Chung tay giữ gìn Đình làng Việt
Cùng chung tâm nguyện
Một ngày cuối năm 2016, phóng viên có dịp cùng khoảng 150 thành viên nhóm Đình làng Việt hào hứng tham gia chuyến điền dã mang tên “Đi qua sông Đáy” ghé thăm cụm đình nổi tiếng ở Hà Nội là đình Giang Xá (Thị trấn Trạm Trôi, huyện Hoài Đức), đình Đại Phùng (xã Đan Phượng, huyện Đan Phượng) và đình Hạ Hiệp (xã Liên Hiệp, huyện Phú Thọ). Đây là chuyến điền dã thứ 20 do nhóm Đình làng Việt tổ chức. Góp mặt trong chuyến đi là thành viên đủ các độ tuổi từ người già đến trẻ nhỏ, có đại gia đình hơn 10 người cũng nhiệt tình tham gia.
Tại đình Giang Xá, các thành viên được dịp ngắm, tìm hiểu những bức hoành phi, cùng nhiều kiến trúc tiêu biểu của đình làng Việt. Chuyển sang đình Đại Phùng là một không gian cổ kính; đặc biệt gây ấn tượng là những chiếc cột đình được tạo bằng gỗ xoan hàng trăm năm tuổi. Tại đình Hạ Hiệp, các thành viên được dịp tận mắt hình dung ra ngôi đình có từ cuối thế kỷ XVI đầu thế kỷ XVII với quy mô lớn, chạm khắc trang trí hết sức tinh tế và độc đáo.
Đình làng Việt hoạt động trên mạng xã hội từ tháng 9-2014 do anh Nguyễn Đức Bình– một nhà nghiên cứu mỹ thuật cổ, hiện đang công tác tại Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) khởi xướng.
Theo anh Bình, mục tiêu ban đầu khi thành lập nhóm là để chia sẻ thông tin, những kiến thức về đình làng (kiến trúc, chạm khắc trang trí và kiến thức về lịch sử, văn hóa xung quanh ngôi đình làng của người Việt). Sau một thời gian hoạt động, Đình làng Việt nhanh chóng được cộng đồng mạng hưởng ứng. Hình ảnh đẹp, cùng với thông tin về nhiều ngôi đình cổ trong cả nước được thành viên từ các địa phương chia sẻ. Nhiều bài viết, cuốn sách quý về đình làng cũng được mọi người đưa lên.
Cứ dịp cuối tháng, cô Đặng Phương Mai (phường Ngọc Trạo, Thành phố Thanh Hóa) lại lặn lội từ tỉnh Thanh Hóa ra Hà Nội tham gia vào những chuyến điền dã cùng Đình làng Việt. Chuyến đi cuối năm 2016 này, cô còn mời 2 người chị đi cùng.
Cô Phương Mai chia sẻ: “Tôi xem trên mạng thấy thông tin về Đình làng Việt và tham gia nhóm được 2 năm nay. Tôi sinh ra và lớn lên ở làng quê gần thành nhà Hồ, xung quanh là những miền văn hóa lâu đời, nhất là các công trình đình làng. Bên cạnh đó, tôi là giảng viên dạy môn lịch sử mỹ thuật nên những kiến thức về đình làng rất cần thiết, giúp bổ sung thông tin cho bài giảng thêm sinh động”.
Giáo phường Đình làng Việt ra mắt nhằm góp phần bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống gắn với không gian đình làng. |
Để tham gia vào các chuyến điền dã, có hôm, cô Mai dậy từ 3 giờ sáng đi xe từ Thanh Hóa; có lần thì cô ra Hà Nội từ tối hôm trước và ngủ nhờ ở nhà người quen.
“Theo tôi, nhóm Đình làng Việt đã gợi thức được đúng hồn cốt Việt trong mỗi con người. Vì thế, nhiều người rất hứng thú vì đây là hoạt động vừa thư giãn, mở mang kiến thức vừa hoài cổ, tìm lại những giá trị xưa của cha ông mà tuổi thơ nhiều người đã trải qua. Từ chỗ ban đầu mạng xã hội của nhóm chỉ có vài trăm người nay số lượng thành viên nhóm lên đến 7.000 người”, cô Mai tâm sự.
Hợp sức giữ gìn giá trị
Trong nỗ lực gìn giữ các giá trị văn hóa gắn với đình làng, trước đó, tháng 8-2015, nhóm Đình làng Việt tổ chức triển lãm “Đình làng Việt: Những điều còn, mất” tại Hà Nội. Hình ảnh cuộc triển lãm được xây dựng dạng 3D, giới thiệu trên internet để những người ở xa có thể “thăm quan”. Đây cũng là triển lãm đầu tiên của Việt Nam được số hóa toàn bộ. Dịp Tết 2016, không gian Tết cổ truyền với nhiều lễ nghi truyền thống gắn với đình làng được Đình làng Việt dựng lại tại đình So nổi tiếng của xã Cộng Hòa, huyện Quốc Oai, Hà Nội.
“Ngoài việc tôn vinh các giá trị kiến trúc, mỹ thuật của đình làng, mục tiêu quan trọng của Đình làng Việt là đồng hành cùng cộng đồng bảo tồn những giá trị văn hóa tốt đẹp xung quanh ngôi đình”, trưởng nhóm Đình làng Việt nhấn mạnh. Chính vì thế, trong chuyến điền dã thứ 20, nhóm chính thức cho ra mắt giáo phường riêng của mình.
Các chuyến điền dã giúp các thành viên Đình làng Việt có cơ hội tìm hiểu kỹ hơn về kiến trúc cũng như những nét lịch sử, văn hóa gắn với đình làng. Ảnh: Đỗ Hương. |
Trong không gian đình làng Hạ Hiệp – ngôi đình đã đi vào kiến trúc và lịch sử mỹ thuật Việt Nam, nơi mà dân làng còn bảo lưu được các giá trị di sản văn hóa của cha ông, giáo phường Đình làng Việt chính thức ra mắt.
Trong phần Lễ hát cửa đình diễn ra trong đình, nhiều khúc hát tưởng đã thất truyền nay được giáo phường tìm lại và thể hiện để dâng lên Đức Thánh. Kết thúc phần Lễ hát cửa đình trang trọng, giáo phường tiếp tục diễn xướng Chiếu chèo sân đình ở không gian rộng rãi, thoáng đạt của sân đình để phục vụ đông đảo bà con.
Anh Bình trăn trở: “Trong lịch sử, ngôi đình là trung tâm sinh hoạt của cả làng, là nơi nuôi dưỡng các loại hình nghệ thuật truyền thống như: Ca trù, nhã nhạc, hát Xoan, chèo… Nhưng một sự thật khiến nhiều người trăn trở là những giá trị văn hóa tốt đẹp xung quanh ngôi đình lại đang dần mai một. Ngôi đình làng dần bị đẩy xa đời sống của cộng đồng, chuyển hóa thành ngôi đền chỉ còn chức năng duy nhất là nơi thờ cúng”.
Nhằm giữ gìn các giá trị di sản, giáo phường Đình làng Việt là nơi truyền dạy và biểu diễn nghệ thuật âm nhạc truyền thống. Theo kế hoạch, mỗi tháng một lần giáo phường sẽ lựa chọn một không gian di tích đình làng để cùng các thành viên đi điền dã kết hợp với biểu diễn nghệ thuật ngay tại không gian di tích đó. Mục tiêu của giáo phường là bảo tồn, phát huy và đưa nghệ thuật âm nhạc truyền thống trở về đình làng, truyền tình yêu của cộng đồng với âm nhạc truyền thống, trả lại đình làng công năng vốn có của nó là nhà hát của nhân dân.
Mong một ngày hệ thống đình làng Việt trở thành di sản văn hóa của nhân loại Quan tâm đến các giá trị văn hóa gắn với đình làng, Đại sứ Phạm Sanh Châu, Tổng thư ký Ủy ban quốc gia UNESCO Việt Nam tham gia vào buổi ra mắt giáo phường Đình làng Việt với tư cách là thành viên danh dự - thành viên thứ 7.000 của Đình làng Việt. Đại sứ nhấn mạnh, những hoạt động tuyên truyền, quảng bá của nhóm Đình làng Việt chính là tiền đề để Việt Nam làm cơ sở xây dựng hồ sơ trình UNESCO công nhận di tích với quần thể không gian đình làng Bắc Bộ. “Khi làm Đại sứ tại Paris (Pháp) và Brussels (Bỉ), tôi đã được chứng kiến nước Pháp và nước Bỉ cùng nhau làm hồ sơ công nhận 36 tháp chuông nằm ở trên lãnh thổ của 2 đất nước thành hệ thống di sản thế giới. Nó được gọi là hệ thống di sản liên khu vực, liên địa phương. Và tôi có một hoài bão là một ngày nào đó, Việt Nam chúng ta cũng có thể trình di sản hệ thống đình làng Việt ở miền Bắc và trở thành di sản vật thể văn hóa của nhân loại”. |
Tin liên quan
GDP quý 1 tăng 5,66%
10:30 | 29/03/2024 Sự kiện - Vấn đề
Dừng kinh doanh, rút giấy phép nếu doanh nghiệp cố tình không xuất hóa đơn điện tử xăng dầu
20:39 | 28/03/2024 Sự kiện - Vấn đề
Hà Nội chốt thi 3 môn vào lớp 10
16:12 | 28/03/2024 Sự kiện - Vấn đề
BHXH TPHCM ngưng tiếp nhận hồ sơ tại trụ sở cũ từ ngày 29/3
14:49 | 28/03/2024 Sự kiện - Vấn đề
Giá xăng tiếp tục tăng trong kỳ điều hành ngày 28/3
14:48 | 28/03/2024 Sự kiện - Vấn đề
Yêu cầu trình Chính phủ nghị định về thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất
13:32 | 28/03/2024 Sự kiện - Vấn đề
Hài hòa hóa thủ tục, đẩy nhanh tiến độ giải ngân nguồn vốn ODA và vốn vay ưu đãi
09:30 | 28/03/2024 Sự kiện - Vấn đề
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng điện đàm với Tổng thống LB Nga Vladimir Putin
09:37 | 27/03/2024 Sự kiện - Vấn đề
An toàn và bảo mật công nghệ cho chứng khoán
08:31 | 27/03/2024 Người quan sát
Đã có hơn 15,4 triệu lượt truy vấn thông tin sổ BHXH thành công từ ứng dụng VneID
08:16 | 27/03/2024 Sự kiện - Vấn đề
Áp dụng quy định mới về cơ chế điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân từ 15/5/2024
07:49 | 27/03/2024 Sự kiện - Vấn đề
Mở rộng, nâng cao hiệu quả hợp tác giữa hai nước Việt Nam và Phần Lan
08:04 | 26/03/2024 Sự kiện - Vấn đề
Sau vụ việc của Eximbank, NHNN yêu cầu các ngân hàng rà soát phương pháp tính lãi với từng loại thẻ
07:47 | 26/03/2024 Sự kiện - Vấn đề
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới
Dừng làm thủ tục hải quan đối với doanh nghiệp nợ hơn 14,7 tỷ đồng thuế
Đề xuất quy định tháo gỡ vướng mắc ký quỹ trước giao dịch
GDP quý 1 tăng 5,66%
Tăng trưởng xanh mở ra nhiều cơ hội hợp tác giữa doanh nghiệp Việt Nam và Đức
PHOTO: Hiện trường vụ bắt giữ hơn 25.000 viên ma túy tại Quảng Bình
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Đinh Ngọc Thắng
13:54 | 27/03/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Nam Dương Xuân Sinh
09:44 | 02/03/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Trưởng Ban Cải cách, hiện đại hóa hải quan Đặng Thanh Dũng
14:53 | 28/02/2024 Infographics
LONGFORM: Tập trung thực hiện thành công chuyển đổi số, tạo nền tảng hướng tới Hải quan thông minh
08:54 | 10/02/2024 Megastory/Longform
LONGFORM: Bộ trưởng Hồ Đức Phớc: Chính sách tài khoá, dấu ấn đặc biệt quan trọng thúc đẩy phục hồi và tăng trưởng kinh tế
08:50 | 10/02/2024 Tài chính