Kiểm soát cá tầm nhập khẩu: Không chặt dễ lọt loài ngoại lai
(HQ Online) - Như thông tin đã đưa, sau khi cơ quan Hải quan thực hiện các biện pháp tăng cường quản lý, chủ động đề nghị các đơn vị chức năng phối hợp, lấy mẫu kiểm tra xác định chủng loại cá tầm nhập khẩu đã phát hiện nhiều dấu hiệu vi phạm. Cá tầm nhập khẩu không phải là cá tầm thuần chủng, không đúng khai hải quan, không đúng tên hàng ghi trên Giấy phép CITES, không thuộc Danh mục hàng hóa được được phép kinh doanh tại Việt Nam.
Các mẫu cá tầm được lấy mẫu phân tích |
Chỉ được phép NK cá tầm thuần chủng
Về vấn đề này, sau khi có các kết quả giám định đối với các lô hàng NK cá tầm, Cục Giám sát quản lý về hải quan cho biết, ngày 20/3/2021, đơn vị đã tổ chức cuộc họp với đại diện Tổng cục Thủy sản, Cục Thú y, Vụ Pháp chế, Cơ quan Quản lý CITES (Bộ NN&PTNT), Viện sinh thái và Tài nguyên sinh vật, Viện nghiên cứu nuôi trồng thủy sản I để bàn phương án xử lý các lô hàng cá tầm nhập khẩu.
Tại cuộc họp, đại diện Tổng cục Thủy sản khẳng định 5 loài cá tầm thuộc Danh mục loài thủy sản được phép kinh doanh tại Việt Nam tại Phụ lục VIII ban hành kèm Nghị định số 26/2019/NĐ-CP ngày 08/3/2019 quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành luật Thủy sản phải là loài thuần chủng; các loài không thuần chủng (con lai) thì không được phép kinh doanh.
Đồng thời, Tổng cục Thủy sản cho biết, đơn vị chỉ cấp phép cho giống thủy sản thuần chủng không thuộc Danh mục được phép kinh doanh tại Việt Nam để nghiên cứu khoa học, trưng bày tại hội chợ, triển lãm.
Bên cạnh đó, đại diện cơ quan quản lý CITES khẳng định chỉ cấp Giấy phép CITES cho loài thuần chủng, không cấp phép cho các giống lai. Đồng thời đề nghị trong trường hợp cơ quan Hải quan và các đơn vị liên quan phát hiện hàng hóa nhập khẩu không đúng với tên trên Giấy phép CITES thì cần thông báo với Cơ quan quản lý CITES Việt Nam để Cơ quan quản lý CITES Việt Nam trao đổi với Cơ quan CITES Trung Quốc. Nếu cấp Giấy phép cho hàng hóa có tên khác với hàng hóa thực tế là trái với quy định của Công ước CITES.
Đối với 2 lô hàng nhập khẩu tại cửa khẩu Lào Cai và cửa khẩu Hữu Nghị - Lạng Sơn, trên cơ sở kết quả giám định của Viện nghiên cứu nuôi trồng thủy sản I cho thấy cá tầm nhập khẩu không phải là cá tầm thuần chủng, không đúng khai hải quan, không đúng tên hàng ghi trên Giấy phép CITES, không thuộc Danh mục hàng hóa được được phép kinh doanh tại Việt Nam (Phụ lục VIII) ban hành kèm Nghị định số 26/2019/NĐ-CP ngày 08/3/2019 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Thủy sản. Hiện, Tổng cục Hải quan đã chỉ đạo các đơn vị để xử lý.
Khung xử lý các trường hợp vi phạm
Theo Cục Giám sát quản lý về hải quan, các doanh nghiệp nhập khẩu nêu trên thuộc trường hợp xử lý theo quy định tại:
Khoản 6 Điều 3 Nghị quyết số 05/2018/NQ-HĐTP ngày 05/11/2018 của Hội đồng thẩm phán (Tòa án nhân dân tối cao) hướng dẫn áp dụng Điều 234 về tội vi phạm quy định về bảo vệ động vật hoang dã, Điều 244 về tội vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm của Bộ luật Hình sự thì “Vận chuyển, buôn bán qua biên giới là trường hợp người phạm tội đã hoặc đang đưa động vật hoang dã, động vật nguy cấp, quý, hiếm, bộ phận cơ thể hoặc sản phẩm của chúng ra khỏi biên giới quốc gia trên đất liền, trên biển, trên không và trong lòng đất của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam hoặc ngược lại. Cũng được coi là buôn bán, vận chuyển qua biên giới nếu đã hoàn thành các thủ tục thông quan đối với động vật hoang dã, động vật nguy cấp, quý, hiếm, bộ phận cơ thể hoặc sản phẩm của chúng".
Khoản 1 Điều 234 Bộ Luật Hình sự (được sửa đổi bởi điểm a khoản 57 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ Luật Hình sự 2017) thì người thực hiện hành vi “Tàng trữ, vận chuyển, buôn bán trái phép bộ phận cơ thể hoặc sản phẩm của động vật thuộc Danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm Nhóm IIB hoặc Phụ lục II Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp trị giá từ 150.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng hoặc của động vật hoang dã khác trị giá từ 300.000.000 đồng đến dưới 700.000.000 đồng hoặc thu lợi bất chính từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng”, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 242 và Điều 244 của Bộ luật này thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 300.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
Đồng thời, căn cứ kết luận giám định của Viện nghiên cứu nuôi trồng thủy sản I, Tổng cục Hải quan sẽ đề nghị Cơ quan Quản lý CITES Việt Nam trao đổi với Cơ quan CITES Trung Quốc và có biện pháp xử lý triệt để đối với vấn đề này, tránh việc cá tầm không rõ nguồn gốc nhập khẩu tràn lan vào Việt Nam.
Bên cạnh đó, để có cơ sở xem xét xử lý vi phạm của doanh nghiệp và kiểm tra, xác định chủng loại của các lô hàng cá tầm nhập khẩu tiếp theo, Cục Giám sát quản lý về hải quan cho biết, cơ quan Hải quan sẽ tiếp tục đề nghị các đơn vị có liên quan như Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp chặt chẽ trong việc lấy mẫu, giám định các lô hàng nghi vấn.
Tạp chí Hải quan sẽ tiếp tục thông tin tới bạn đọc.