Facebook Twitter youtube Tiktok

60 năm Hải quan đất cảng

(HQ Online)- Với điều kiện tự nhiên thuận lợi, từ nhiều năm qua, Hải Phòng là cửa ngõ giao thương quốc tế quan trọng nhất khu vực miền Bắc.

60 nam hai quan dat cang

Hoạt động nghiệp vụ tại Hải quan Hải Phòng. Ảnh: T.BÌNH.

Để đảm bảo công tác quản lý Nhà nước về hải quan và tạo thuận lợi cho hoạt động XNK, lực lượng Hải quan nơi đây cũng được thành lập từ rất sớm và Hải quan đất cảng là một trong những đơn vị có bề dày truyền thống nhất của Ngành, với lịch sử 60 năm xây dựng và trưởng thành.

Thời gian khó

Ngày 10-9-1945, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà Võ Nguyên Giáp ký Sắc lệnh số 27/SL thành lập Sở thuế quan và thuế gián thu (tiền thân của Hải quan Việt Nam ngày nay). Tại Hải Phòng và vùng duyên hải Bắc bộ, lực lượng Hải quan cũng được triển khai từ rất sớm ở Đồ Sơn, Cát Bà (Hải Phòng), Ba Chẽ, Tiên Yên (Quảng Ninh), Diêm Điền (Thái Bình) để thu các loại thuế XNK, thuế rượu, tịch thu thuốc phiện, hàng xa xỉ, thu gom muối; bao vây, đấu tranh trên mặt trận kinh tế với quân địch, phục vụ kháng chiến vùng địch hậu và vùng tự do.

Hiệp định Giơ-ne-vơ được ký kết (ngày 20-7-1954), miền Bắc nước ta được hoàn toàn giải phóng. Thực dân Pháp buộc phải rút quân từ vùng trung du Bắc bộ về tập kết 300 ngày tại Hải Phòng chờ rút về nước. Để chuẩn bị cùng các lực lượng về tiếp quản Hải Phòng, ngày 14-4-1955, Bộ Công Thương đã ban hành Nghị định số 87/BCT-NĐ-KB thành lập Sở Hải quan Hải Phòng, đánh dấu sự ra đời chính thức của Cục Hải quan Hải Phòng. Thời điểm mới thành lập, Hải quan Hải Phòng được bố trí 1.070 cán bộ nhân viên, triển khai thành 9 phòng chức năng, 2 đội kiểm soát và 5 phòng Hải quan: Hòn Gai, Cẩm Phả, Diêm Điền, Đồ Sơn, Cát Bà. Nhiệm vụ chủ yếu là làm thủ tục hàng hoá XNK qua đường biển, bảo vệ kho hàng, kiểm nghiệm hàng hoá, bảo vệ cảng và làm thủ tục vận chuyển hàng hoá trên tuyến đường sắt từ Hải Phòng đi Trung Quốc và ngược lại.

Đây là thời kỳ đầy gian khó với đơn vị bởi công tác quản lý hải quan tại cảng biển còn mới mẻ - lực lượng chủ yếu là bộ đội, công an chuyển ngành và viên chức thu dung của chế độ cũ, chưa được đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ. Quá trình thực thi nhiệm vụ dựa chủ yếu tiếp thu kinh nghiệm quản lý hải quan của các nước xã hội chủ nghĩa anh em và sử dụng có chọn lọc một số biện pháp nghiệp vụ của hải quan chế độ cũ. Với tinh thần và ý chí cách mạng của công dân một nước mới giành được độc lập, Hải quan Hải phòng đã cùng với các cơ quan chức năng khác của thành phố cảng, phá tan nhiều âm mưu chống phá của kẻ thù trên các mặt hoạt động XNK và XNC phương tiện vận tải.

Năm 1965, đế quốc Mỹ tiến hành cuộc chiến tranh phá hoại miền Bắc, Hải quan Hải Phòng lại cùng quân và dân thành phố kiên cường bám trụ, phá tan âm mưu phong toả Hải Phòng, nhằm cắt tuyến đường vận chuyển hàng hoá quan trọng từ các nước XHCN đến Việt Nam, cũng như từ Hải Phòng đến các vùng, miền của đất nước. Khi đất nước chuyển sang yêu cầu quản lý ngoại thương thời chiến, cán bộ nhân viên Hải quan Hải Phòng với khẩu hiệu 3 bám: “Bám hàng, bám tàu, bám nơi giao nhận”; “Đón hàng xuất, theo hàng nhập”; “ở đâu có hàng XNK, ở đó có Hải quan”. Đấy là thời kỳ nóng bỏng nhất của thành phố Cảng - nơi giặc Mỹ ngày đêm ném bom vào các khu vực dân cư, kho hàng… và thả bom từ trường, thuỷ lôi phong toả Cảng. Nhưng, với quyết tâm không rời vị trí, nhiều cán bộ nhân viên Hải quan Hải Phòng băng qua thuỷ lôi ra đảo làm thủ tục cho tàu nước ngoài vận chuyển hàng hoá viện trợ cho Việt Nam. Bình tĩnh hướng dẫn thuyền viên nước ngoài tránh bom đạn, thuỷ lôi của địch, cứu người bị nạn, ngày đêm tuần tra canh gác góp phần bảo vệ hàng hoá, tàu XNC, bảo vệ thành phố, đảm bảo để hàng hoá được đưa an toàn đến chiến trường và mọi miền đất nước, góp phần làm nên chiến thắng giặc Mỹ xâm lược.

Sau chiến dịch Hồ Chí Minh đại thắng - mùa Xuân năm 1975, cả nước hoà bình, thống nhất, đi theo tiếng gọi của Tổ quốc, nhiều cán bộ nhân viên Hải quan Hải Phòng lên đường vào Nam xây dựng các đơn vị Hải quan mới; sang Campuchia giúp bạn xây dựng hệ thống Hải quan từ Trung ương đến cơ sở. Hải quan Hải Phòng xứng đáng là cái nôi cung cấp cán bộ cho Hải quan toàn quốc, nhiều đồng chí được Đảng và Nhà nước giao những trọng trách quan trọng.

Đi đầu trong hiện đại hóa

Khi đất nước bắt đầu công cuộc đổi mới (năm 1986) và có những bước chuyển mình mạnh mẽ trong hội nhập quốc tế, cảng Hải Phòng tiếp tục trở thành địa điểm giao thương nhộn nhịp nhất khu vực phía Bắc. Đây vừa là thuận lợi nhưng cũng là áp lực rất lớn với đội ngũ CBCC Hải quan Hải Phòng trong việc tạo các điều kiện cho hoạt động XNK và đảm bảo hiệu quả công tác quản lý Nhà nước về hải quan, nhất là trên mặt trận đấu tranh chống buôn lậu.

60 nam hai quan dat cang

Hệ thống máy soi container góp phần nâng cao hiệu quả quản lý tại Cục Hải quan Hải Phòng. Ảnh: HỮU LINH.

Để đảm đương được yêu cầu nhiệm vụ hết sức nặng nề đó, Hải quan Hải Phòng xác định công tác cải cách, hiện đại hóa hải quan đóng vai trò then chốt. Chính vì vậy, Hải quan Hải Phòng luôn bám sát và tập trung nguồn lực để thực hiện hiệu quả các chương trình, kế hoạch cải cách, hiện đại hóa của Ngành. Khi triển khai những chương trình lớn của Ngành, Cục Hải quan Hải Phòng luôn được Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan tin tưởng chọn làm thí điểm hoặc được triển khai trước. Có thể kể đến như việc thực hiện Luật Hải quan năm 2001; thủ tục hải quan điện tử (năm 2005); triển khai chính thức Hệ thống VNACCS/VCIS và Cơ chế một cửa quốc gia, ứng dụng mã vạch trong giám sát hải quan năm 2014… Phát huy thế mạnh này, từ đầu năm 2015 đến nay, Cục Hải quan Hải Phòng đang tập trung nguồn lực để triển khai Luật Hải quan 2014. Trong đó, đơn vị lựa chọn nội dung mới là công tác phối hợp DN kinh doanh cảng trong giám sát hàng hóa XNK - một đột phá trong cải cách thủ tục hành chính đối với hoạt động XNK, tạo thuận lợi cho cộng đồng DN, giảm thời gian thông quan hàng hóa theo chủ trương của Chính phủ và chỉ đạo của Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan. Ngoài ra, Hải quan Hải Phòng đã được Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan lựa chọn là một trong 2 địa bàn đầu tiên (cùng với Cục Hải quan TP.HCM) triển khai thực hiện công tác phối hợp kiểm tra hàng hóa XNK thuộc diện quản lý chuyên ngành… Lãnh đạo Tổng cục Hải quan nhiều lần đánh giá, Hải quan Hải Phòng là đơn vị đi đầu trong công tác cải cách, hiện đại hóa của toàn Ngành.

Có lẽ, niềm tin mà Hải quan Hải Phòng tạo lập được với lãnh đạo Tổng cục Hải quan, lãnh đạo Bộ Tài chính chính là những kinh nghiệm, năng lực và bề dày thành tích trong thực hiện thủ tục hải quan điện tử (năm 2005, Hải quan Hải Phòng và Hải quan TP.HCM là 2 đơn vị đầu tiên thực hiện thí điểm TTHQĐT theo Quyết định 149/2005/QĐ-TTg); triển khai chính thức Hệ thống thông quan tự động VNACCS/VCIS (Hải quan Hải Phòng cùng với Hải quan Hà Nội là 2 đơn vị đầu tiên thực hiện)... Yếu tố quan trọng thứ hai chính là quyết tâm của tập thể lãnh đạo và đội ngũ CBCC Hải quan đất Cảng. Với một địa bàn quản lí rộng gồm: TP. Hải Phòng - đầu mối giao thương lớn nhất miền Bắc, Hải Dương, Hưng Yên và Thái Bình; số lượng DN lớn, loại hình XNK đa dạng, phong phú vì vậy, lãnh đạo Cục Hải quan Hải Phòng luôn xác định thực hiện thành công các chương trình cải cách, hiện đại hóa là yếu tố mang tính quyết định trong đơn giản hóa thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho DN, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lí Nhà nước về Hải quan để đáp ứng nhu cầu phát triển mạnh mẽ của hoạt động XNK qua địa bàn… Chính vì thế Cục Hải quan Hải Phòng luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, được Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan, UBND TP. Hải Phòng và 3 tỉnh Hải Dương, Hưng Yên, Thái Bình và cộng đồng doanh nghiệp ghi nhận và đánh giá cao, đơn vị ổn định và luôn phát triển, vị thế của Cục Hải quan Hải Phòng ngày càng được nâng cao, đáp ứng được yêu cầu của xu thế hội nhập.

Bảng vàng thành tích của Cục Hải quan Hải Phòng

Quá trình 60 năm xây dựng và trưởng thành, Cục Hải quan Hải Phòng được Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan và UBND các địa phương tặng thưởng nhiều phần thưởng cao quý:

Danh hiệu anh hùng Lao động năm 2006, do có thành tích xuất sắc từ năm 1995- 2004 (theo Quyết định: 126/2006/QĐ-CTN ngày 19-1-2006 của Chủ tịch nước).

Huân chương Độc lập hạng Nhì năm 2010, do có thành tích đặc biệt xuất sắc từ năm 2005-2009 (theo Quyết định 431/QĐ-CTN ngày 9-4-2010 của Chủ tịch nước).

Huân chương Chiến công hạng Nhì, năm 2013, do đã lập chiến công xuất sắc trong công tác chỉ đạo, điều tra, bắt giữ nhiều vụ buôn lậu, góp phần hạn chế hành vi buôn lậu, ổn định an ninh, kinh tế, xã hội tăng nguồn thu ngân sách Nhà nước (theo Quyết định 688/QĐ-CTN ngày 20-3-2014 của Chủ tịch nước).

Huân chương Chiến công hạng Ba, năm 2009 do có thành tích bắt giữ 8,016 tấn nhựa cần sa (theo Quyết định 240/QĐ-CTN ngày 18-2-2009 của Chủ tịch nước)…

Nguyễn Quốc

Tin liên quan

Hải quan khu vực I: 40 năm vững bước và phát triển

Hải quan khu vực I: 40 năm vững bước và phát triển

Ngày 9/8, Chi cục Hải quan khu vực I (trước đây là Cục Hải quan Hà Nội) đã tổ chức lễ kỷ niệm 40 năm nhằm ôn lại chặng đường xây dựng và phát triển. Tham dự và chúc mừng có Cục trưởng Cục Hải quan Nguyễn Văn Thọ, Phó Cục trưởng Âu Anh Tuấn, đại diện lãnh đạo các Phòng, Ban thuộc Cục Hải quan; cùng toàn thể lãnh đạo, cán bộ hưu trí qua các thời kỳ; các cán bộ công chức thuộc Chi cục Hải quan khu vực I.
Hải quan khu vực X tổ chức thành công Đại hội Đảng bộ lần thứ I

Hải quan khu vực X tổ chức thành công Đại hội Đảng bộ lần thứ I

Ngày 8/8, tại Thanh Hóa, Đảng bộ Chi cục Hải quan khu vực X tổ chức thành công Đại hội lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030. Phó Bí thư Đảng ủy UBND tỉnh Thanh Hóa Đỗ Hồng Quang dự và chỉ đạo Đại hội.
Hiệu quả cải cách thủ tục hành chính tại Hải quan khu vực XX

Hiệu quả cải cách thủ tục hành chính tại Hải quan khu vực XX

Lấy người dân và doanh nghiệp làm trọng tâm, công tác cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi thương mại của Hải quan khu vực XX mang lại hiệu quả thiết thực, nuôi dưỡng nguồn thu cho ngân sách nhà nước.
Bài 3: Chuyển đổi mạnh mẽ từ “tiền kiểm” sang “hậu kiểm”

Bài 3: Chuyển đổi mạnh mẽ từ “tiền kiểm” sang “hậu kiểm”

Như đã đề cập ở kỳ trước, ngày 25/6/2025, Cục Hải quan đã ban hành Đề án “Giảm tỷ lệ kiểm tra trong thực hiện thủ tục hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu” (theo Quyết định số 779/QĐ-CHQ). Liên quan đến Đề án này, Tạp chí Kinh tế - Tài chính phỏng vấn bà Vũ Thị Phương, Phó trưởng Ban Quản lý rủi ro (QLRR), Cục Hải quan.
Hải quan khu vực VIII nâng cao kỹ năng nghiệp vụ cho lực lượng kiểm soát

Hải quan khu vực VIII nâng cao kỹ năng nghiệp vụ cho lực lượng kiểm soát

50 cán bộ, công chức Chi cục Hải quan khu vực VIII vừa tham gia tập huấn để nâng cao kỹ năng về thiết lập, thanh loại, quản lý, sử dụng hồ sơ các biện pháp nghiệp vụ kiểm soát hải quan.
7 tháng, Hải quan thu ngân sách hơn 261.000 tỷ đồng

7 tháng, Hải quan thu ngân sách hơn 261.000 tỷ đồng

Kết quả thu ngân sách của ngành Hải quan trong 7 tháng qua tiếp tục có những tăng trưởng khả quan so với cùng kỳ năm ngoái.
Chủ tịch Lào Cai trao quyết định thành lập Đảng bộ Hải quan khu vực VII

Chủ tịch Lào Cai trao quyết định thành lập Đảng bộ Hải quan khu vực VII

Đảng bộ Chi cục Hải quan khu vực VII vừa tổ chức Hội nghị công bố quyết định thành lập và các quyết định về công tác cán bộ. Phó Bí thư Tỉnh ủy, Bí thư Đảng ủy UBND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai Trần Huy Tuấn dự và trao quyết định.
Hải quan Tây Đô: Đồng bộ các giải pháp để hoàn thành nhiệm vụ thu ngân sách

Hải quan Tây Đô: Đồng bộ các giải pháp để hoàn thành nhiệm vụ thu ngân sách

Dù đối mặt nhiều thách thức, Hải quan Tây Đô (Chi cục Hải quan khu vực XIX) vẫn nỗ lực vượt khó, đồng hành cùng doanh nghiệp, triển khai đồng bộ các giải pháp tạo thuận lợi thương mại, nuôi dưỡng nguồn thu và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về hải quan.
Bài 2: Hướng đến giảm tỷ lệ kiểm tra trong thực hiện thủ tục hải quan

Bài 2: Hướng đến giảm tỷ lệ kiểm tra trong thực hiện thủ tục hải quan

Như đã đề cập ở kỳ trước, công tác quản lý rủi ro (QLRR) đã tạo nền tảng quan trọng, đột phá trong cải cách, điện tử hóa, tự động hóa thủ tục hải quan nói riêng cũng như công tác quản lý của ngành Hải quan nói chung. Việc giảm tỷ lệ kiểm tra trong thực hiện thủ tục hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu cũng đang được ngành Hải quan coi là hướng đi tất yếu trong bối cảnh đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ và tinh gọn bộ máy.
Hải quan KCX Tân Thuận giải đáp nhiều vướng mắc về lĩnh vực gia công cho doanh nghiệp

Hải quan KCX Tân Thuận giải đáp nhiều vướng mắc về lĩnh vực gia công cho doanh nghiệp

Hơn 40 câu hỏi vướng mắc về thủ tục liên quan đến lĩnh vực gia công, sản xuất xuất khẩu đã được Hải quan Khu chế xuất Tân Thuận hướng dẫn giải đáp cho doanh nghiệp.
Hải quan: Ứng dụng công nghệ “chìa khóa” để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ

Hải quan: Ứng dụng công nghệ “chìa khóa” để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ

Đánh giá từ cơ quan Hải quan, để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị đề ra trong giai đoạn 2021-2025 là nhờ ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin (CNTT) và chuyển đổi số. Trong đó, CNTT đã giúp cho việc tiếp nhận và giải quyết thủ tục hải quan cho DN diễn ra thuận lợi, liên tục, nhanh chóng và trở thành công cụ quan trọng để cơ quan Hải quan ngày càng phát triển.
Hải quan cửa khẩu cảng Phú Mỹ lưu ý nhiều thông tin quan trọng cho doanh nghiệp

Hải quan cửa khẩu cảng Phú Mỹ lưu ý nhiều thông tin quan trọng cho doanh nghiệp

Tại hội nghị đối thoại với doanh nghiệp kinh doanh kho, bãi, cảng; các đại lý hải quan và doanh nghiệp thường xuyên làm thủ tục XNK vừa được tổ chức, Hải quan cửa khẩu cảng Phú Mỹ (Chi cục Hải quan khu vực II) đã giải đáp vướng mắc và thông tin nhiều nội dung quan trọng cho doanh nghiệp.
Doanh nghiệp chuyển phát nhanh đánh giá cao sự hỗ trợ của cơ quan Hải quan

Doanh nghiệp chuyển phát nhanh đánh giá cao sự hỗ trợ của cơ quan Hải quan

Ngày 6/8, Hải quan Chuyển phát nhanh (thuộc Chi cục Hải quan khu vực II) tổ chức Hội nghị đối thoại với doanh nghiệp hoạt động XNK, doanh nghiệp chuyển phát nhanh trên địa bàn quản lý.
Xem thêm
toan-phat-group
trien-lam-quoc-te-logistics-viet-nam-2025
cong-ty-tnhh-vsl-viet-nam

Tin mới

Tiếp tục đàm phán thương mại đối ứng với Mỹ để đạt được cam kết thuận lợi nhất cho Việt Nam

Tiếp tục đàm phán thương mại đối ứng với Mỹ để đạt được cam kết thuận lợi nhất cho Việt Nam

Bộ Công Thương xây dựng và triển khai kế hoạch thực hiện thỏa thuận thương mại với Mỹ, dự kiến trình lên Chính phủ để lấy ý kiến các bộ, ngành và các cơ quan trong tuần tới.
Hải quan khu vực I: 40 năm vững bước và phát triển

Hải quan khu vực I: 40 năm vững bước và phát triển

Ngày 9/8, Chi cục Hải quan khu vực I (trước đây là Cục Hải quan Hà Nội) đã tổ chức lễ kỷ niệm 40 năm nhằm ôn lại chặng đường xây dựng và phát triển.
Hàng hóa xuất nhập khẩu của TP. Hồ Chí Minh đạt gần 110 tỷ USD

Hàng hóa xuất nhập khẩu của TP. Hồ Chí Minh đạt gần 110 tỷ USD

Trong 7 tháng năm 2025, tổng kim ngạch XNK của TP. Hồ Chí Minh tăng trưởng khá, đạt gần 110 tỷ USD.
Nghệ An: Phát hiện hơn 3 tấn đường cát nhập lậu

Nghệ An: Phát hiện hơn 3 tấn đường cát nhập lậu

Lực lượng chức năng tỉnh Nghệ An vừa phát hiện, tạm giữ hơn 3 tấn đường cát nhập lậu để xử lý.
Trái dứa Việt Nam hướng tới mục tiêu tỷ USD

Trái dứa Việt Nam hướng tới mục tiêu tỷ USD

Trong bức tranh xuất khẩu nông sản Việt Nam, dứa đang nổi lên như một mặt hàng có tiềm năng lớn, cả ở dạng tươi lẫn chế biến sâu.
(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Đắk Lắk

(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Đắk Lắk

Từ ngày 1/7/2025, ngành Thuế đã ổn định về tổ chức bộ máy, nhân sự của Thuế tỉnh, thành phố để hoạt động thông suốt theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Tạp chí Kinh tế - Tài chính giới thiệu đến bạn đọc thông tin cơ bản về nhân sự lãnh đạo, cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Đắk Lắk.
(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế thành phố Hải Phòng

(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế thành phố Hải Phòng

Tạp chí Kinh tế - Tài chính giới thiệu đến bạn đọc thông tin cơ bản về nhân sự lãnh đạo, cơ cấu tổ chức Thuế thành phố Hải Phòng.
Những nhóm hàng hóa dịch vụ tác động mạnh nhất đến CPI 7 tháng năm 2025

Những nhóm hàng hóa dịch vụ tác động mạnh nhất đến CPI 7 tháng năm 2025

Theo số liệu của Cục Thống kê , chỉ số giá tiêu dùng (CPI) 7 tháng năm 2025 tăng 3,26% so với cùng kỳ năm trước.
(INFORGRAPHICS): Biểu thuế lũy tiến từng phần áp dụng tính thuế TNCN theo đề xuất mới nhất

(INFORGRAPHICS): Biểu thuế lũy tiến từng phần áp dụng tính thuế TNCN theo đề xuất mới nhất

2 phương án về biểu thuế lũy tiến từng phần được đưa ra tại dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế).
(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Quảng Ngãi

(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Quảng Ngãi

Tạp chí Kinh tế - Tài chính giới thiệu đến bạn đọc thông tin cơ bản về nhân sự lãnh đạo, cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Quảng Ngãi.
Phiên bản di động