Tầm quan trọng của hợp tác BRICS trong thế giới bất ổn
Trong bối cảnh tác động tiêu cực của cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung đang lan rộng ra toàn thế giới, sức hấp dẫn của hợp tác BRICS dường như càng gia tăng.
Hội nghị cấp cao lần thứ 11 Nhóm các nền kinh tế mới nổi hàng đầu thế giới (BRICS) gồm Brazil, Nga, Ấn Ðộ, Trung Quốc và Nam Phi vừa được tổ chức tại Thủ đô Brasilia của Brazil trong hai ngày 13 và 14/11. |
Nền kinh tế của các nước BRICS nói chung đã tăng trưởng chậm lại, nhưng nền kinh tế của hầu hết các nước trên thế giới cũng đang giảm tốc. Trên thực tế, các yếu tố dài hạn thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của các nước BRICS về cơ bản vẫn không thay đổi, cơ chế thúc đẩy các quốc gia khi trở thành thị trường mới nổi không thay đổi, ảnh hưởng đối với khu vực và thế giới của các nước này cũng không giảm đi và họ vẫn đang ở tuyến đầu trong sự phát triển, thay đổi của thế giới này. Quản trị toàn cầu ngày nay phải đối mặt với những thách thức to lớn của chủ nghĩa bảo hộ, đứng đầu là Mỹ, tiếp theo là các nước phương Tây khác. Các nước BRICS tất nhiên rất coi trọng mối quan hệ với Mỹ và các nước phương Tây, nhưng động lực mà các mối quan hệ đó có thể mang lại hiện nay trở nên rất hạn chế, đặc biệt là đối với chính sách “Nước Mỹ trước tiên” của Washington. Theo đó, các nước BRICS gắn sự phát triển của mình vào việc gia tăng hợp tác với Mỹ rõ ràng là không khả thi, thậm chí còn nguy hiểm.
Khoảng cách địa lý, sự khác biệt về quy mô và quản trị xã hội của các nước BRICS là không nhỏ, do đó một số người phương Tây cho rằng đây là những trở ngại cho sự hợp tác. Tuy nhiên, sự hiểu biết về hợp tác của những người này đã quá cũ. Giống như Internet đang làm thay đổi hình dạng của các hoạt động kinh tế, toàn cầu hóa đang làm thay đổi các điều kiện, phương pháp và thậm chí cả mục đích hợp tác giữa các quốc gia. Hợp tác trong quá khứ của phương Tây thường được thúc đẩy bởi địa chính trị và phục vụ các mục tiêu địa chính trị ngấm ngầm hoặc công khai. Mục tiêu lớn nhất của hợp tác BRICS là phát triển, hợp tác làm sao để mang lại lợi ích cho sự phát triển, điều đó mang lại cho các nước này không gian hợp tác vô hạn. Phát triển là chủ đề của thời đại ngày nay, tăng cường hợp tác cùng có lợi là lĩnh vực không thiếu động lực. Các quốc gia BRICS cách nhau rất xa, nhưng Hội nghị thượng đỉnh được tổ chức hằng năm và các dự án hợp tác như Ngân hàng Phát triển mới BRICS sẽ ngày càng phong phú, đó là logic của điều nêu trên. Ngược lại, Mỹ đề ra chiến lược “Ấn Độ Dương -Thái Bình Dương tự do và rộng mở”, theo đó Mỹ, Nhật Bản, Australia và Ấn Độ cũng gặp nhau hàng năm, nhưng động cơ của điều đó là nhu cầu địa chính trị của Mỹ nên mang tính chất tương đối ảo. Dù được đưa ra hơn hai năm, chiến lược “Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và rộng mở” vẫn chỉ như một khẩu hiệu.
Các nước BRICS cần làm tốt hai việc: phát triển bản thân và phát triển hợp tác lẫn nhau. Nếu các nước này thành công ở cả hai hướng, thế giới sẽ thay đổi. Xem ra sự phát triển và hợp tác của các nước BRICS đã có một khởi đầu tốt, tiếp theo là vấn đề xử lý một số khó khăn cụ thể. Những ý tưởng mới đã được hình thành, chỉ cần kiên trì và quyết tâm, sức ảnh hưởng của các nước BRICS sẽ không ngừng gia tăng.
Hy vọng các nước BRICS sẽ mở ra càng nhiều lĩnh vực hợp tác và hình thành nhiều cơ chế hợp tác hiệu quả hơn. Thế giới tương lai sẽ ra sao, các nước BRICS cần có nhiều tiếng nói hơn. Liệu thế giới có thể trở nên công bằng hơn và cân bằng hơn, sự thể hiện trong tương lai của các quốc gia BRICS là rất quan trọng.