Bài 4: Lỗ hổng nào khiến “con voi chui lọt lỗ kim”?
Điệp khúc... khó
Qua tìm hiểu phóng viên được biết, hiện nay quy định DN tự công bố sản phẩm, tự chịu trách nhiệm sản phẩm mà Bộ Y tế đưa ra một mặt tạo điều kiện thuận lợi cho DN sản xuất, kinh doanh, song mặt khác lại là kẽ hở để một số DN làm ăn chộp giật lợi dụng đưa ra thị trường sản phẩm kém chất lượng, “kê khống” hàm lượng, thành phần để bán giá cao, thu lợi. Cơ quan chức năng liên quan như Bộ Y tế, Bộ Công Thương có trách nhiệm hậu kiểm, nhưng nếu công tác hậu kiểm chưa tốt, chưa thường xuyên sẽ là nguy hại, có khi thanh tra “với tay tới” thì sản phẩm đã nằm trong bụng của người tiêu dùng.
Phân tích về nguyên nhân khiến cho công tác thanh tra, kiểm tra sai phạm liên quan đến thực phẩm chức năng còn gặp khó, trao đổi với phóng viên Báo Hải quan, bà Trần Việt Nga, Phó cục trưởng Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế thừa nhận, để chứng minh một sản phẩm thực phẩm chức năng là giả, công đoạn kiểm tra chất lượng khá mất công, phải gửi sang nhiều cơ quan liên quan để đối chiếu. Chưa kể, ngay cả khi phát hiện thì cũng chỉ có thể xử phạt hành chính theo quy định, mức phạt lại chưa cao nên chưa đủ sức răn đe các cá nhân, tổ chức vi phạm quyền sở hữu trí tuệ.
“Chưa kể, hiện nay các lực lượng chức năng vẫn chưa thực sự phối hợp chặt chẽ với nhau khiến công tác kiểm soát thị trường còn khó khăn, dẫn đến vấn nạn hàng giả, hàng nhái đang ngày càng lấn át sản phẩm chính hãng về phương thức tiếp thị và giá cả”, bà Trần Việt Nga thừa nhận.
Một điểm hạn chế nữa trong quy chế quản lý, theo ông Trần Hùng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý thị trường (QLTT), Bộ Công Thương, để kết luận về một hành vi xâm phạm quyền giữa hai sản phẩm được cho là thật và giả, quá trình giám định ấy sẽ phải trải qua nhiều yếu tố khác nhau. Khó khăn nhất khi DN chưa đăng ký xác lập quyền đối với sản phẩm. Ngoài ra, khi bị làm giả sản phẩm của mình, ngay chính bản thân các DN vẫn đang còn e dè trước thực trạng này.
Cũng nêu khó, ông Dương Ngọc Viện, Đội trưởng đội 14, Chi cục QLTT TP. Hà Nội cho biết, việc giả xuất xứ các sản phẩm liên quan đến thực phẩm chức năng (TPCN), thuốc rất phổ biến. Trong khi đó, công tác phối hợp chống hàng giả còn “có vấn đề”.
Theo ông Viện, năm 2017, QLTT TP. Hà Nội đã xử lý gần 1.600 vụ vi phạm thực phẩm chức năng, thuốc giả với số tiền phạt khoảng 17 tỷ đồng, trong khi một số ngành khác chỉ vài vụ hoặc vài chục vụ. Chưa kể, Đội QLTT số 14 đã xử lý hàng chục vụ thực phẩm chức năng giả chất lượng, có đơn vị giả chất lượng quốc tế, nhưng việc truy tố các đối tượng còn gặp rất nhiều khó khăn. Chẳng hạn như chất men giả, đối tượng bị QLTT thu hồi nhưng khi chuyển hồ sơ sang cơ quan y tế, cơ quan này lại cho rằng chất này chưa gây hậu quả nghiêm trọng nên không tiến hành truy tố.
Chỉ cố gắng thôi là chưa đủ
Để khắc phục những “lỗ hổng” trong công tác quản lý thực phẩm chức năng, thuốc giả cần có sự phối hợp của các cơ quan liên quan, ý thức người tiêu dùng và biện pháp tự bảo vệ của DN.
Ông Trần Hùng, Phó Cục trưởng Cục QLTT cho rằng, để làm được hàng giả, phải bắt đầu từ tem nhãn. Do đó, cần có sự phối hợp của Cục Xuất bản, Bộ Thông tin- Truyền thông để quản lý. “Theo Luật Xuất bản, muốn in ấn tem nhãn phải có hợp đồng, do đó, những người in tem nhãn không thể vô can khi in tem nhãn giả các thương hiệu nước ngoài, tiếp tay cho đối tượng làm hàng giả”, ông Hùng nói.
Về phía Bộ Y tế, ông Vũ Tuấn Cường, Cục trưởng Cục Quản lý dược khẳng định, trong năm 2018, Bộ Y tế sẽ thành lập các đoàn kiểm tra nhằm ngăn chặn việc nhập lậu, lưu hành thuốc bất hợp pháp, phòng chống thuốc giả, kinh doanh thuốc không rõ nguồn gốc xuất xứ, không có hóa đơn, chứng từ; xây dựng kênh thông tin để tiếp nhận, xử lý các thông tin phản ánh về các trường hợp nghi ngờ về chất lượng thuốc, thuốc giả. Theo đó, thuốc khi đăng ký lưu hành phải được Bộ Y tế thẩm định hồ sơ đăng ký thuốc từ nguyên liệu, quy trình sản xuất, tiêu chuẩn chất lượng, độ ổn định và dữ liệu lâm sàng. Thuốc sản xuất/nhập khẩu chỉ được phép xuất xưởng đưa ra lưu hành sau khi kiểm tra và đạt tiêu chuẩn chất lượng đã đăng ký. Khi thuốc lưu hành, các cơ sở sản xuất/nhập khẩu phải tự giám sát và chịu trách nhiệm đối với chất lượng thuốc của cơ sở mình và báo cáo cơ quan quản lý khi phát hiện các dấu hiệu có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe người sử dụng.
Nghị định 185/2013/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng do Chính phủ ban hành ngày 15/11/2013 nêu rõ hành vi sản xuất hàng giả không có giá trị sử dụng, công dụng với mức phạt tiền thấp nhất là 6 triệu đồng, cao nhất là 120 triệu đồng đối với hàng giả là lương thực, thực phẩm. Ngoài ra, Nghị định 185/2013/NĐ-CP áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả như buộc tiêu hủy tang vật đối với hành vi vi phạm; buộc nộp lại số lợi nhuận bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm; buộc thu hồi tiêu hủy hàng giả đang lưu thông trên thị trường. Đồng thời, trường hợp cá nhân sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực, thực phẩm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực, thực phẩm, thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh theo quy định tại Điều 157 Bộ luật Hình sự với mức phạt tù thấp nhất là 2 năm và cao nhất là tử hình. |
Tin liên quan
Ra mắt MV Kenny G "Going Home" quảng bá du lịch Việt Nam
16:52 | 19/04/2024 Sự kiện - Vấn đề
Cảnh báo hành vi lừa đảo mạo danh thông tin Công ty TNHH Mua bán nợ Việt Nam
16:02 | 19/04/2024 Sự kiện - Vấn đề
Để người lao động gắn bó với hệ thống an sinh
08:23 | 19/04/2024 Sự kiện - Vấn đề
Người tham gia BHYT đã tăng gấp hơn 2 lần sau 15 năm thực hiện Chỉ thị số 38
17:26 | 18/04/2024 Sự kiện - Vấn đề
Trông giữ xe không dùng tiền mặt
07:53 | 18/04/2024 Người quan sát
Thiếu máy bay, các hãng hàng không triển khai các giải pháp khắc phục cho dịp nghỉ lễ
20:23 | 17/04/2024 Sự kiện - Vấn đề
Trao giải cuộc thi sáng tác tranh cổ động kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ
16:38 | 17/04/2024 Sự kiện - Vấn đề
Nhiều giải pháp phát triển đô thị thông minh
16:02 | 17/04/2024 Sự kiện - Vấn đề
Giá xăng tăng khoảng 400 đồng/lít, RON95-III vượt 25.000 đồng/lít
15:22 | 17/04/2024 Sự kiện - Vấn đề
Hoàn thành xây dựng cơ chế mua bán điện khí trình Chính phủ
14:37 | 17/04/2024 Sự kiện - Vấn đề
Nhiều bệnh truyền nhiễm tăng nhanh mùa nắng nóng
09:58 | 17/04/2024 Sự kiện - Vấn đề
Tránh lãng phí khi sáp nhập
10:31 | 16/04/2024 Người quan sát
Dự kiến tiêu thụ điện tăng kỷ lục, Thủ tướng yêu cầu quyết liệt đảm bảo cung ứng điện
09:44 | 16/04/2024 Sự kiện - Vấn đề
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới
Địa ốc Đất Xanh dự kiến chào bán hơn 150 triệu cổ phiếu
Mặc doanh nghiệp nghỉ bán, quản lý thị trường vẫn tăng cường kiểm tra
Ngân hàng Nhà nước sẽ đấu thầu 16.800 lượng vàng SJC vào ngày 22/4
Nghệ An: Bắt đối tượng vận chuyển 2.000 viên ma túy đi tiêu thụ
Gia hạn Thông tư 02 về cơ cấu, giữ nguyên nhóm nợ đến hết năm 2024?
LONGFORM: Hệ sinh thái Tài chính số- Lấy dữ liệu làm tài nguyên, lấy giải pháp đột phá làm nền tảng
16:55 | 16/04/2024 Megastory/Longform
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Cục trưởng Hải quan Khánh Hòa Nguyễn Văn Cường
22:04 | 05/04/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Đinh Ngọc Thắng
13:54 | 27/03/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Nam Dương Xuân Sinh
09:44 | 02/03/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Trưởng Ban Cải cách, hiện đại hóa hải quan Đặng Thanh Dũng
14:53 | 28/02/2024 Infographics