Lưới thưa dễ lọt

Những câu chuyện vi phạm trên thường xuất phát từ nhiều nguyên do. Nhiều người cho rằng, trách nhiệm lớn thuộc về doanh nghiệp. Tuy nhiên, ở một góc nhìn khác cũng có ý kiến lại đặt dấu hỏi ngược lại với chức năng thanh tra, giám sát của cơ quan quản lý.

Nhìn lại TTCK thời gian qua, dù hệ thống pháp luật chứng khoán không quá thiếu thốn, nhưng thực trạng tái phạm và vi phạm cho thấy, công tác giám sát còn nhiều bất cập, chế tài chưa đủ tính răn đe. Mức xử phạt vi phạm và chế tài giám sát hiện nay vẫn được xem là quá thấp và không mang lại hiệu quả thiết thực. Việc phát hiện các hiện tượng vi phạm vì thế chỉ là điều kiện cần trong đảm bảo an toàn cho thị trường. Một khi các chế tài xử lý vi phạm không hiệu quả sẽ vô hiệu hóa chức năng của hoạt động giám sát.

Tuy nhiên, trách nhiệm quản lý và giám sát TTCK không thể “đổ lỗi” cho riêng Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước. Thực tế TTCK có mối liên thông chặt chẽ với các thị trường thuộc sự quản lý chuyên ngành của các tổ chức giám sát thuộc mạng an toàn tài chính. Sự liên thông trên kết hợp với những bất cập trong hoạt động giám sát của các tổ chức giám sát đã và đang đặt TTCK Việt Nam ở vị thế mở với rủi ro hệ thống.

Để vượt qua những rào cản này, vấn đề hoàn thiện hệ thống pháp luật và các tiêu chí giám sát thị trường cần được cơ quan quản lý thực thi trong ngắn hạn. Nhìn về dài hạn, cần xây dựng Luật Chứng khoán với những quy định về thanh tra, giám sát chặt chẽ và nâng mức xử phạt lên cao nhất có thể. Việc thanh tra, giám sát phải phân định rõ đối tượng chịu sự giám sát và phạm vi quyền hạn của cơ quan thanh tra giám sát, cơ chế phối hợp thông tin tránh hiện tượng đùn đẩy tránh nhiệm cho nhau. Phân tích cụ thể rõ ràng vai trò trách nhiệm của từng cơ quan giám sát chuyên ngành. Có như vậy mới hạn chế được những sai phạm trên TTCK.