Khi biến đổi khí hậu đe dọa hòa bình
(HQ Online) - Ngày Quốc tế Hòa bình 21/9 là dịp để cả thế giới cùng nhìn lại mục tiêu củng cố và thúc đẩy các lý tưởng hòa bình tại mỗi nước cũng như giữa các quốc gia và dân tộc. Năm nay, câu chuyện hoà bình được gắn với biến đổi khí hậu, một vấn đề mà Liên hợp quốc (LHQ) khẳng định đang tạo ra một cuộc khủng hoảng toàn cầu.
Ngày Quốc tế Hòa bình năm nay với chủ đề “Hành động Khí hậu vì Hoà bình”. |
Ngày Quốc tế Hòa bình hằng năm thường gắn chủ đề mỗi năm với các Mục tiêu phát triển bền vững của LHQ, với nhận thức rằng sẽ không thể xây dựng một thế giới hòa bình nếu không đạt được sự phát triển kinh tế và xã hội cho người dân cũng như đảm bảo được các quyền và lợi ích của họ. Mục tiêu thứ 13 trong 17 mục tiêu là “Hành động Khí hậu” đã được chọn làm nền tảng cho Ngày Quốc tế Hòa bình năm nay với chủ đề “Hành động Khí hậu vì Hoà bình”, nhằm thu hút sự quan tâm toàn cầu về tầm quan trọng của việc chống lại biến đổi khí hậu như một cách để bảo vệ và thúc đẩy hòa bình trên toàn thế giới.
Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres nhấn mạnh “Hành động Khí hậu vì Hòa bình” gửi đi một thông điệp không thể rõ hơn: “Tình trạng khẩn cấp khí hậu toàn cầu là mối đe dọa đối với an ninh và ổn định. Các khu vực duyên hải và đất liền đang trở nên không phù hợp cho con người sinh sống, đẩy hàng triệu người buộc phải tìm kiếm sự an toàn và cuộc sống tốt hơn ở nơi khác. Trong khi đó, các hình thái thời tiết cực đoan và thảm họa tự nhiên trở nên thường xuyên và nghiêm trọng hơn, châm ngòi cho các tranh chấp và xung đột đối với nguồn tài nguyên đang cạn kiệt”.
Thống kê của LHQ chỉ ra số người mất nhà cửa do thiên tai nhiều gấp 3 lần so với do các cuộc xung đột, tức là lên đến hàng triệu người. Tại hội nghị về khí hậu và an ninh ở Hà Lan hồi tháng 2 vừa qua, các chuyên gia quốc tế cũng cảnh báo biến đổi khí hậu đang làm cạn kiệt trữ lượng nước tại nhiều khu vực trên thế giới, từ châu Phi, Trung Đông đến Caribe, đe dọa những ngành kinh tế chủ chốt cũng như tạo điều kiện để các băng nhóm tội phạm lôi kéo những người trẻ thất nghiệp. Biến đổi khí hậu đang là tác nhân gây ra nghèo đói, xung đột, kém phát triển và đẩy con người tại nhiều khu vực trên thế giới ngày càng xa ngưỡng cửa hòa bình, ổn định. Nhưng theo TTK Guterres, ngoài việc nhìn vào thực tại u ám, điều quan trọng là các chính phủ cần nhận thức rằng giải pháp xây dựng một thế giới đang nằm chính trong tay chúng ta. Các biện pháp đã được LHQ vạch ra: đánh thuế ô nhiễm; ngừng trợ cấp nhiên liệu hóa thạch; ngừng xây dựng các nhà máy than đá mới vào năm 2020; tập trung vào một nền kinh tế xanh... Tuy nhiên, hầu hết các chính phủ cho đến nay vẫn chần chừ trong việc ngăn chặn bước tiến của biến đổi khí hậu. Nhân ngày Quốc tế Hoà bình năm nay, TTK LHQ đã triệu tập Hội nghị thượng đỉnh về hành động khí hậu tại trụ sở LHQ ở New York, Mỹ. Thay vì những lời kêu gọi và cam kết suông, ông Guterres muốn hội nghị này sẽ là nơi các chính phủ chia sẻ những ví dụ cụ thể và có thể nhân rộng về cách cắt giảm khí thải nhà kính.
Chỉ còn 11 năm để nhân loại cắt giảm 45% khí thải nhà kính nhằm đạt mục tiêu duy trì mức tăng nhiệt độ dưới 1,5 độ C. Trong khi đó, sự tàn phá đang diễn ra tại rừng Amazon, những hậu quả khủng khiếp của bão Dorian ở Bahamas, các đợt nắng nóng bất thường liên tiếp tại Bắc bán cầu trong mùa Hè năm nay và vô số thảm họa khác cho thấy biến đổi khí hậu không còn là nỗi ám ảnh tương lai cần được cảnh báo trước mà đã trở thành một thực tế hiện tại đang diễn ra ngay trước mắt chúng ta. Biến đổi khí hậu là một cuộc khủng hoảng toàn cầu, đang đẩy nhân loại ngày càng xa hơn ngưỡng cửa ổn định và bền vững phổ quát đó. Để giữ cho “ngôi nhà” Trái Đất bình yên, thịnh vượng, an toàn cho chúng ta và các thế hệ tương lai, kìm chân và đảo ngược biến đổi khí hậu là một cuộc đua mà chúng ta phải và có thể chiến thắng.