Đô thị lớn không thể đơn độc phát triển
(HQ Online)- Không phải đến bây giờ, mà từ cách đây hàng thập kỷ, chính quyền TP Hồ Chí Minh đã xác định mô hình phát triển thành phố là tập trung - đa cực. Trong đó, tập trung là khu vực nội thành hiện hữu (mở rộng sang Thủ Thiêm), còn đa cực là 4 trung tâm cấp thành phố (gồm các đô thị vệ tinh Đông, Tây, Nam, Bắc).
Trên thực tế, TP Hồ Chí Minh hiện đã là một đô thị đa trung tâm. Trung tâm hiện hữu (gồm quận 1, quận 3, một phần quận 4 và quận Bình Thạnh); trung tâm Chợ Lớn cũ (quận 5, quận 6, một phần quận 11); trung tâm phía Đông (quận 2, quận 9, quận Thủ Đức); trung tâm phía Nam (quận 7 với Khu đô thị mới Phú Mỹ Hưng và huyện Nhà Bè với Khu đô thị cảng Hiệp Phước).
Tuy vậy, có rất nhiều ví dụ cho thấy TP Hồ Chí Minh đang gặp sức ép lớn do gia tăng dân số cơ học, kéo theo hàng loạt bất cập về hạ tầng cũng như quản lý đô thị, xã hội và không thể đơn độc giải quyết những vướng mắc này mà không có sự liên kết với toàn vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.
Theo số liệu tính đến hết tháng 9-2018, hiện nay, nhiều phường của một số quận trên địa bàn TP Hồ Chí Minh đã vượt quy mô dân số bình quân của một quận, hoặc một huyện và đặc biệt là có sự gia tăng bất thường ở một số khu vực. Chẳng hạn, phường Bình Hưng Hòa A (quận Bình Tân) hiện có số dân hơn 115.000 người, cao hơn dân số của cả huyện Cần Giờ và gần bằng dân số của quận 2.
Nếu có cách tiếp cận mới, tập trung xử lý tốt mối quan hệ hữu cơ giữa phát triển đô thị tại TP Hồ Chí Minh với các đô thị khác trong vùng thì đây là quan hệ “hai bên cùng thắng”, nghĩa là ngay cả đô thị lân cận cũng có cơ hội phát triển, chứ không riêng gì TP Hồ Chí Minh. Nằm ngay TP Hồ Chí Minh, Bình Dương đã xây dựng được nhà ở với giá khoảng 100 triệu đồng/căn cho người lao động có thu nhập thấp. Trong khi đó, do không thể có được quỹ đất giá rẻ, cộng với yếu tố đầu cơ nên đây là mức giá… trong mơ đối với người lao động muốn mua nhà ở TP Hồ Chí Minh, mặc dù khoảng cách đến nơi làm việc có thể chỉ tương đương. Như thế, nếu đầu tư phát triển hệ thống giao thông vùng kết nối với Bình Dương thì người lao động làm việc tại TP Hồ Chí Minh vẫn có thể mua nhà ở Bình Dương. Mỗi năm TP Hồ Chí Minh có khoảng 50.000 cặp vợ chồng mới kết hôn, khoảng 13.000 hộ di dời trong các dự án chỉnh trang đô thị trên địa bàn Thành phố có nhu cầu về nhà ở. Ngoài ra, Thành phố còn có khoảng 300.000 hộ gia đình, tương ứng với hơn 1,2 triệu người nhập cư có nhu cầu thuê, thuê mua nhà ở xã hội và 143.000 hộ gia đình thu nhập thấp chưa có nhà ở.
Đó thực sự là một thị trường đầy tiềm năng cho các đô thị giáp ranh!