Cao ốc “bóp nghẹt" giao thông nội đô

Dự án “khủng” trên đường Hồ Tùng Mậu (quận Nam Từ Liêm) với 5.000 căn hộ được đưa vào sử dụng trong nay mai sẽ là nguy cơ dẫn tới ùn tắc nghiêm trọng cho tuyến đường cửa ngõ Thủ đô vốn đã và đang ùn tắc này Ảnh: HỮU LINH.

Áp lực không ngừng gia tăng

Tình trạng ùn tắc giao thông tại Hà Nội vốn dĩ không phải là câu chuyện mới mẻ gì, nhưng sở dĩ nó chưa bao giờ hết nóng là do theo thời gian, dường như các nỗ lực cải thiện giao thông đã không theo kịp với sự gia tăng dân số khi hàng ngày hàng giờ các chung cư, cao ốc vẫn đang được nhồi vào khu nội đô cũng như khu vực vành đai đô thị.

Tại các tuyến đường như Trần Phú (Q.Hà Đông), Cầu Giấy (Q.Cầu Giấy), Tố Hữu, Lê Văn Lương (Q. Nam Từ Liêm), Trung Hòa Nhân Chính, Láng Hạ (Q. Đống Đa), dọc trục đường vành đai 3… không quá khó để nhận ra có rất nhiều dự án cao ốc đã và đang hoàn thiện, chưa kể những dự án đã được phê duyệt chưa triển khai thi công. Tại các tuyến đường có các khu đô thị lớn như đường Nguyễn Trãi với khu Royal City, đường Minh Khai với Time City, việc ùn tắc giao thông vào giờ tan tầm đã trở thành nỗi ám ảnh của người dân. Anh Nguyễn Quốc Việt (phường Hoàng Văn Thụ, Q.Hai Bà Trưng) cho biết, việc phải đi qua tuyến đường Đại La, Minh Khai vào giờ tan tầm hàng ngày là nỗi ám ảnh. “Thậm chí chỉ nghĩ đến việc phải đi qua đoạn đường này để về được đến nhà là đã muốn ốm”, anh Việt ngao ngán.

Trên đường Cầu Giấy, một tuyến đường trọng điểm về lưu lượng người qua lại, cũng là trọng điểm về ách tắc giao thông. Hiện nay, cùng với dự án đường sắt trên cao đang trong giai đoạn thi công, là hàng loạt dự án bất động sản lớn đã và đang được triển khai xây dựng như dự án Discovery Complex (gồm 5 tầng khối đế thông nhau, hai tòa tháp gồm khu văn phòng 38 tầng và khu chung cư cao cấp 50 tầng), dự án FLC Twin Tower (cũng gồm 2 tòa tháp hỗn hợp cao 50 tầng và 38 tầng với ba nhóm chức năng, bao gồm nhà ở, văn phòng và trung tâm thương mại)… Hiện tại, khi các dự án này chưa đưa vào khai thác, tình trạng ách tắc giao thông tại tuyến đường này đã khá nghiêm trọng khi việc ùn tắc không chỉ diễn ra vào giờ cao điểm mà có thể diễn ra bất cứ lúc nào. Vì thế, người dân sống tại khu vực này cũng như những người hàng ngày phải di chuyển qua tuyến đường này khá lo lắng khi những cao ốc này hoàn thành và đưa vào sử dụng. Một khối lượng lớn cư dân, phương tiện của hàng ngàn căn hộ sẽ dồn vào tuyến đường này thì nạn ùn tắc sẽ trở nên đáng ngại hơn rất nhiều. Trên trục đường Trần Phú (Q.Hà Đông), Nguyễn Hữu Thọ (Q.Hoàng Mai) trong vòng vài năm trở lại đây, có hàng chục khu cao ốc mọc lên, góp phần “bức tử” giao thông đô thị.

Trục đường Lê Văn Lương - Tố Hữu cũng là điển hình của tắc nghẽn do hàng loạt chung cư mọc lên.

Tại khu vực quận Ba Đình, đặc biệt là tại khu vực đường Giảng Võ, Ngọc Khánh, nạn tắc đường đang thực sự là nỗi lo lớn của người dân khu vực này, sau khi Trung tâm Triển lãm Giảng Võ được di dời đi nơi khác và theo thông tin đã công khai, một dự án lớn với 5 tòa nhà có chiều cao 50 tầng với số lượng dân cư khoảng hơn 8.000 người sẽ được xây dựng trên khu đất này. Lo ngại của người dân là có cơ sở khi trước đây, khu trung tâm triển lãm chỉ là nơi tổ chức các hoạt động trưng bày theo từng thời gian nhất định, nghĩa là không có người dân sinh sống ổn định tại khu đất này. Mặc dù vậy, đường Ngọc Khánh, Giảng Võ không tránh khỏi ùn tắc do đây cũng là những tuyến đường quan trọng của giao thông Thủ đô. Theo một chuyên gia về đô thị, dù dự án lớn này được phê duyệt nhưng quy hoạch mở rộng giao thông cho đường Ngọc Khánh và Giảng Võ lại chưa có, sự thiếu đồng bộ này có thể sẽ dẫn tới hậu quả giao thông "chết cứng" trong nay mai.

Cần làm rõ trách nhiệm

Nhiều ý kiến cho rằng, việc phá vỡ quy hoạch đã khiến áp lực lên hạ tầng ngày càng gay gắt. Tại quận Hoàng Mai, 12 tòa chung cư nhà ở xã hội với chiều cao từ 30-40 tầng tại Khu đô thị Linh Đàm đang được đưa vào sử dụng đã khiến giao thông của khu vực này đang ngày càng đông đặc. Với số lượng cư dân mỗi tòa lên tới 3.000-4.000 người, mật độ dân số, lưu lượng phương tiện giao thông quá tải đã tạo ra độ nén của khu đô thị này lên hạ tầng giao thông của không chỉ khu vực này mà cả khu vực lân cận khi các tuyến đường Nguyễn Hữu Thọ, Giải Phóng, Kim Giang kéo dài, đường Phan Trọng Tuệ… đang phải chịu chung cảnh tắc đường hàng ngày.

Việc các chung cư cao tầng đang đua nhau mọc lên khắp các khu vực nội đô lẫn ngoại thành đã làm tăng dân số cục bộ ở nhiều khu vực, trong khi hệ thống hạ tầng giao thông dù được đầu tư nhưng khá chậm chạp, tỷ lệ đất dành cho giao thông rất thấp. TS Đào Ngọc Nghiêm, Phó chủ tịch Hội quy hoạch Phát triển Đô thị, thông thường trong đô thị quy hoạch giao thông chiếm 20-25% diện tích, tuy nhiên hiện nay Hà Nội mới có khoảng 10%. Trong khi thực tế cho thấy, các dự án nhà chung cư cao tầng được cấp phép ngày càng nhiều, tốc độ ngày càng nhanh thì các dự án giao thông công cộng như đường sắt trên cao, tuyến xe buýt nhanh… lại ì ạch bấy nhiêu.

Theo bà Vũ Thị Vinh, nguyên Tổng Thư ký Hiệp hội các đô thị Việt Nam, trong các quy hoạch của Hà Nội đều có quy hoạch về giao thông, nhưng thực tế là giao thông vẫn chưa được quan tâm đúng mức, việc khớp nối giao thông, người dân đi lại thế nào chưa được chú ý mà chúng ta đang quan tâm quá nhiều đến xây nhà ở. Quy hoạch các khu đô thị, chung cư cao tầng thiếu sự kết nối đồng bộ với giao thông công cộng, do đó không hình thành ngay từ đầu thói quen sử dụng phương tiện giao thông công cộng cho cư dân, dẫn đến tăng dân số đồng nghĩa với tăng nhanh phương tiện giao thông cá nhân.

Phát biểu tại hội thảo về vấn đề đô thị mới được tổ chức gần đây, ông Khuất Việt Hùng, Phó Chủ tịch Ủy ban An toàn Giao thông quốc gia cũng nhấn mạnh vấn đề này. Theo ông Hùng, hiện nay ở đô thị khu ở và các chức năng đô thị khác như hệ thống kết nối hạ tầng giao thông không đồng điệu. Lấy ví dụ như khu Royal City làm xong sau khoảng 4-5 năm, cư dân ở đây đã hình thành thói quen sử dụng phương tiện cơ giới cá nhân thì đường sắt đô thị mới bắt đầu mới hình thành và cũng không có sự kết nối nào giữa tuyến đường sắt đô thị với người dân ở đó, ông Hùng cho rằng nhà ở, hạ tầng giao thông phải đồng bộ, đi đôi với nhau, nhưng hiện nay chúng ta mới chỉ nhấn mạnh quá nhiều vào nhà ở.

Theo TS. Đào Ngọc Nghiêm, với việc phá vỡ quy hoạch, cần phải xem xét năng lực làm quy hoạch cũng như làm rõ trách nhiệm của các bên. Chuyên gia này đặt câu hỏi, quy trình thẩm định quy hoạch có tranh thủ ý kiến của cộng đồng hay không, các quy hoạch người dân được công bố, tham gia góp ý đến đâu, hay chỉ công bố quy hoạch đã được phê duyệt mà thôi? Để góp phần hạn chế tình trạng này, TS Đào Ngọc Nghiêm cho rằng, tới đây, cần công bố rộng rãi quy trình làm quy hoạch, giám sát quy hoạch, đồng thời, người dân cần được tham gia với tư cách phản biện, tư vấn, giám định quy hoạch.

Leo lên vỉa hè là việc bình thường của người dân mỗi khi tắc đường xảy ra Ảnh: HỮU LINH