Cuộc "chơi dao sắc" của Tổng thống Mỹ
(HQ Online) - Kể từ khi nắm quyền điều hành cường quốc số 1 thế giới, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tiến hành một loạt biện pháp thương mại, đẩy cuộc chiến thương mại với Trung Quốc có nguy cơ leo thang thành một cuộc chiến tiền tệ.
Cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc ngày một leo thang |
Tất cả các chính sách này là nhằm đạt được một thỏa thuận tốt hơn nhiều, đồng thời đảm bảo sự đối xử công bằng cho công ty của Mỹ và giảm thâm hụt thương mại với các đối tác. Tuy nhiên, cho đến giờ, ông chủ Nhà Trắng vẫn chưa đạt được bất kỳ mục tiêu nào, trái lại còn tạo ra sự không chắc chắn cùng nguy cơ khiến kinh tế toàn cầu tăng trưởng chậm lại, đồng thời làm suy yếu hệ thống thương mại dựa trên các quy tắc mà các công ty Mỹ phụ thuộc.
Trên thực tế, thâm hụt thương mại giữa Mỹ với các quốc gia vốn phụ thuộc nhiều vào tài chính hơn là chính sách thương mại đã "phình to" hơn so với thời điểm Tổng thống Trump mới nhậm chức. Thuế quan không làm giảm nhập khẩu mà đang tạo ra sư dịch chuyển nguồn nhập khẩu sang nước thứ ba và làm tăng chi phí cho người tiêu dùng Mỹ. Việc làm trong ngành sản xuất đã tăng lên, nhưng nó chỉ tương đương với việc làm trong các lĩnh vực khác của nền kinh tế. Liên quan đến việc đối xử công bằng đối với các công ty của Mỹ, theo Global Trade Alert, gần 18% hàng xuất khẩu của Mỹ có nguy cơ phải đối mặt với đà tăng thuế của một nhóm 20 nước vào tháng trước so với con số chỉ khoảng 8% của năm 2016. Theo Viện Peterson, trong khi thuế quan trung bình của Trung Quốc được áp dụng đối với các nước thành viên Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) khác được cắt giảm xuống còn 7%, các mức thuế áp dụng cho Mỹ đã tăng hơn gấp đôi, lên khoảng 20% và trong năm ngoái, nhập khẩu của Trung Quốc từ Mỹ đã giảm 12% song lượng xuất khẩu của quốc gia này sang nước thứ ba lại tăng tương đương con số trên.
Trong khi đó, Hiệp định thương mại đàm phán lại giữa Mỹ với Hàn Quốc hầu như không khác biệt so với thỏa thuận trước đó và nếu có thì chỉ là hạn chế hơn. Thỏa thuận NAFTA mới, nếu được phê chuẩn, sẽ gồm cả những điều khoản mong muốn như cải thiện quyền tiếp cận vào thị trường sữa Canada và các điều khoản khác kế thừa từ Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), chẳng hạn như các quy tắc chặt chẽ hơn đối với các doanh nghiệp nhà nước, song nó cũng bao gồm các quy tắc xuất xứ hạn chế hơn đối với ô tô và các bộ phận. Nhiều chuyên gia thương mại khi xem xét thỏa thuận mới đã kết luận rằng nó chỉ có khác biệt nhỏ về mặt tác động đối với các công ty và người tiêu dùng Mỹ. Bên cạnh đó, việc Mỹ nhiều lần dọa rút khỏi Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) cũng như ngăn chặn, với lý do không rõ ràng, việc tái bổ nhiệm cho Cơ quan Phúc thẩm WTO đã thúc đẩy Canada và Liên minh châu Âu thiết lập một cơ chế thay thế để giải quyết tranh chấp giữa họ và mời các quốc gia khác cùng tham gia.
Sự leo thang trong cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc phản ánh rõ những tác động chính sách thương mại của Tổng thống Mỹ. Sau khi Mỹ đưa Trung Quốc vào danh sách các nước thao túng tiền tệ, thị trường cổ phiếu toàn cầu phản ứng theo hướng tiêu cực. Chỉ trong vài ngày, thị trường cổ phiếu của Mỹ đã giảm hơn 5%, khiến các chủ sở hữu cổ phiếu của Mỹ đã "bốc hơi" hơn 1.500 tỷ USD. Mặc dù các thị trường dĩ nhiên có thể hồi phục trở lại, song có nhiều lý do để lo ngại rằng nếu cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc khiến nền kinh tế toàn cầu rơi vào suy thoái, thị trường chứng khoán của Mỹ và toàn cầu sẽ phải đối mặt với thiệt hại trong nhiều ngày tiếp theo. Trong trường hợp suy thoái kinh tế, các công ty sẽ không thể có được mức doanh thu cần thiết để chứng minh cho việc định giá cổ phiếu cao ngất ngưởng hiện nay.
Cho tới nay, không ai dám chắc liệu chính quyền Tổng thống Trump có lường trước được mức độ tổn thất mà Mỹ có thể phải gánh chịu do mức thuế quan áp dụng đối với Trung Quốc gây ra hay không cũng như mức độ nguy hiểm của việc "chơi dao sắc".
Tổng thống Mỹ Donald Trump đe dọa rút nước này khỏi Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) nếu tổ chức này không sửa đổi các điều khoản quy định mà theo ông "ưu ái" Trung Quốc. Tuyên bố tại một sự kiện ở bang Pennysylvania, Tổng thống Trump nêu rõ Washington sẽ rời khỏi tổ chức này nếu Mỹ lâm vào tình thế "bắt buộc". Ông Trump lặp lại lý lẽ Mỹ nhiều năm qua bị thua thiệt, đồng thời thể hiện quyết tâm không để tình trạng này tái diễn. |