AI và cảm xúc

hoạt nhìn bức ảnh mang lại sự xúc động nghẹn ngào bởi giữa ranh giới sự sống và cái chết, giữa hy vọng và thất vọng, một em bé được cứu sống, nở nụ cười tươi trong tay một chiến sĩ bước đi mạnh mẽ, đầy năng lượng. Tuy nhiên, ít ngày sau đó, cộng đồng mạng phát hiện đó không phải là ảnh thật mà là sản phẩm được ra đời bởi phần mềm trí tuệ nhân tạo (AI). Bức ảnh sau đó, phải soi kỹ lắm mới phát hiện ra những đường nét sắc phục phi thực tế, nước ảnh mà thực tế không thể có. Dĩ nhiên, không ai phiền lòng gì về sự không thật này bởi dù là sản phẩm của AI nhưng nó có tính cổ động rất lớn, phản ánh được tinh thần chung của các lực lượng chức năng, đồng bào cả nước tất cả vì người dân vùng lũ, dồn mọi điều kiện sức người, sức của để cứu người, hỗ trợ đời sống bà con sau thiên tai.

Một bức ảnh do AI tạo ra gây nhiều cảm xúc như trên chỉ là một trong rất nhiều những sản phẩm về ảnh, video dễ thấy trên mạng xã hội hiện nay. Ở một khía cạnh nào đó, nó đang đặt ra vấn đề về cảm xúc của mỗi chúng ta. Đôi khi những bức ảnh được AI tạo ra gần đạt như ảnh thực, mắt thường rất khó phân biệt bởi được “đạo diễn” hoàn hảo hơn. Điều đó cũng khiến mỗi chúng ta phải nghi ngờ trước một hình ảnh đẹp, một đoạn video hấp dẫn. Chúng ta rơi vào trạng thái khó phân biệt được bức ảnh giả và lại có cảm giác nghi ngờ trước những bức ảnh thật.

Nhìn thẳng thực tế, AI đang thách thức cảm xúc của con người. Những người máy do AI tạo ra không có được cảm xúc như con người thì đã rõ, nhưng những sản phẩm của AI khiến cảm xúc của chúng ta bị chai sạn do khó phân biệt thật giả có lẽ là vấn đề mà giới công nghệ, các cơ quan quản lý xã hội cần quan tâm. Do đó, các nhà công nghệ, các nhà mạng xã hội cần có có những bộ tiêu chuẩn và những quy tắc ứng xử trong việc sản xuất, truyền bá những sản phẩm do AI tạo ra để chúng ta dễ dàng phân biệt, nhất là ở những trường hợp có thể gây ảnh hưởng đến an ninh, an toàn xã hội cũng như lợi ích chính đáng của mỗi cá nhân. Bên cạnh đó, mỗi cá nhân nâng cao nhận thức để hiểu rõ hơn về công nghệ, những sản phẩm mà AI có thể làm được để hạn chế tối đa những hệ quả mà mặt trái của AI mang lại.