Điểm yếu lộ rõ
(HQ Online) - Trung tâm Thông tin và Dự báo kinh tế - xã hội quốc gia (NCIF) thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư vừa đưa dự báo về triển vọng của ngành dệt may, da giày những tháng cuối năm 2020 trong bối cảnh làn sóng đại dịch Covid-19 quay trở lại.
Ảnh minh họa: ST |
Theo đó, hiện xuất khẩu hàng dệt may trong 6 tháng đầu năm đạt 12,77 tỷ USD, giảm 15,5%, xuất khẩu giày dép các loại đạt 8,14 tỷ USD, giảm 6,7% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó mức độ giảm của cả hai ngành trong quý 2 cao hơn quý I (đối với ngành dệt may quý 1 giảm 1,4%, quý 2 giảm 28,1%, ngành da giày quý 1 tăng 5,7%, quý 2 giảm 16,9%) cho thấy tác động mạnh hơn của dịch Covid-19 tới xuất khẩu của hai ngành.
Theo các DN, ngành dệt may, da giày gặp khó khăn do chuỗi cung ứng bị gián đoạn, đứt gãy. Đặc biệt, hiện tại, Việt Nam phụ thuộc rất nhiều vào nguyên, nhiên liệu nhập khẩu, chủ yếu là Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản. Trong khi nhập khẩu nguyên liệu từ các thị trường này đều có xu hướng sụt giảm. Hệ quả là các DN trong ngành chứng kiến sự sụt giảm mạnh về doanh thu và lao động. Ngành dệt giảm 21,22% về lao động và 38,43% về doanh thu; ngành sản xuất trang phục giảm 19,66% về lao động và 22,06% về doanh thu; ngành sản xuất da và sản phẩm có liên quan giảm 28,39% về lao động và 29,23% về doanh thu…
Khó khăn càng “chồng chất” hơn khi 2 ngành này liên tục nhận được đề nghị giãn, lùi tiến độ giao hàng từ các đối tác Mỹ và EU. Một số DN đã đưa hàng ra cảng mà chưa thể xuất đi nên phải chịu chi phí lưu thông kho bãi. Chính vì thế, nhiều chuyên gia nhận định, khả năng phục hồi của ngành dệt may và da giày chưa rõ ràng, phụ thuộc chặt chẽ vào tình hình dịch bệnh trên thế giới. Trong trường hợp dịch bệnh tiếp tục kéo dài, nhu cầu sử dụng sản phẩm dệt may, da giày sẽ khó tăng trưởng, số đơn hàng xuất khẩu mới giảm, tiêu thụ trong nước không tăng sẽ đẩy các DN vào tình trạng khó khăn, có thể phải giải thể, phá sản hoặc ngừng hoạt động.
Những vấn đề trên đã làm lộ rõ những điểm yếu của 2 trong số những ngành xuất khẩu chủ lực của nước ta. Yếu về nguồn nguyên phụ liệu, thiếu sự đa dạng hóa thị trường, kém về năng lực sản xuất… sẽ “cản chân” bất kỳ DN nào muốn tiến lên trong bối cảnh đầy khó khăn hiện nay. Tất nhiên, việc khắc phục không thể “ngày một, ngày hai” mà cần một quá trình dài, cũng như những chiến lược thay đổi đến từ phía DN và cơ quan quản lý. Do đó, tình cảnh của các DN hiện nay có thể coi như “bài học” xương máu để tìm ra phương hướng thay đổi, chủ động hơn cho những thách thức sau này.