Chống buôn lậu trong “năm Covid”
(HQ Online) - Năm 2020, đại dịch Covid-19 bùng phát, nhiều biện pháp giãn cách xã hội được Việt Nam và các nước triển khai quyết liệt. Nhưng hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép không hề giảm nhiệt mà có sự chuyển hướng để thích nghi. Trước tình hình đó, ngành Hải quan đã có những bước chuyển mình kịp thời để vừa đảm bảo công tác phòng, chống dịch vừa phòng, chống buôn lậu hiệu quả.
Đủ kiểu che giấu thuốc lá nhập lậu | |
Khởi tố vụ án 13 xe tải vận chuyển phế liệu lậu | |
Cục Điều tra chống buôn lậu xử lý lượng hàng vi phạm trị giá gần 1.500 tỷ đồng |
Hải quan Cầu Treo (Hà Tĩnh) phát hiện 98 kg ma túy được cất giấu trong 5 pho tượng gỗ thông qua hình ảnh phát hiện của máy soi hành lý. Ảnh: Dũng Lê |
Sóng ngầm!
Tại nhiều cuộc họp của Ngành, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Cẩn liên tục “lên dây cót” các đơn vị về nguy cơ buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới. Bởi, khi giãn cách xã hội, việc mang vác, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới bằng đường mòn, lối mở, các giao dịch trực tiếp như trước đây sụt giảm rõ rệt. Nhưng lại nổi lên nguy cơ cao về việc đối tượng buôn lậu lợi dụng hoạt động xuất nhập khẩu để “ngang nhiên” đưa hàng qua cửa khẩu; hay lợi dụng hoạt động thương mại điện tử để buôn lậu…
Trước tình hình đó, người đứng đầu Ngành có những chỉ đạo mạnh mẽ, quyết liệt đối với toàn Ngành, nhất là lực lượng kiểm soát hải quan. Đó là, phải tăng cường nắm bắt, thu thập, phân tích, đánh giá thông tin để có những kế hoạch đấu tranh hiệu quả. Đơn cử như khi Việt Nam, Trung Quốc giãn cách xã hội quyết liệt những tháng đầu năm, một lượng lớn hàng lậu được nhận định đã tập kết ở nhiều kho hàng dọc biên giới phía Bắc nhưng chưa thể đưa vào lãnh thổ nước ta. Do vậy, khi Việt Nam cơ bản kiểm soát được dịch bệnh và nới lỏng giãn cách để phục vụ phát triển kinh tế, nguy cơ lượng hàng lậu này xâm nhập là rất lớn. Khi lực lượng Hải quan và cơ quan chức năng kiểm soát chặt khu vực trọng điểm như Quảng Ninh, Lạng Sơn, luồng hàng có dấu hiệu di chuyển về khu vực biên giới Lào Cai... Sự dịch chuyển này được cơ quan Hải quan bám sát và có các phương án, kế hoạch đấu tranh cụ thể.
Từ kết quả đấu tranh thực tế, Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan) Nguyễn Hùng Anh minh chứng thêm: kết quả đấu tranh vừa qua cho thấy một thực tế là các tổ chức tội phạm xuyên quốc gia không có ý định từ bỏ hoặc giảm đi các hoạt động phi pháp do những hạn chế (về đi lại) trong giai đoạn đại dịch Covid-19. Ngược lại dường như các đối tượng còn tổ chức hoạt động tinh vi và liều lĩnh hơn.
Quán triệt chỉ đạo của lãnh đạo các cấp, năm 2020, lực lượng kiểm soát, chống buôn lậu toàn Ngành đã có những điều chỉnh kịp thời để thích ứng với tình hình mới, đặc biệt là việc tăng cường thu thập, phân tích thông tin qua các hệ thống thông tin nghiệp vụ.
Một công chức của Đội Kiểm soát chống buôn lậu hàng giả và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ (Đội 4, Cục Điều tra chống buôn lậu) trực tiếp tham gia đấu tranh, phát hiện vụ việc 11.000 sản phẩm giả mạo các thương hiệu nổi tiếng (tháng 6/2020) tại Lào Cai chia sẻ: để phát hiện hành vi vi phạm tinh vi của doanh nghiệp, lực lượng Hải quan phải triển khai quyết liệt, đồng bộ nhiều biện pháp nghiệp vụ. Đặc biệt là phân tích thông tin về doanh nghiệp thông qua các phần mềm nghiệp vụ và phát hiện những dấu hiệu tờ khai nhập khẩu tăng đột biến trong những tháng đầu năm 2020. Từ đó, đưa doanh nghiệp nghi vấn vào “tầm ngắm” và tổ chức đấu tranh, phát hiện số lượng lớn các mặt hàng vi phạm như đề cập ở trên.
Cùng quan điểm, một công chức của Đội Điều tra hình sự (Đội 7, Cục Điều tra chống buôn lậu) cho rằng, khi thực hiện các biện pháp giãn cách xã hội, việc điều tra, trinh sát ở thực địa như trước bị hạn chế. Mặt khác, giao dịch trực tiếp của đối tượng buôn lậu cũng giảm và tăng cường sử dụng các phương tiện điện tử để liên lạc. Do đó, đội ngũ làm công tác kiểm soát phải có những điều chỉnh trong thực hiện các biện pháp điều tra.
Tàu CHUNG CHING- phương tiện vận chuyển hơn 4 triệu bao thuốc lá (trong đó có hơn 3 triệu bao chưa kịp tẩu tán đã được Hải đội 1 thu giữ)- vụ bắt giữ thuốc lá lậu lớn nhất từ trước đến nay của ngành Hải quan. Ảnh: A.H |
Chủ công trên mặt trận chống buôn lậu
Trong giai đoạn cao điểm phải đảm bảo phòng, chống dịch, lực lượng Hải quan vẫn giữ vững “trận địa” và lập nhiều chiến công. Điển hình như: tháng 3, Hải đội 1 (Cục Điều tra chống buôn lậu) bắt giữ hơn 3 triệu bao thuốc lá trên vùng biển Đông Bắc, vụ vi phạm về thuốc lá lớn nhất từ trước đến nay do ngành Hải quan thực hiện.
Tháng 6, Cục Điều tra chống buôn lậu phối hợp với Cục Hải quan Đà Nẵng chủ trì tiến hành khám xét 5 container, phát hiện nhiều hàng hóa là thảo dược nhập khẩu “đội lốt” nông sản, với khối lượng tang vật lên đến khoảng 103 tấn.
Tháng 7, C04 (Bộ Công an), Cục Phòng, chống ma túy và tội phạm (Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng) phối hợp với Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan) và các lực lượng chức năng triệt phá đường dây mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy từ Campuchia về Việt Nam đưa đi Hàn Quốc tiêu thụ qua đường biển (xuất phát từ vụ việc tại cảng Cát Lái, TPHCM) với tang vật thu giữ lên đến 164 kg ma túy các loại, 19 bánh heroin (trong Chuyên án A720P)…
Còn nhiều vụ việc lớn khác đã được Cục Điều tra chống buôn lậu, các cục hải quan trọng điểm: TPHCM, Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Trị, Tây Ninh, An Giang… triệt phá thành công mà trong khuôn khổ có hạn của bài báo này chúng tôi không thể điểm lại hết. Nhưng với những kết quả nổi bật và những con số cụ thể kèm theo trong bài viết này tiếp tục khẳng định được vai trò chủ công của lực lượng Hải quan trên mặt trận chống buôn lậu, đặc biệt, góp phần nâng cao vị thế quốc tế của Việt Nam trên mặt trận phòng, chống tội phạm ma túy.
Cập nhật từ đầu năm đến 15/12/2020, toàn Ngành đã chủ trì, phối hợp phát hiện, bắt giữ, xử lý: 14.984 vụ vi phạm; trị giá hàng hóa vi phạm ước tính: 4.403 tỷ 46 triệu đồng (tăng 45,06 % so với cùng kỳ 2019). Số tiền thu nộp NSNN 486 tỷ 75 triệu đồng (tăng 1,04 % so với cùng kỳ 2019). Cơ quan Hải quan đã khởi tố 47 vụ; chuyển cơ quan khác khởi tố 144 vụ (giảm 12,2 % so với cùng kỳ 2019). |