Iraq trong vòng xoáy bất ổn
(HQ Online) - Quốc hội Iraq mới đây đã chấp thuận nguyện vọng từ chức của Thủ tướng Adil Abdul-Mahdi. Chủ tịch Quốc hội thông báo sẽ chỉ định ứng cử viên thủ tướng trong vòng 15 ngày.
Thủ tướng Iraq Adil Abdul-Mahdi |
Ông Adil Abdul-Mahdi đã chính thức đệ đơn từ chức lên Quốc hội vào ngày 29/11, chỉ vài giờ sau lời kêu gọi của Giáo chủ Ali Sistani. Tuy nhiên, trong ngày 30/11, người dân Iraq vẫn tiếp tục biểu tình tại thủ đô Baghdad và miền Nam Iraq, đòi giải tán cả Chính phủ và Quốc hội.
Động thái trên diễn ra trong bối cảnh xung đột dữ dội kéo dài 2 tháng qua tại Iraq khiến hơn 420 người thiệt mạng và hàng nghìn người để tang họ trong các cuộc tuần hành trên toàn quốc. Phong trào biểu tình phản đối này là lớn nhất trừ trước đến nay tại Iraq kể từ khi Mỹ xâm lược nước này vào năm 2003, lật đổ Tổng thống Saddam Hussein và thiết lập hệ thống dân chủ tại quốc gia giầu dầu mỏ nhưng nghèo đói triền miên này.
Theo Hiến pháp Iraq, sau khi Thủ tướng từ chức 30 ngày, Chính phủ mới phải được thành lập. Giới chức và chuyên gia đã cảnh báo về nguy cơ khủng hoảng chính trị do những vấn đề của chính phủ liên minh chưa được giải quyết.
Abdul Aziz al-Jubouri- Giáo sư khoa Truyền thông thuộc trường Đại học Baghdad - cho rằng sự từ chức của ông Mahdi lại tạo thêm động lực cho người biểu tình như một dấu hiệu của sự thành công, và điều đó cũng sẽ hối thúc họ gia tăng yêu sách bao gồm cả việc khởi tố một số nhân vật của tiến trình chính trị hiện nay, và thực tế mới sẽ được áp đặt trên cơ sở rằng bất kỳ chính phủ nào trong tương lai cũng sẽ phải được những người biểu tình chấp nhận.
Ông al-Jubouri nhấn mạnh trong thời gian tại nhiệm, cựu Thủ tướng Mahdi thường bị lên án trong bối cảnh gia tăng căng thẳng giữa Mỹ và Iran, khi nhiều người tin rằng Chính phủ của ông và nhiều quan chức quan trọng đã xích lại gần hơn với Tehran. Vì vậy, mối quan hệ giữa Iraq và Iran có thể bị người biểu tình gây ảnh hưởng do cảm giác chống Iran đã gia tăng trong thời gian gần đây. Chuyên gia kết luận: "Bất kể Chính phủ tương lai nào cũng sẽ phải chịu áp lực từ những người biểu tình trong việc tránh sự can thiệp của nước ngoài vào những vấn đề nội bộ của Iraq, song ảnh hưởng của Iran và Mỹ sẽ tiếp tục diễn ra trong việc thành lập bất kỳ Chính phủ mới nào, cho dù là ảnh hưởng của họ đang suy giảm".
Nadhum Ali- chuyên gia của Diễn đàn Arab về Nghiên cứu Iran- cho rằng việc Abdul-Mahdi từ chức có thể làm nảy sinh rắc rối lớn hơn cho Iraq, vấn đề đang thay đổi toàn bộ tiến trình chính trị của Iraq sau năm 2003.