Giá mủ lập đỉnh: Cơ hội lớn cho doanh nghiệp Việt

Doanh nghiệp cao su Việt Nam nỗ lực đáp ứng chuẩn EUDR để duy trì xuất khẩu sang EU từ năm 2026.

Cơ hội lịch sử cho các “ông lớn” ngành cao su

Ngành cao su Việt Nam đang bước vào một chương mới đầy triển vọng, không chỉ nhờ sự hồi phục mạnh mẽ của giá mủ trên thị trường thế giới mà còn bởi sự thay đổi chiến lược đầy táo bạo từ chính các doanh nghiệp, đặc biệt trong việc khai thác giá trị quỹ đất khổng lồ của mình. Bối cảnh thiếu hụt nguồn cung cao su tự nhiên kéo dài đã trở thành bệ phóng vững chắc, đẩy giá mủ vượt xa mọi dự báo.

Theo nhận định từ Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam (GVR), giá cao su bình quân năm 2025 được dự báo sẽ không thấp hơn mặt bằng năm 2024, dự kiến duy trì quanh 46–47 triệu đồng/tấn so với mức 43 triệu đồng/tấn trước đó, và có khả năng còn cao hơn. Thực tế, trong sáu tháng đầu năm 2025, giá cao su bình quân đã đạt gần 52 triệu đồng/tấn, cho thấy những dự báo trước đó phần nào còn khá thận trọng.

Ông Trần Thanh Phụng, Phó Tổng giám đốc GVR, đánh giá thị trường thế giới đã bước vào chu kỳ thiếu hụt mới, với mức chênh lệch cung cầu năm nay khoảng 800.000 tấn, dự kiến tăng lên 1 triệu tấn vào 2026 và có thể chạm mốc 2 triệu tấn vào 2028. Khi chênh lệch cung cầu vượt ngưỡng 1 triệu tấn, thị trường rất dễ chứng kiến những đợt tăng giá đột biến.

Một báo cáo của Chứng khoán MB cũng củng cố kịch bản này khi nhận định giá cao su bình quân 2025 có thể tiếp tục tăng thêm 5–10% so với năm ngoái. Trong khi đó, Hiệp hội Các quốc gia sản xuất cao su tự nhiên (ANRPC) dự báo thị trường toàn cầu sẽ tiếp tục thiếu hụt nguồn cung năm thứ năm liên tiếp, bởi sản lượng tăng rất chậm (chỉ 0,4% trong năm nay) trong khi nhu cầu vẫn tăng trưởng đều (khoảng 1,7%).

Ngoài ra, hiện tượng La Nina có thể tái diễn mạnh trong quý III, gây mưa lớn tại Đông Nam Á, tác động trực tiếp đến sản lượng của Việt Nam và Thái Lan. Bên cạnh đó, những rủi ro về thiên tai và xu hướng chuyển đổi cây trồng cũng khiến nguồn cung cao su tự nhiên bị thắt chặt dài hạn, với mức thiếu hụt 600.000–800.000 tấn mỗi năm từ nay đến 2028.

Cao su tái định hình tương lai lợi nhuận

Trong bối cảnh giá mủ được dự báo tiếp tục neo cao, nhiều doanh nghiệp cao su Việt Nam đã đón đầu chiến lược mới, chuyển hướng mạnh sang khai thác giá trị từ quỹ đất thông qua phát triển các khu công nghiệp và cụm công nghiệp. Đây được coi là động lực tăng trưởng chủ lực trong tương lai, đặc biệt khi một phần diện tích cao su trong nước đang dần được cơ cấu lại để tận dụng vị trí thuận lợi cho phát triển hạ tầng công nghiệp.

Song song với đó, nhằm duy trì nguồn nguyên liệu đầu vào, GVR tiếp tục mở rộng đầu tư vùng trồng cao su ở nước ngoài với khoảng 30.000 ha tại Lào và 42.000 ha tại Campuchia, đảm bảo năng lực cung ứng ổn định cho các nhà máy chế biến trong dài hạn.

Trong bối cảnh giá mủ được dự báo tiếp tục neo cao, nhiều doanh nghiệp cao su Việt Nam đã đón đầu chiến lược mới, chuyển hướng mạnh sang khai thác giá trị từ đất đai thông qua phát triển các khu công nghiệp và cụm công nghiệp. Đây được coi là động lực tăng trưởng chủ lực trong tương lai, nhất là khi diện tích trồng cao su trong nước có xu hướng giảm dần. Để duy trì nguồn nguyên liệu, GVR cũng đang mở rộng đầu tư ra nước ngoài với khoảng 30.000 ha tại Lào và 42.000 ha tại Campuchia.

GVR hiện đặt mục tiêu tăng trưởng hai con số trong giai đoạn 2025–2030, với bất động sản công nghiệp là “chìa khóa” then chốt. GVR đã có hơn 5.800 ha đất đăng ký làm chủ đầu tư và tiếp tục rà soát thêm quỹ đất khác. Theo ước tính, mỗi hecta đất chuyển sang phát triển khu công nghiệp có thể mang lại hiệu quả trung bình 40–50 triệu đồng. Hàng loạt dự án lớn đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt như Nam Tân Uyên mở rộng, Bắc Đồng Phú mở rộng, Hiệp Thạnh (Tây Ninh), Minh Hưng III mở rộng và Rạch Bắp mở rộng, hứa hẹn giúp GVR bứt tốc mạnh mẽ và bù đắp sự ổn định từ mảng nông nghiệp truyền thống.

Không chỉ riêng GVR, nhiều doanh nghiệp cao su niêm yết khác cũng nhanh chóng tham gia đường đua này. Chẳng hạn, Công ty Cổ phần Cao su Phước Hòa (PHR) ngoài lợi nhuận từ mủ cao su còn dự kiến ghi nhận thêm nguồn thu đột biến nhờ sở hữu 33% cổ phần liên danh phát triển Khu công nghiệp Nam Tân Uyên 3. Công ty Cổ phần Cao su Đồng Phú (DPR) cũng chuẩn bị thanh lý một phần diện tích cây già để triển khai dự án Bắc Đồng Phú mới, với tỷ lệ nắm giữ lên đến 51% cổ phần, hứa hẹn đóng góp dòng tiền lớn trong thời gian tới. Một thành viên khác của GVR là CTCP VRG - Bảo Lộc còn gây chú ý với kế hoạch chia cổ tức khủng 150% vốn điều lệ, tương đương hơn 390 tỷ đồng, đồng thời tái cơ cấu quỹ đất cao su để chuyển đổi đầu tư hạ tầng khu công nghiệp.

Sự tự tin của GVR không phải ngẫu nhiên. Ban lãnh đạo tập đoàn tiết lộ đã hoàn thành khoảng 40% kế hoạch doanh thu và 43% lợi nhuận cả năm chỉ sau nửa đầu 2025, tương đương khoảng 11.500 tỷ đồng doanh thu và 2.500 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế. Theo kế hoạch ban đầu, quý I chỉ đóng góp khoảng 10%, quý II 20%, quý III 30% và quý IV chiếm tới 40% chỉ tiêu cả năm. Do đó, với đà vượt dự báo sau 6 tháng, GVR khẳng định hoàn toàn có cơ sở để bứt phá vượt chỉ tiêu cả năm.

Tuy nhiên, để duy trì đà tăng trưởng bền vững và giữ vững thị phần xuất khẩu, ngành cao su Việt Nam cũng phải nhanh chóng đáp ứng các tiêu chuẩn ngày càng khắt khe từ thị trường nhập khẩu, nhất là Quy định chống phá rừng của EU (EUDR).

Hiện Việt Nam được xếp vào nhóm rủi ro thấp nên chỉ bị kiểm tra 1% lô hàng, nhưng để đảm bảo xuất khẩu không bị gián đoạn kể từ tháng 1/2026, các cơ quan chức năng đang gấp rút hoàn thiện cơ sở dữ liệu vùng trồng, hệ thống truy xuất nguồn gốc cao su theo tọa độ, cũng như nâng cấp hạ tầng quản lý để đáp ứng quy định EUDR. Đây sẽ là bước đi then chốt quyết định sự vững vàng của ngành cao su Việt Nam trên bản đồ thương mại quốc tế.

Nhìn rộng ra, ngành cao su Việt Nam đang hưởng lợi kép: một bên là chu kỳ giá mủ cao kéo dài, bên còn lại là tiềm năng khổng lồ từ quỹ đất chuyển đổi. Sự nhạy bén trong tái cấu trúc và sẵn sàng thích ứng với chuẩn mực quốc tế chính là yếu tố quyết định giúp ngành này tiếp tục vươn xa, chinh phục những chân trời lợi nhuận mới và nâng cao vị thế trên thị trường toàn cầu.