Mỹ-Trung sẵn sàng phá vỡ rào cản trong vấn đề khí hậu?
(HQ Online) - Mỹ và Trung Quốc đã lần đầu tiên nối lại các cuộc đàm phán chính thức về vấn đề khí hậu kể từ khi các hoạt động này bị “đóng băng” hồi đầu năm nay do mối quan hệ song phương trở nên căng thẳng vì vấn đề Đài Loan.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (trái) và Tổng thống Mỹ Joe Biden |
Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã nhất trí cùng giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu trong cuộc trao đổi gần đây ở Bali (Indonesia), trong khi nhà đàm phán hàng đầu về khí hậu của Trung Quốc Giải Chấn Hoa và John Kerry - đặc phái viên của Tổng thống Mỹ về khí hậu, cũng nhất trí như vậy tại hội nghị thượng đỉnh về khí hậu COP27 ở Ai Cập vừa qua.
Tuy nhiên, trong bối cảnh cuộc khủng hoảng biến đổi khí hậu đang ngày càng trở thành một vấn đề cấp bách cần phải giải quyết, người dân thế giới đang kêu gọi “hành động chứ đừng nói suông”. Vì vậy, câu hỏi đặt ra hiện nay là 2 trong số các quốc gia phát thải carbon lớn nhất thế giới có thể thảo luận điều gì khi hợp tác để giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu?
Tiến sĩ Lucie Qian Xia - chuyên gia về chính sách Trung Quốc tại Viện nghiên cứu Grantham - đã hoan nghênh cuộc gặp giữa 2 nhà lãnh đạo Mỹ và Trung Quốc. Bà nhận định: “Cuộc gặp thượng đỉnh này gửi một tín hiệu quan trọng tới thế giới rằng 2 trong số các nền kinh tế lớn nhất thế giới sẵn sàng phá vỡ rào cản để cùng nhau giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu cũng như các thách thức toàn cầu khác’’. Tuy nhiên, chuyên gia Zoe Wang của Đại học James Cook lại cho rằng cuộc đàm phán chỉ mang tính biểu tượng, khi “tại thời điểm này, không có thông tin chi tiết nào được tiết lộ".
Điểm vướng mắc chính giữa hai bên là việc Trung Quốc được coi là quốc gia đang phát triển chứ không phải là quốc gia phát triển, nghĩa là nước này sẽ không phải đóng góp vào quỹ bù đắp "tổn thất và thiệt hại" mới được nhất trí thành lập tại COP27. Quỹ này nhằm giúp các nước đang phát triển đối phó với các thảm họa do khí hậu gây ra như bão và lũ lụt. Các nền kinh tế lớn mới nổi như Trung Quốc ban đầu sẽ không bị yêu cầu phải đóng góp cho quỹ. Tuy nhiên, nhiều người vẫn thắc mắc rằng tại sao nền kinh tế lớn thứ hai thế giới và là nơi có nhiều tỷ phú nhất thế giới (Trung Quốc) vẫn được gọi là quốc gia đang phát triển?
Phát biểu tại Đại hội toàn quốc lần thứ XX của Đảng Cộng sản Trung Quốc hồi giữa tháng 10 vừa qua, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tuyên bố biến đổi khí hậu là một trong những ưu tiên của Bắc Kinh. Mục tiêu khử carbon của Trung Quốc là đạt đỉnh lượng khí thải carbon vào năm 2030, và trung hòa carbon đạt được vào năm 2060.
Tại COP27, ông Giải Chấn Hoa cho biết Trung Quốc sẽ đẩy nhanh quá trình khử carbon và đạt mức trung hòa carbon trước năm 2060. Trong khi đó, các doanh nhân Trung Quốc cũng đã giới thiệu các công nghệ truyền thông và kiến trúc xanh, đồng thời chia sẻ kinh nghiệm về việc giảm lượng khí thải carbon tại một sự kiện bên lề của hội nghị thượng đỉnh.
Phó Giáo sư Tang Kai, chuyên gia về chính sách carbon và năng lượng của Trung Quốc tại Đại học Ngoại ngữ Quảng Đông cho biết, Trung Quốc đã nhận ra rằng mô hình phát triển cũ không còn bền vững, ngành công nghiệp và công nghệ xanh là rất quan trọng đối với phát triển kinh tế. Ông nói: “Vấn đề không phải là Trung Quốc có muốn làm hay không, mà họ cần phải làm như vậy để tồn tại trong cuộc cạnh tranh".