguồn cung bị gián đoạn, tỷ lệ dự trữ nông sản thấp và đồng USD suy yếu có thể là nguyên nhân khiến giá lương thực tăng cao gần đây. Xu hướng giá này dự kiến sẽ tiếp tục tăng do triển vọng mùa vụ năm 2021 bị ảnh hưởng do thời tiết bất lợi và sự phục hồi nhanh hơn kỳ vọng tại Trung Quốc thúc đẩy nhu cầu về lương thực tăng cao.
Trong khi đó, tại Việt Nam, báo cáo phân tích của Công ty chứng khoán VNDirect chỉ ra rằng, giá gạo và đường đã tăng 18,6% theo giá lương thực thế giới. Đại dịch Covid-19 cũng buộc nhiều quốc gia phải tăng cường dự trữ lương thực, đặc biệt là gạo. Nguồn cung đang có dấu hiệu thắt chặt ở các nước xuất khẩu gạo và các nước nhập khẩu cũng đang đẩy mạnh nhập khẩu để dự phòng, đẩy giá gạo lên cao. Nhu cầu và giá bán cùng tăng được kỳ vọng sẽ giúp các công ty sản xuất gạo mở rộng biên lợi nhuận gộp trong thời gian tới đối với lượng hàng tồn kho giá thấp. Điển hình như Công ty CP Tập đoàn Lộc Trời đã có đơn hàng cố định trong nước và quốc tế vào tháng 2, 6 và 9 hàng năm. Do đó, việc giá gạo thế giới tăng sẽ hỗ trợ cho doanh thu xuất khẩu của công ty và cải thiện biên lợi nhuận mảng gạo. Bên cạnh đó, trong năm 2021, Lộc Trời sẽ tập trung vào các đơn hàng xuất khẩu sang EU với mặt hàng gạo thơm Jasmine 85 để được hưởng ưu đãi thuế 0% trong khuôn khổ Hiệp định EVFTA.
Ông Huỳnh Văn Thòn, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Lộc Trời đánh giá, sau nhiều năm triển khai tái cơ cấu ngành lúa gạo, sức cạnh tranh của gạo Việt Nam đã được nâng lên đáng kể. Cùng với sự tiến bộ trong đàm phán, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam đã được cải thiện rất nhiều, giúp cải thiện lợi nhuận của cả DN và người nông dân Việt Nam. Thông tin công bố của Lộc Trời cũng cho biết, đơn giá gạo xuất khẩu bình quân 3 tháng đầu năm 2021 đã tăng 18% so với cùng kỳ năm trước, đạt khoảng 540 USD/tấn.
Với ngành đường, giá đường trong nước cũng đã tăng 31,8% so với đầu năm. Tổ chức Đường quốc tế (ISO) dự báo thị trường đường thế giới trong niên vụ 2020 – 2021 sẽ chuyển từ tình trạng cung vượt cầu sang cung không đủ cầu với mức thiếu hụt là 3,5 triệu tấn. Do vậy, giá đường thế giới sẽ tiếp tục xu hướng tăng trong năm 2021. Hiện Công ty Đường Quảng Ngãi đang có quy mô vùng nguyên liệu mía lớn thứ 2 để sản xuất đường, nên có thể tận dụng xu hướng tăng giá đường và mở rộng biên lợi nhuận gộp của mảng này. Trong khi đó, việc áp dụng thuế chống bán phá giá đối với đường Thái Lan cũng sẽ giúp giảm áp lực cạnh tranh đối với công ty và tăng giá bán đường trong nước.
Thịt, sữa, dầu ăn… lo chi phí tăng
Trong khi các DN gạo, đường được hưởng lợi từ xu hướng tăng giá lương thực toàn cầu, các DN sản xuất sữa, thức ăn chăn nuôi, dầu ăn và thịt lại "đứng ngồi không yên" khi chi phí đầu vào cao hơn. Do hầu hết các DN Việt Nam đang phải nhập khẩu sữa bột, ngũ cốc và dầu để sản xuất sữa, thức ăn chăn nuôi và dầu ăn.
Cụ thể, tại Vinamilk, gần 70% nguyên liệu sữa tươi của DN này được nhập khẩu từ Mỹ, châu Âu và châu Đại Dương. Do đó, biên lợi nhuận gộp của Vinamilk sẽ bị ảnh hưởng do giá sữa bột toàn cầu tăng. Tuy nhiên, theo VNDirect, tác động của đợt tăng giá sẽ thể hiện rõ nét trên chi phí nguyên liệu của Vinamilk trong nửa cuối năm 2021 do công ty đã chốt giá sữa bột đến tháng 6/2021 từ cuối năm 2020 với mức giá gần như không đổi so với cùng kỳ năm trước.
Giá nguyên liệu đầu vào cho sản xuất thức ăn chăn nuôi cũng đã tăng mạnh từ tháng 8/2020 với giá ngô tăng 45% và đậu tương tăng 50%. Nguyên nhân chính là do nhu cầu thức ăn chăn nuôi từ Trung Quốc tăng đột biến do quy mô đàn lợn tại nước này phục hồi trở lại sau dịch tả lợn châu Phi. Mức giá cao này được dự báo sẽ còn tiếp tục duy trì do nhu cầu sản xuất ở các nước sẽ phục hồi từ năm 2021. Do đó, các DN sản xuất thức ăn chăn nuôi như Dabaco và Công ty CP Masan MeatLife sẽ bị ảnh hưởng do giá nguyên liệu đầu vào tăng không thể chuyển hết thành giá bán do còn phải cạnh tranh với các công ty nước ngoài khác. Thậm chí, giá thức ăn chăn nuôi tăng có thể ảnh hưởng tiêu cực tới mảng chăn nuôi lợn của Dabaco và Masan MeatLife do giá thịt lợn được dự báo sẽ giảm 19% trong năm 2021 so với mức cao trong giai đoạn Dịch tả lợn châu Phi.