Đánh thức những không gian bị lãng quên
(HQ Online) - Chuyện chắc chỉ có ở thời Covid 19: Do cả đất nước đang trong tình trạng bị phong toả để ngăn chặn dịch bệnh, người dân Ý bèn nghĩ ra một cách sinh hoạt văn nghệ cộng đồng độc đáo: họ cất tiếng hát cùng nhau từ mỗi ban công nhà mình, động viên nhau và động viên đội ngũ bác sĩ, nhân viên y tế vượt qua thời kỳ khó khăn.
Có thể không vui vẻ, nồng nhiệt như người dân Ý, nhưng người dân ở đâu cũng có nhu cầu được giao tiếp, sinh hoạt cộng đồng. Mà muốn thế thì phải có những không gian công cộng phù hợp.
Không như ở các vùng nông thôn có đình làng, nhà văn hoá, nhà thờ họ, thậm chí là sân kho hợp tác xã, do tác động từ sự phát triển kinh tế, gia tăng dân số, không gian công cộng ở các đô thị lớn ngày càng bị thu hẹp, lấn chiếm, thương mại hóa. Rất ít không gian được thiết kế và chăm sóc thường xuyên; hệ thống không gian chưa phân bố hợp lý, đặc biệt thiếu tại khu vực trung tâm.
Một nghiên cứu của tổ chức phi Chính phủ Health Bridge đã chỉ ra rằng, mỗi người dân Hà Nội chỉ có không gian công cộng bằng… 1 viên gạch. Đã vậy, nhiều không gian công cộng lại phân bố không đồng đều, người dân rất khó tiếp cận vì khoảng cách xa, quy hoạch lại khép kín hoặc thu phí sử dụng.
Theo các chuyên gia của Health Bridge - tổ chức đã hỗ trợ thành phố Hội An xây dựng không gian công cộng trong một dự án 5 năm - cơ quan quản lý Nhà nước phải xây dựng được những chính sách để người dân thực sự tham gia xây dựng không gian công cộng phục vụ nhu cầu thiết thực của chính họ, thay vì xây dựng các không gian công cộng giống nhau cho tất cả các khu vực.
Đáng mừng là một số năm gần đây, do nhận thức được điều này, nhiều tổ chức, cá nhân đã vào cuộc để tạo dựng các không gian nhỏ, sân chơi trong thành phố. Nhóm Think Play Ground do Nguyễn Tiêu Quốc Ðạt sáng lập đã biến những khu đất nhỏ bị bỏ hoang, sử dụng sai mục đích mà họ gọi là “những không gian bị lãng quên” trở thành những sân chơi cho trẻ em. Think Play Ground đã xây dựng 125 sân chơi trên khắp cả nước, nhiều nhất là trên địa bàn Hà Nội. Nguyễn Tiêu Quốc Đạt chia sẻ, nhóm của anh luôn tổ chức lấy ý kiến người dân địa phương trước khi xây dựng hay sửa chữa một sân chơi cộng đồng nhằm tìm kiếm sự ủng hộ và thiết kế sân chơi phù hợp nhất với nhu cầu của từng khu vực. Sau khi các sân chơi được hoàn thành, đơn vị này sẽ bàn giao cho cộng đồng dân cư quản lý.
Giá như có thêm nhiều tổ chức biết cách huy động, phối hợp các nguồn lực từ cộng đồng để đánh thức những “không gian bị lãng quên” như thế!