Thu phí bản quyền không thể tùy hứng

Cứ mỗi cái tivi đều thu phí bản quyền thì nghe chừng rất buồn cười. Vì có ai vào khách sạn với mục đích thưởng thức âm nhạc đâu. Dịch vụ chính của khách sạn là lưu trú kia mà. Mặt khác không có một điều tra xã hội học hoặc một thống kê thị trường nào chứng minh người dùng tivi trong khách sạn để bật các kênh âm nhạc VN. Hiện nay, hệ thống truyền hình cáp có hàng trăm kênh quốc tế, với rất nhiều phim hấp dẫn và nhiều chương trình âm nhạc đẳng cấp thế giới. Không có một kênh âm nhạc nào của Việt Nam có thể cạnh tranh với kênh MTV hoặc kênh nhạc pop Hàn Quốc. Vậy mà, VCPMC vẫn hồn nhiên đi thu phí thì thật khó hiểu.

Sau những tranh luận, Cục trưởng Cục Bản quyền tác giả Bùi Nguyên Hùng cho rằng việc thực hiện bảo vệ quyền tác giả âm nhạc của VCPMC đúng với quy định pháp luật hiện hành về quyền tác giả, quyền liên quan và thông lệ quốc tế. Tuy nhiên, để thực hiện có hiệu quả và đúng quy định của pháp luật, Cục Bản quyền tác giả đề nghị VCPMC phải thực hiện đúng quy trình và có lộ trình phù hợp với từng hình thức khai thác, sử dụng tác phẩm. VCPMC chỉ được phép đưa ra biểu mức tiền quyền tác giả đối với tác phẩm âm nhạc của thành viên mình khi được khai thác, sử dụng tại khách sạn.

Tạm thời, VCPMC tạm ngừng việc thu phí bản quyền tivi trong hệ thống khách sạn để giải quyết những vướng mắc về… quyền tác giả. Nếu thu phí ở đơn vị sản xuất băng đĩa thì còn nắm rõ bài nào, của ai, chứ thu gộp kiểu 25.000 đồng/tivi thì làm sao thanh toán bản quyền. Hơn nữa, rất nhiều nhạc sĩ không tham gia cùng VCPMC, ví dụ hai nhạc sĩ nổi tiếng Phú Quang và Trần Tiến. Về vấn đề này, ông Phó Đức Phương – Giám đốc VCPMC biện luận: “Với những tác giả và tác phẩm chưa uỷ thác cho chúng tôi, chúng tôi sẽ không nhận…”. Cách nói của ông Phó Đức Phương rất khó thuyết phục. Bởi lẽ, thu phí bản quyền kiểu “khoán” thì xử lý khoản tiền ấy như thế nào? Dù dùng để làm chi phí hoạt động cho VCPMC hoặc chia đều ra cho các tác giả có hợp đồng ủy quyền với VCPMC cũng đều khiên cưỡng. Đại diện VCPMC khẳng định, họ không được quyền giữ tiền đó để tiêu riêng mà phải trả cho các tác giả, nhưng trả ra sao thì chính VCPMC cũng… không biết!

Thu phí bản quyền không giống như sáng tác ca khúc, không thể tùy hứng và càng không thể tùy tiện! Bản quyền âm nhạc có phải trò đùa đâu, mà cứ làm bừa kiểu “thầy bói xem voi” trong một xã hội văn minh!